Stelling: Het privaatrecht is niet geschikt om het publiekrechtelijke handhavingstekort op te lossen.
Perspectief op vermogensrechtelijke remedies
Remedie = ‘middel of maatregel tot herstel of tot opheffing van een als verkeerd of ongewenst beschouwde toestand’. = Algemene
definitie, maar goed te betrekken op het privaatrecht. Klassieke privaatrechtelijke vragen:
- Wanneer is voldaan aan de eisen voor welke remedie? We kijken naar de regel en is aan de vereisten voldaan? - Bachelor
- Wat houdt de remedie in? Privaatrechtelijke regels toepassen. – Bachelor
Perspectief (privaat ‘in werking’) - master
- Wat is het doel van de remedie?
- Wat zijn de effecten? – empirisch
- Verdient de remedie aanpassing? – juridisch-normatief. Doet het wat het moet doen? Past het in het privaatrecht?
Remedie is een abstract begrip.
De werking van een remedie
- Vernietiging, art. 3:53 BW
o Terugwerkende kracht; ontneming geldigheid ‘alsof nooit tot stand is gekomen’ – fictie van het doen alsof ga je het
recht laten werken.
- Ontbinding, art. 6:265 BW
o ‘Nieuwe’ toestand, ongedaanmakingsverbintenissen; gericht op ongedaanmaking.
- Nakoming, art. 3:296 BW
o ‘Afdwingen’ waartoe een ander verplicht is, soort van dreiging.
- Schadevergoeding, art. 6:95 e.v. BW
o Herstel van geleden (en nog te lijden) schade;
o Uitgangspunt is compensatie: plaatsen in situatie alsof…
o Zo veel mogelijk feitelijk, ten minste financieel, zie ook, art. 6:103 BW
Een indeling van vermogensrechtelijke remedies
Verschillende categorieën sluiten elkaar niet uit, en toch een beetje bij elkaar horen.
Retrospectief – het kwaad is al geschied/er is al iets gebeurt dat onwenselijk is en daar moet een correctie op plaatsvinden
o Vernietiging, ontbinding, opschorting
o Schadevergoeding
Preventief – tegen dreigend onrecht – ter voorkoming
o Nakoming, art. 3:296 BW van verplichting
o Boetebeding – indien overeengekomen
o Dwangsom door de rechter op te leggen; verbod of bevel.
Handhavend – waarborging van rechten staat centraal = abstracter, soms zijn mensen niet geholpen met de andere remedies.
o (Louter) verklaring voor recht (stuit op het vereiste van: voldoende belang?) – naar de rechter; “stel vast dat er in
strijd gehandeld met recht”.
o ‘Just satisfaction’ (billijke genoegdoening, zie je terug in het EVRM) – gaat niet om schadevergoeding, maar
genoegdoening > ziet niet op compenseren van nadelen die we kennen.
o Excuses (?)
o Winstafroming
o Boete punitieve damages
Doeleinden, functies, effecten, motieven – Lindenbergh 2003
Het artikel geeft meer overzicht van de verschillende doelen die een civielrechtelijke sanctie kan hebben. Het bijzondere aan
civielrechtelijke sancties is dat het initiatief bij de belanghebbende zelf ligt om ieder het zijne te geven. Biedt een interessant
begrippenkader om naar de werking van het recht te kijken. Een manier waarop je kan nadenken over remedies. Hij trekt de begrippen;
doeleinden, functies, effecten en motieven uit elkaar.
- Doel: vastgesteld eindpunt/resultaat, waarnaar men streeft; is niet altijd even duidelijk wat het doel is.
o Voorbeeld: voorkoming van onrechtmatig handelen voor de toekomst.
- Functie: beoogde werking (theorie)
o Voorbeeld: de functies van smartengeld zijn compensatie en genoegdoening.
Heeft het ook daadwerkelijk die effecten?
- Effecten: gevolg van een handeling/middel, werking (praktijk)
o Voorbeeld: smartengeld draagt bij aan gevoelens van erkenning bij slachtoffers.
o Aansprakelijkheidsrecht is big business voor juristen (neveneffecten – die je niet voor ogen had)
- Motieven: overweging die tot actie leiden – zeker in privaatrechtelijke sfeer; want is afhankelijk van initiatief van
privaatrechtelijke partijen. Ze moeten redenen hebben om in actie te komen.
o Voorbeeld: A stelt een actie tegen B in omdat hij wraak wil nemen. – misschien bestaan bepaalde redenen niet om
wraak te nemen op andere, maar wil je diegene gewoon pakken.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller brittje117. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.98. You're not tied to anything after your purchase.