College 3 – vrijdag 4 december 2020 – Seminar: Consument & mobiliteit
Lineaire economie = het gaat om eigendom en gebruik van een goed, bijv. als je van A-B wilt dan moet je een auto kopen en uiteindelijk
wordt die auto afval en heb je het goed verbruikt. In een circulaire economie gaat het anders.
Circulaire economie = daar wil je van A-B komen door mobiliteit te gebruiken en niet per se een goed aanschaffen. De aanbieder heeft een
prikkel om product goed te onderhouden, omdat dit zo lang mogelijk gebruikt moet blijven worden. We kijken specifiek naar de use-based
modellen als onderdeel van de circulaire economie. Er zijn meer businessmodellen, maar we richten ons even hierop.
Gebruiksgebaseerde (use-based) businessmodellen
Leasing Sharing
- Lange termijn - Korte termijn
- Exclusief gebruik - Gedeeld gebruik
- Bijv. private lease, Swapfiets, XLeasy. - Bijv. Bird, Felyx, Greenwheels, MyWheels.
Juridische vraag: Of het huidige consumentenrecht de mogelijkheden heeft, voor consumenten die hier gebruik van maken, gelijke
bescherming kunnen bieden als de traditionele consument? Dan zouden consumentenrechten in nieuwe modellen juist aanmoedigen dat
gelijke rechten zijn. Traditionele consumenten = Use-based consumenten
Wordt de private lease consument gelijk beschermd onder de consumentenkrediet richtlijn? Wordt deze gelijk beschermd als de
traditionele consument? De Richtlijn Consumentenkrediet heeft als doel consumenten in Europa beter te beschermen en tot een
transparantere Europese markt voor consumentenkrediet te komen. De richtlijn bevat regels over de relatie tussen krediet aanbieden en
de consument, waaronder regels over:
Informatieverstrekking
Beoordeling kredietwaardigheid
Mogelijkheden contract beëindiging
Inhoud van de lening overeenkomst
Of die consument gelijk beschermd is kijken we eerst naar het toepassingsgebied. We kijken specifiek naar artikel 3c CKR
‘Kredietovereenkomst’: een overeenkomst waarbij een kredietgever aan een consument krediet verleent of toezegt in de vorm van uitstel
van betaling, een lening of een andere, soortgelijke betalingsfaciliteit, waarbij de consument, zolang de diensten c.q. goederen worden
geleverd, de kosten daarvan in termijnen betaalt.
Hoe zit dat bij een private lease overeenkomst? Dit staat niet in de wet gedefinieerd. Maar de literatuur gaat uit van: een overeenkomst
waarbij een aanbieder het gebruik van een goed (bijvoorbeeld een auto) aan een consument verleent of belooft, waarbij de verhuurder de
eigenaar van het goed blijft gedurende de volledige looptijd van het contract en de consument doet een tegenprestatie voor het gebruik
van het goed. (Het kan ook over een fiets gaan > Swapfiets)
Eigenlijk vallen er drie dingen op in deze definities. In beide contracten gaat het om:
1. Een overeenkomst tussen ‘professionele partij’ en consument;
2. Een krediet (krediet = noodzakelijkerwijs een som geld (maar kan ook een goederenkrediet) zijn) Private lease kan daar onder
vallen.
3. Een verplichte tegenprestatie; ook bij private lease moet de consument een maandelijks bedrag betalen voor een auto. Bij een
krediet is dat ook het geval.
Addertje onder het gras? Uitsluiting opgenomen in de Richtlijn van private lease overeenkomsten
Er wordt specifiek ingegaan op dat de private lease met aankoop verplichting wel valt onder de richtlijn, maar zonder de aankoop
verplichting niet valt onder de richtlijn. De wetgever erkent hier impliciet dat een private lease een krediet verschaft en alleen bij
eigendomsoverdracht rechten willen geven. Is een consument die voor het aantal een bedrag betaald voor gebruik van een auto nadeliger
uit die na looptijd geen eigendom over het product verschaft terwijl kredietconsument dat wel doet.
Er zijn een aantal instanties die hun mening hierover hebben uitgesproken.
- The European Consumer Organisation (BEUC): er moet zo min mogelijk uitzonderingen op het toepassingsgebied van de CKR zijn
en de mogelijkheden voor omzeiling van de regelgeving moet verminderen.
- AFM: er zijn transparantievereisten voor private lease en consumenten van kredieten en private lease lopen grotendeels
dezelfde risico’s.
- BKR & NIBUD: Private lease zet de kredietwaardigheid van de consument onder druk en heeft een kredietverstrekkende functie.
Private lease is een alternatieve vorm van krediet.
Uitbreiding toepassingsgebied andere lidstaten
De richtlijn Consumentenkrediet is Europese wetgeving en is een maximale harmonisatie richtlijn. Er mag niet worden afgeweken door
lidstaten van die richtlijn. Het staat lidstaten vrij om dingen buiten die richtlijn dingen te organiseren. Private lease wordt niet geregeld in
die richtlijn en daardoor zijn lidstaten vrij om te regelen wat zij passend vinden. Er zijn al landen die dat hebben gedaan, voorbeelden:
Oostenrijk & Duitsland: consumenten in krediet en private lease gelijke rechten verlenen bij gelijke risico’s. Dit is niet volledig
hetzelfde beschermd, want er is geen eigendomsoverdracht.
Polen: breder toepassingsgebied van de consumentenkrediet Richtlijn in het geval dat sprake is van een separaat koopcontract.
, Het is duidelijk dat die private lease contract niet wordt gedekt door de consumentenkrediet Richtlijn. Maar wordt die dan wel gelijk
beschermd? Die rechten van de private lease consumenten die de consument niet heeft uit de richtlijn kan wel uit een andere richtlijn
komen > consumentenrechten richtlijn: heeft ook herroepingsrecht opgenomen en dan wordt de private lease wel direct beschermd maar
vanuit een andere regelgeving. Het nationale recht kan ook voor de bescherming zorgen. En daarnaast hebben we de zelfregulering: het
keurmerk private lease is in het leven geroepen en die heet een set van regels opgesteld die van toepassing is op aanhanger van private
lease keurmerk = aanbieder. Daarnaast zijn ook de algemene voorwaarden van toepassing van private lease bedrijven.
Selectie Private lease bedrijven:
- Private lease moet als core business zijn;
- Het bedrijf moest aangesloten zijn bij keurmerk Private Lease
- Het moet een redelijke grote en grote aanbieders zijn;
- Algemene voorwaarden moeten beschikbaar zijn.
Er zijn dus veel regels: we kijken naar de standaardregels Keurmerk private lease dan kijken we naar de algemeen voorwaarden die zelf zijn
geselecteerd door de bedrijven en dan de consumentenrechten richtlijn en die zijn van toepassing op de private lease consument en dat
kan je vergelijken met de regels die niet van toepassing zijn op de private lease consument. Wordt de private lease consument gelijk
beschermd? Selectie van fundamentele consumentenrechten CKR:
Consumentenkrediet Richtlijn: Functionele omschrijving:
Recht op informatie Recht om informatie te verkrijgen.
Recht om te beëindigen Recht om van gedachten te veranderen.
Herroepingsrecht Recht om van gedachten te veranderen.
Kredietwaardigheidscontrole (richtlijn specifiek) Bescherming tegen overcreditering.
Er zijn een aantal van die rechten die hierboven genoemd zijn en op welke vlakken wordt er gelijke bescherming geboden door een andere
richtlijn of keurwerk private lease of de algemene voorwaarden?
1. Recht om informatie te verkrijgen
Informatie over de vergelijkbaarheid van de aanbiedingen
Consumentenkrediet richtlijn Geruime tijd voordat de consument door een kredietovereenkomst wordt gebonden verstrekt
de kredietgever de consument de nodige informatie om verschillende aanbiedingen te kunne
vergelijken en zo een geïnformeerd besluit te kunnen nemen over het sluiten van een
kredietovereenkomst. – artikel 5 lid 1 CKR.
Consumentenrechten richtlijn Wordt niets over gezegd
Keurmerk private lease Wordt niets over gezegd
Algemene voorwaarden Wordt niets over gezegd
Conclusie Ongelijkheid in bescherming
Informatie over een representatief voorbeeld
Consumentenkrediet richtlijn Als standaardinformatie worden op een duidelijke, beknopte en opvallende wijze aan de hand
van een representatief voorbeeld vermeld: a) de debetrentevoet; b) het totale krediet bedrag;
c) het jaarlijkse kostenpercentage; etc. – artikel 4 lid 2 CKR.
Consumentenrechten richtlijn Wordt niets over gezegd
Keurmerk private lease Wordt wel opgenomen
Algemene voorwaarden Wordt wel opgenomen
Conclusie Gelijkheid in bescherming
Rekenvoorbeeld: U heeft een bedrag van 2700 euro vooruitbetaald voor een contract van 36 maanden. De door u te betalen
leasetermijnen zijn daardoor met 75 euro () verlaagd. Ocht het contract na 17 maanden worden beëindigd, dan ontvangt u een
gedeelte retour. De berekening is als volgt: 19 maanden resterend, dus u krijgt 19/36 e deel van 2700 euro, ofwel 1425 euro retour (minus
eventueel te verrekenen bedragen).
Informatie over rente
Consumentenkrediet richtlijn Om transparantie te waarborgen moet de consument van een kredietovereenkomst informatie
ontvangen over de rentevoet, zowel precontractueel en bij he sluiten van de
kredietovereenkomst.
Consumentenrechten richtlijn Neemt wel een verplichting op, maar niet specifiek ten aanzien van rente.
Keurmerk private lease Wordt niet opgenomen
Algemene voorwaarden Wordt niet opgenomen
Conclusie Grotendeels ongelijke bescherming
Dit is opvallend, want je zou zeggen: rente zijn de kosten voor beschikbaar stellen van krediet. En als je aanneemt dat krediet een
goederenkrediet kan zijn zou dat ook voor beschikbaar stellen van een auto zijn. Er rust geen verplichting voor de aanbieder.
Standaard informatie
Consumentenkrediet richtlijn Standaard informatie wordt verstrekt door middel van het standaardformulier ‘SECCI’
(=gestructureerd formulier waarin alle informatie netjes staat opgesomd voor de consument).
De kredietverlener wort geacht aan de informatieverplichtingen te hebben voldaan indien hij
de ‘SECCI’ heeft verstrekt.
Consumentenrechten richtlijn Informatie ten aanzien van de identiteit handelaar en de duur van het contract, maar niet
opgenomen ten aanzien van de totale krediet bedrag, kostenpercentage, totaal te betalen
bedrag en termijn bedrag.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller brittje117. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.98. You're not tied to anything after your purchase.