7 Zuren en basen
Tanderosie
Praktijk
1 a Bij een lagere pH bevinden zich meer H3 O+-ionen in het speeksel. Deze ionen reageren
gemakkelijk met OH−-ionen en in mindere mate ook met PO4 3−-ionen. Omdat twee ionsoorten uit
het mineralisatie-evenwicht worden weggenomen, verschuift mineralisatie-evenwicht meer naar de
kant van demineralisatie.
b Fosfaationen stimuleren het mineralisatieproces. Maar fosforzuur is een driewaardig zwak zuur,
waarbij nauwelijks fosfaationen worden gevormd. Het belangrijkste effect van opgelost fosforzuur
is dus daling van de pH, waardoor het mineralisatie-evenwicht naar de kant van de demineralisatie
verschuift.
c Koolzuurhoudende dranken bevatten veel koolstofdioxide. Koolstofdioxide is een zwak zuur
volgens de reactie:
CO2 (g) + 2 H2O(l) H3O+ (aq) + HCO3 (aq)
Dit zorgt ervoor dat de [H3 O+] stijgt, de pH daalt en er dus meer demineralisatie plaatsvindt
(zie 1a). Dit veroorzaakt meer tandbederf.
2 a 1 Fluoride-ionen reageren in mindere mate met oxoniumionen dan hydroxide-ionen doen en zijn
dus minder afhankelijk van de pH dan hydroxide-ionen. Daarom treedt er bij dalende pH
minder demineralisatie op van fluoroapatiet dan van hydroxyapatiet.
2 Fluoroapatiet is nog slechter oplosbaar in water dan hydroxyapatiet. Daardoor treedt er minder
demineralisatie op dan bij hydroxyapatiet.
b Het hydroxide-ion is een sterke base en reageert aflopend met de aanwezige oxoniumionen. Het
fluoride-ion is een zwakke base en reageert ook aflopend met oxoniumionen, alleen de reactie is
minder heftig. Het OH– -ion is de sterkste base en zal als eerste reageren. Bij een dalende pH
(hogere H3 O+-concentratie) zal de concentratie hydroxide-ionen dus sneller afnemen dan de
concentratie fluoride-ionen.
3 a
b
c Ca 2 (aq) 2 C3H3O2 Ca(C3H3O2 )2 (s)
d In glasionomeer zitten voornamelijk negatieve ionen door de vele aanwezige zuurrestionen.
Fluoride-ionen kunnen volgens Binas tabel 45A alleen door calciumionen worden gebonden tot een
slecht oplosbaar zout. Deze calciumionen zijn beperkt aanwezig doordat deze ook met de vele
zuurrestionen binden. Fluoride-ionen worden dus waarschijnlijk beperkt in glasionomeer gebonden.
Opdrachten
1 Zure oplossingen kunnen bijvoorbeeld worden gebruikt om kalkaanslag te verwijderen, voedsel te
conserveren of frisdrank een lekkere smaak te geven. Basische oplossingen kunnen bijvoorbeeld
worden gebruikt als gootsteenontstopper of om vettig vuil te verwijderen.
2 a Het carbonaation, CO3 2−, is een base.
b Ammoniak, NH3 , staat volgens Binas tabel 49 zowel bij de basen als de zuren. Ammoniak kan dus
zowel een base als een zuur zijn.
c Water, H2 O, staat volgens Binas tabel 49 zowel bij de zuren als de basen. Water kan dus zowel een
zuur als een base zijn.
d Het waterstofcarbonaat-ion, HCO3 −, staat in Binas tabel 49 zowel bij de zuren als de basen. Het kan
dus zowel een zuur als een base zijn.
3 a
b
c
d
4 a De pH zal dalen tot pH 7,00. Omdat zuiver water zelf pH = 7,00 heeft, zal de pH-waarde niet dalen
onder de 7,00.
b De pH zal stijgen tot pH 7,00. Omdat zuiver water zelf pH = 7,00 heeft, zal de pH-waarde niet
stijgen boven de 7,00.
5 a Volgens Binas tabel 49 is HBr(g) een zuur en reageert het in oplossing met water
volgens: HBr(g) H2O(l) Br (aq) H3O (aq)
b Kaliumoxide is volgens Binas tabel 45A een zout dat reageert met water, zoals je hebt gezien in
hoofdstuk 4 (in leerjaar 4), bij reactiviteit van metaaloxiden. Dit wordt veroorzaakt door het feit dat
het O2--ion volgens Binas tabel 49 een base is die kan reageren met water. Daarbij verloopt de
reactie: K2O(s) H2O(l) 2 K (aq) 2 OH (aq) .
c Volgens Binas tabel 66B heeft perchloorzuur de formule HClO4 en volgens Binas tabel 49 is dit een
zuur. Perchloorzuur reageert bij oplossen met water
volgens: HClO4 (l) H2O(l) ClO4 (aq) H3O (aq) .
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller isabellaschaffer. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.10. You're not tied to anything after your purchase.