Les 1. Levensfasen. De psychologische ontwikkeling van de mens.
H1 de prenatale periode
Ontwikkelingspsychologie = levenslooppsychologie: de wetenschap die gedrag van mensen
bestudeert van de mens in de verschillende levensfasen.
- Zowel groei, als verandering, als stabiliteit wordt bestudeerd.
De thematische gebieden/hoofdcategorieën
- Fysieke ontwikkeling
- De cognitieve ontwikkeling
- De sociale ontwikkeling en de persoonlijkheidsontwikkeling
De verschillende levensfasen
- Afgebakende periodes in het leven van mensen
- Elke periode heeft zijn eigen kenmerkende gedragingen
- De fasen (zijn ook gelijk de verschillende hoofdstukken):
- De prenatale fase
- De geboorte / eerste 6 maanden
- 6 maanden tot 2 jaar (baby – dreumes)
- 2 jaar tot 6 jaar (peuter – kleuter)
- 6 jaar tot 12 jaar (basisschooltijd)
- Puberteit / adolescentie
- Jongvolwassenheid (20 – 40 jaar)
- Rijpere volwassenheid (40 – 60)
- Oudere volwassene (60+)
- De dood
Hoofdstuk 1 – De prenatale periode
- De menselijke biologische ontwikkeling begint bij de conceptie
- Hoe iemand zich ontwikkelt, is afhankelijk van zowel nature (= erfelijke bepaaldheid) als
nurture (= omgevingsinvloeden)
- Fylogenese = ontwikkeling soort (erfelijkheid)
- Ontogenese = ontwikkeling specifieke individu (omgeving)
De (prenatale) ontwikkeling hangt af van drie factoren:
- Groei: sterk erfelijk bepaald / omgeving beperkte invloed
- Rijping: sterk erfelijk bepaald / omgeving beperkte invloed
- Leren: zowel erfelijkheid als omgeving sterke invloed
Ontwikkeling reflexen
- De embryo (<12 weken oud) / foetus (>12 weken oud) ontwikkelt in de baarmoeder allerlei
reflexen
- Reflexen zijn onwillekeurige bewegingen op een prikkel
- Reflexen zeggen iets over het functioneren van het centrale zenuwstelsel: direct na de
geboorte worden enkele reflexen daarom gecheckt
- Een aantal reflexen blijven altijd aanwezig, maar een aantal verdwijnt ook weer
(Reflexen leren uit boek!)
, De omgeving van het embryo / foetus
Hoe kwetsbaar is een embryo/foetus in moeders buik?
Er zijn veel omgevingsinvloeden die een negatieve invloed kunnen hebben op de embryo/foetus =
teratogenen: stoffen van buitenaf of een ziekte die schade kunnen toebrengen, zoals vertraagde
groei, gedrags- en functiestoornissen
Leeftijd heeft ook een invloed op de ontwikkeling van kinderen (voornamelijk leeftijd van moeder)
Een kind dat niet aan de verwachtingen van de ouders voldoet, loopt een grote kans op mishandeling
en verwaarlozing.
Deze verwachtingen kunnen onder andere gaan over het geslacht, over het uiterlijk, over
intelligentie, over andere talenten (muzikaal inzicht, sportiviteit), etc.
Zowel lage als hoge verwachtingen van ouders kunnen schadelijk zijn.
- Te lage verwachtingen kan leiden tot het ontnemen van ontwikkelingskansen bij kinderen
(ouders verwachten namelijk toch niets, dus doen ze ook weinig moeite)
- Te hoge verwachtingen kan leiden tot faalangst, onzekerheid en een
minderwaardigheidscomplex. Het draait hier om het niet durven teleurstellen van ouders,
omdat ze bang zijn hun steun en liefde te verliezen
De verwachtingen van ouders worden niet vaak expliciet geuit, maar juist impliciet, door mimiek,
lichaamstaal of stemintonatie. En de verwachtingen zijn vaak gelinkt aan de eigen ervaringen en
potenties van ouders.
Les 2
Hoofdstuk 2 – de geboorte / de eerste 6 maanden
- Het geboorteproces verschilt enorm van vrouw tot vrouw. Gemiddeld tussen de 8 en 14 uur
- Prematuur (te vroeg geboren <37 weken) / dysmatuur (groeiachterstand; te laag
geboortegewicht)
- Hoe lager het geboortegewicht, hoe meer kans op ontwikkelingsstoornissen
- Goede neonatale zorg en stimulatie van de baby belangrijk
- Complicaties tijdens de geboorte kunnen leiden tot onder andere: ADHD, leerstoornissen en
coördinatieproblemen, oog-handcoördinatieproblemen, dyslexie, spraak- en
articulatiestoornissen. Maar mogelijk ook schizofrenie, autisme, anorexia, boulimia
Neuronen
- Een pasgeboren baby (=neonaat) heeft ongeveer 100 miljard hersencellen
- Als een baby leert, worden er verbindingen gelegd tussen deze hersencellen
- > stimulatie van de baby = versterkt verbindingen
- < stimulatie van de baby = verbindingen sterven af (failure-to-thrive syndroom)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Saskia2021. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.48. You're not tied to anything after your purchase.