In dit document staan alle aantekeningen van de hoorcolleges inclusief een aantal oefeningen tussendoor. Alle toelichtingen van de docent zijn ook in het document verwerkt. Het lijken veel pagina's, maar ik heb er veel afbeeldingen ter verduidelijking in staan en dus ook (uitgewerkte) opgaven met a...
TiU: Toegepaste Methoden en Statistiek (2021/2022)
Shimara van den Elzen
TOEGEPASTE METHODEN EN STATISTIEK
SAMENVATTING VAN DE HOORCOLLEGES
HOORCOLLEGE 1
Padanalyse geeft antwoord op de vraag: “kunnen de correlaties tussen een groep variabelen
verklaard worden door een causaal model?”
Factoranalyse geeft antwoord op de vraag: “kunnen de correlaties tussen een groep
variabelen verklaard worden door één onderliggend construct (of meerdere)?”
- Vierkant: geeft aan dat een variabele geobserveerd is. Iets wat gemeten kan worden.
- Cirkel met ‘g’: iets wat niet rechtstreeks geobserveerd of gemeten kan worden (in dit
geval: g = intelligentie).
- De invloed van ‘g’ is geen perfecte verklaring voor de geobserveerde variabelen. Er
kunnen andere dingen meespelen, zoals slecht slapen, geen motivatie, etc.
1
, TiU: Toegepaste Methoden en Statistiek (2021/2022)
Shimara van den Elzen
Structural equation modeling geeft antwoord op de vraag: “kunnen de correlaties tussen een
groep variabelen verklaard worden door onderliggende constructen en causale effecten
daartussen?”
- Hier spelen meerdere niet observeerbare variabelen mee. De ene cirkel veroorzaakt
de andere cirkel. Dit is dus een causaal model tussen niet geobserveerde variabelen.
Het doel van een padmodel is om theorieën (zoals die van Hank Green, zie filmpje in
college) te vangen in een formele vorm, het paddiagram, om daarna te kunnen
onderzoeken of de veronderstelde theorie overeenkomt met geobserveerde correlaties in de
werkelijkheid.
Basiselementen van een padmodel:
- Variabelen.
- Relaties tussen variabelen:
o Covariatie (correlatie).
o Causale effecten.
- Soorten relaties/effecten:
o Direct.
o Indirect.
o Onbekend.
o Schijnrelaties (spurious).
o Wederkerige effecten (reciprocal).
o Conditionele effecten.
Variabelen:
- Variabelen zijn de eigenschappen van onderzoekseenheden (wát je onderzoekt,
zoals personen, echtparen, scholen, …) waar je in geïnteresseerd bent.
- Er moet variatie zijn in de eigenschap over de eenheden.
- Als er geen variatie is in de eigenschap over de eenheden is het geen variabele maar
een constante.
o Bijv. bij TM&S studenten is student/geen student een constante.
- Veelvoorkomende fouten bij het identificeren van de variabele in een theorie:
o Verwarring van de waarden van de variabele met de variabele zelf.
▪ Bijvoorbeeld: “rijk” en “arm” zijn twee waarden van dezelfde variabele
“inkomen” → niet apart in padmodel opnemen.
o Verwarring van een proces of een theorie met een variabele.
▪ Bijvoorbeeld: attribution theory, math-related career choice process is
een naam van een proces of theorie en geen variabele!
2
, TiU: Toegepaste Methoden en Statistiek (2021/2022)
Shimara van den Elzen
- Wat zijn de variabelen in de voorbeeldtheorie over stress?
o “Researchers don’t know exactly how chronic negative emotional states
influence health but it maybe some combination of lifestyle or behavioral
factors, like neglecting your health or not taking your heart medication when
you’re feeling blue, or social factors like the way that depression can be
isolating and thus prevents others from helping you out. Or biological factors
like increases in certain kind of inflammatory proteins released by the immune
system in response to stress and sadness.”
▪ Emotional states, health, social factors, inflammatory protein levels,
etc.
Relaties:
- Een relatie is een uitspraak waarin: twee variabelen voorkomen en waarin waarden
van de ene variabele samengaan met waarden van de andere variabelen.
- Twee soorten uitspraken:
o Covariatie-uitspraak: het samengaan van de ene variabele met de andere
variabele.
o Causale uitspraak: hogere waarden van de ene variabele veroorzaken
hogere of lagere waarden van de andere variabele. Dit is een oorzakelijk
verband.
▪ Een causale relatie betekent dat de ene variabele leidt tot
verandering in de andere variabele. Als je de onafhankelijke verandert,
dan verandert daardoor ook de afhankelijke.
• Bijvoorbeeld: “opletten leidt tot kennis”.
- In geval van covariatie is er niet altijd sprake van causatie! In geval van causatie is er
wel altijd sprake van covariatie.
Schijnrelaties (spurious relations):
- Causale uitspraak: “Chocolate causes happiness”.
- Causale uitspraak: “Chocolate causes longevity”.
- Daardoor ook:
o Covariatie-uitspraak: “Gelukkige mensen leven langer”.
- Algemeen:
o Uitspraak: “Variabele x veroorzaakt y1 ”.
o Uitspraak: “Variabele x veroorzaakt y2 ”.
➔ Covariatie-uitspraak: “y1 hangt samen met y2 ”
3
, TiU: Toegepaste Methoden en Statistiek (2021/2022)
Shimara van den Elzen
Directe en indirecte effecten:
- “Feeling blue leads to neglecting Self-care”.
- “Neglecting Self-care leads to bad Health”.
- Valence of emotion:
o Direct effect op Self-care.
o Indirect effect op Health (via mediator Self-care).
- “Negative emotions are related to health because of the behavioral factor ‘Self-care’”.
Onbekende effecten:
- Soms doen we geen uitspraak over de richting van een effect.
- We nemen dan gewoon de correlatie op in het padmodel (dubbele pijl = correlatie).
- Dit is een onbekend effect.
Wederkerige effecten (Reciprocal effects):
- Causale uitspraak: “Health causes happiness”.
- Causale uitspraak: “Happiness causes health”.
- Algemeen:
o Uitspraak: “Variabele y1 veroorzaakt y2 ”.
o Uitspraak: “Variabele y2 veroorzaakt y1”.
- Let op:
o Twee directe effecten, niet 1 dubbele pijl.
o Wederkerig effect wordt niet expliciet genoemd.
Conditionele effecten:
- Soms beïnvloedt een variabele niet (alleen) een andere variabele, maar (ook) een
effect (deze variabele = moderator).
- Ook: moderatie, interactie.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller shimaravdelzen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.19. You're not tied to anything after your purchase.
