Summary
Samenvatting Psychologie van Arbeid & Organisatie 5e editie h1-h7 + h12
- Course
- Institution
Uitgebreide samenvatting van h1 t/m h7 + h12 van het boek Psychologie van Arbeid en Organisatie.
[Show more]
Seller
FollowKasper1995
Reviews received
Content preview
Human TalentDevelopment, inl.
Psychologie van arbeid en
organisatie
Kasper van Haaren
,Hoofdstuk 1 Arbeids- en
organisatiepsychologie
De meest eenvoudige definitie van psychologie is die van Miller (1966): De
wetenschap van het mentale leven. (mentale leven gedrag, gedachtes
en emoties)
Psychologie wordt in diverse disciplines onderverdeeld, elk met
een eigen focus. Alle tezamen noemen we dit theoretische
psychologie:
- Biopsychologie heeft te maken met de relatie tussen
lichaam en geest ( onderzoek naar gedragingen,
gedachtes en emoties ) Ook lichamelijke veranderingen
valt onder biopsychologie: stress
- Cognitieve psychologie is gericht op ons cognitieve
functioneren, onze gedachteprocessen. Deze omvat onder
andere hoe goed we in bepaalde omstandigheden
informatie onthouden, hoe we informatie afwegen om tot
een besluit te komen of hoe snel we in psychometrisch
onderzoek vragen verwerken. (In de psychologie wordt
met cognitie het vermogen om kennis op te nemen en
verwerken bedoeld, maar ook zaken als waarnemen,
denken, taal, bewustzijn, geheugen, aandacht en
concentratie. )
- Ontwikkelingspsychologie handelt over de manier waarop
mensen in psychologisch opzicht veranderen en groeien.
De ontwikkelingspsychologie begint tegenwoordig meer
aandacht te besteden aan verandering en groei bij
volwassenen
- Sociale psychologie stelt zich de vraag hoe onze
gedragingen, gedachtes en emoties invloed uitoefenen op
en beïnvloed worden door andere mensen.
Aandachtspunten zijn de wijze waarop groepen
beslissingen nemen en de mate waarin iemands mening
over bepaalde groepen mensen zijn gedrag ten opzichte
van die mensen bepaalt.
- Persoonlijkheidsleer handelt over de neiging van mensen
om zich op een kenmerkende manier te gedragen. Deze
discipline onderzoekt hoe mensen psychologisch van
elkaar verschillen en hoe je deze verschillen kunt meten.
Steeds meer bestaat het besef dat iemands gedragingen,
, gedachtes en emoties worden beïnvloed door situaties en
persoonlijkheid
- Positieve psychologie: Hoe krijg je de mens zo gelukkig
mogelijk zodat ze zo goed mogelijk presteren optimaal
functioneren van mensen.
Arbeids- en organisatiepsychologie is toepassingsgericht en is op zichzelf
geen discipline van de theoretische psychologie. Ze is onderdeel van de
toegepaste psychologie. Bepaalde disciplines van de toegepaste
psychologie gebruiken ideeën en informatie uit de theoretische
psychologie. Je kan stellen dat toegepaste psychologen meer
geïnteresseerd zijn in het oplossen van praktische vraagstukken.
Theoretische psychologie Toegepaste psychologie
Biopsychologie Organisatiepsychologie
Cognitieve psychologie Klinische psychologie
Ontwikkelingspsychologie Educatieve psychologie
Sociale psychologie Gezondheidspsychologie
Persoonlijkheidsleer Juridische psychologie
Sportpsychologie enz.
Kortom:
Psychologie is een wetenschappelijke discipline die gekenmerkt wordt door
verschillende opvattingen over wat een mens tot een mens maakt. Deze
opvattingen zijn soms met elkaar in tegenspraak. Echter, bij het aansturen
van mensen in hun werkomgeving kan het bundelen van verschillende
tradities die kennis over een probleem helpen verdiepen en verbreden.
1.2.1 Psychoanalyse
De psychoanalytische traditie legt de nadruk op onbewuste psychologie
conflicten die de persoonlijke effectiviteit op het werk kunnen
verminderen.
De psychoanalyse stelt dus dat ons psychologisch functioneren bepaald
wordt door instinctieve drijfveren.
1.2.2 Persoonlijkheidsleer
De persoonlijkheidsleer richt zich op het meten van iemands
persoonlijkheidskenmerken. Deze kenmerken, zoals intellectueel
functioneren, zouden over het algemeen redelijk stabiel zijn. Tegenwoordig
plaatsen persoonlijkheidstheoretici mensen, in plaats van in hokjes, op een
schaal of een reeks van schalen. Er zijn vijf fundamentele dimensies die de
persoonlijkheid van iemand beschrijven ( big five):
- Extraversie de sociale omgang en de mate van assertiviteit
, - Neuroticisme hoeveelheid gevoelde spanning en de mate van
(on)zekerheid
- Altruïsme mate van menslievendheid, onbaatzuchtigheid of
onzelfzuchtigheid
- Conscientieusheid iemands doortastendheid en
georganiseerdheid
- Openheid voor nieuwe ervaringen mate van nieuwsgierigheid en
esthetische waardering
De meeste aanhangers van de persoonlijkheidsleer stellen bovendien dat
kenmerken in ieder geval deels genetisch bepaald zijn ( een reden voor de
stabiliteit ervan ).
1.2.3 Fenomenologie
De fenomenologische benadering van persoonlijkheid is gericht op hoe
mensen de wereld om hen heen ervaren. De focus ligt op ons vermogen
om onze ervaringen te interpreteren. Fenomenologen, die zich baseren op
psychologie en filosofische concepten, stellen dat onze ervaringen bestaan
uit de interactie tussen objecten en onze mentale vermogens – als een
muziekstuk dat bestaat uit een reeks geluiden die pas betekenis krijgen
als we deze reeks interpreteren. Dit idee vormt de basis voor diverse
zienswijzen m.b.t. fenomenologie. Volgende enkele van deze zienswijzen
streeft het individu naar persoonlijke groei of zelfrealisatie. (
humanisme).
1.2.4 Behaviorisme
Het behaviorisme is uitsluitend gericht op observeerbaar gedrag en de
condities die bepaalde gedragingen ontlokken persoon bestaat uit
gedragingen. Goed gedrag wordt bekrachtigd en slecht gedrag bestraft.
Een belangrijke ontwikkeling in het behaviorisme is sociaal leren. Deze
theorie verschilt in diverse opzichten van de traditionele leertheorie en
vormt de basis van de sociaal-cognitieve traditie. Sociaal leren is later
opgenomen in de sociaal-cognitieve theorie.
1.2.5 Sociaal-cognitieve theorie
De sociaal-cognitieve theorie is gericht op hoe onze gedachteprocessen
worden gebruikt om sociale interactie en andere sociaalpsychologische
fenomenen te interpreteren. Ook wordt verondersteld dat onze
gedachteprocessen een weerspiegeling zijn van de wereld om ons heen
en van formele logica. Aanhangers van sociale cognitie zien de mens als
iemand die gemotiveerd is om zichzelf en zijn sociale omgeving te
begrijpen, met als doel een bepaalde orde of mate van voorspelbaarheid
te creëren. Anderen stellen dat de mens weliswaar een deel van een
product is van zijn omgeving, maar dat hij die omgeving ook kan
beïnvloeden ( wederkerig determinisme ).
Bij informatieverwerking ligt de focus op het geheugen.
, Self-efficacy/zelfwerkzaamheid is de mate waarin iemand van mening is
dat het in een bepaalde situatie vereiste gedrag kan vertonen ( voorspeller
van gedrag ).
Het schema is een ander belangrijk concept in de sociale cognitie. Het
schema is een kennisstructuur die iemand gebruikt om situaties te kunnen
duiden. Schema’s zijn in wezen kant-en-klare modellen waarin we onze
ervaringen kunnen opnemen. Schema’s die een bepaalde opeenvolging
van handelingen omvatten zijn scripts. ( gebeurtenissen die niet in onze
schema’s en scripts passen zijn verwarrend en kunnen ertoe leiden dat
onze schema’s en scripts aanpassen.
1.3 Arbeids- en organisatiepsychologie vandaag de dag
1.3.1 Wat is arbeids- en organisatiepsychologie?
Gebieden waarop arbeidspsychologen actief zijn:
1. Selectie en assessment van personeel voor alle functies en met
verschillende methodes, waaronder tests en gesprekken
2. Training identificatie van trainingsvereisten en het ontwerpen,
aanbieden en beoordelen van trainingen.
3. Evaluaties en loopbaanontwikkeling identificatie van de
voornaamste aspecten van werkprestaties; het ontwerp van
systemen voor prestatiebeoordeling en –verbetering; training in het
gebruik van beoordelings- en ontwikkelingsinterventies, zoals
persoonlijke ontwikkelingstrajecten.
4. Organisatiegroei en –verandering. Analyse van systemen, relaties,
leiderschap en onderhandelingsvaardigheden; analyse en
verandering van organisatiecultuur en/of –klimaat.
5. De interactie tussen mens en machine analyse en ontwerp van
machines en omgevingen die passen bij fysieke en cognitieve
capaciteiten van werknemers.
6. Consulatie en persoonlijke ontwikkeling luisteren naar en advies
verstrekken over vraagstukken op het gebied van werk en loopbaan;
beoordeling en analyse van de loopbaanaspiraties van werknemers.
7. Ontwerp van de werkomgeving, gezondheid en veiligheid de
beoordeling van bestaande, gewenste omgevingskenmerken, zoals
verlichting, indeling van de werkruimte en bronnen van gevaar,
risico of stress.
8. Werknemersrelaties en motivatie het ontwerpen en verdelen van
motiverende werktaken; teambuilding onderhandelen en
overeenkomsten sluiten; technieken voor het analyseren en
verbeteren van sociale relaties.
9. Strategiewijzigingen en herstructurering het opleiden en
ontwikkelen van kritisch succesvol gedrag na strategiewijzingen en
herstructureringen.
Gekwalificeerde arbeidspsychologen moeten niet alleen bekend zijn met
deze zaken, maar ook beschikken over generieke vaardigheden, zoals het
opzetten van vragenlijsten, interviewen, rapporteren,
presentatievaardigheden en data-analysemethodes. Bovendien moeten ze
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Kasper1995. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.77. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now