Oriëntatie op taak Oriëntatie op inhoud
Vertrekken van vaste elementen communicatieproces: Voorkennis activeren
1) Wie schrijft de tekst (ZENDER) Motiveren: inspelen op actualiteit &
2) Voor wie is de tekst bedoeld (ONTVANGER) leefwereld
3) Wat wil ik schrijven? (BOODSCHAP) Teksttype VS tekstsoort:
4) Met welke bedoeling schrijf ik? (DOEL) o Teksttype: krantenartikel, tijdschrift,
5) Wat voor tekstvorm kies ik? (MIDDEL) forum, interview,…
Hoe ziet zo’n tekst eruit? o Tekstsoorten:
Waar moet ik speciaal op letten? Persuasief (= overtuigend)
6) Hoe schrijf / lees / spreek / luister ik? (HOE) Bv.: campagnefilmpje
o Zender: beleefd, grappig, slordig,… Diverterend (= amuserend)
o Ontvanger: verstrooid, aandachtig, Bv.: strip
geïnteresseerd,… Informatief
7) Hoe reageert de ontvanger? (EFFECT) Bv.: nieuwsartikel
Hoe zal de ontvanger reageren? Emotief
8) Welke omstandigheden beïnvloeden de Bv.: gedicht
communicatie? (OMSTANDIGHEDEN) Activerend
Bv.: reclame
Leerlingen moeten voor schrijven nadenken over:
Publiek
Doel Bepalen of er een formeel / informeel taalgebruik (register) moet worden
Kenmerken vangebruikt
teksttype die ze moeten schrijven:
o Door kennis op te roepen
Tijdens voorbereidingsfase: voorkennis lln. aanvullen
o Door voorbeelden te krijgen toon goede & slechte voorbeeldteksten:
Je komt al aantal aandachtspunten / evaluatiecriteria voor schrijftaak te
weten
Link met de buitenwereld (tekst komt vaak voor in buitenwereld)
Publiek:
Schrijfopdrachten waarbij er echte lezers zijn die gericht zijn op inhoud boodschap (niet enkel
vormelijke fouten leerkrachten)
Oplossingen:
o Cases gebruiken lln. moeten zich het doel & publiek voorstellen: ‘Stel je voor
dat…’
o Soms: teksten versturen aan instanties / werkgevers & om reactie vragen
, o Medeleerlingen als lezers:
Motiverender
Direct feedback
3 planvaardigheden
Verzamelen / brainstormen Selecteren Ordenen
= vooraf bedenken wat je allemaal = zaken die je wil gebruiken = in juiste volgorde plaatsen
zou kunnen schrijven over gekozen uitkiezen Bv.: inleiding – midden – slot,…
/ opgedragen onderwerp
Manieren om te brainstormen:
o Klassengesprek
o Een ‘abc’
o Associëren met woordketen /
woordspin
o W-vragen stellen
o Stellingengesprek
o Online forumdiscussie
Aandachtspunten:
o Laat associaties altijd
uitleggen!
o Brainstorm schriftelijk lln.
zien woorden al staan
Hulpmiddelen:
o Samen enkele beginzinnen
formuleren
o Schrijfkader opstellen /
gebruiken
o Woordenboeken (rijm)
3. Uitvoeren:
Formuleren & reviseren:
Aandachtspunten uitvoeren schrijfopdracht:
Ga stapsgewijs te werk
Stuur lln. concreet bij
Laat lln. tussentijds reflecteren (= reviseren)
Bv.: eerst inleiding laten schrijven & dan reviseren en herschrijven
Reviseren a.d.h.v.:
o Zelfreflectieformulier
, o Peerevaluatie
Laat bij 1e versie vooral focussen op boodschap bij herwerking oog voor details (spelling,
correcte zinsbouw,…)
2 vaardigheden
Formuleren Reviseren
= schrijven terwijl je continu jezelf & anderen = tussentijds reflecteren & herschrijven
bevraagt
Aandachtspunten:
o Inspelen op individuele noden
o Tempo- en niveaudifferentiatie:
Moeizame schrijvers: meer taalsteun
(schrijfkader, hardop denkend mee helpen
schrijven)
Vlotte schrijvers: meer uitdagen taak
moeilijker maken (geen / minder
taalsteun), hoger verwerkingsniveau
(beoordelend i.p.v. kopiërend), taak extra
impulsen geven
Meer uitdaging kan op 5 vlakken:
Tekst
Bv.: lln. inhoudstafel laten toevoegen, in
alinea’s laten schrijven,…
Doelstelling
Bv.: verhaal voor andere doelgroep schrijven,…
Creativiteit
Bv.: beeldspraak, synoniemen, directe rede
toevoegen aan verhaal,…
Begrijpelijkheid & zinsbouw
Bv.: gebruik van samengestelde zinnen, verwijs-
en signaalwoorden,…
Vormgeving & spelling
Bv.: toepassen van verschillende soorten
leestekens: uitroepteken, beletselteken,…
4. Reflecteren:
Reflecteren op taak Reflecteren op tekst
= lln. stellen zich vragen over hoe ze taak Aandachtspunten:
hebben aangepakt & welke resultaten dat Checklist laten overlopen als zelfreflectie
opleverde Evaluatielijst stelt tekstspecifieke vragen
& laat reflecteren op tekst
Doel: Bv.: geschikte aanspreking & groet? In
o Lln. bewust maken van bepaalde alinea’s geschreven,…
strategieën zodat ze die bij volgende taak Lln. laten nadenken over hun aanpak
efficiënter zullen toepassen
Voorbeeldvragen:
, Wat heb je geleerd uit deze taak?
Wat verliep goed? Wat zou je anders
aanpakken?
Heb je je voldoende voorbereid?
Schema lesopbouw schrijven:
Maak oefeningen p.36 – 44!
1) Oriënteren (taak & inhoud): Kennismaking met schrijftaak
o Nadenken Voorkennis activeren (inhoud &
o Me afvragen tekstkenmerken)
Boodschap?
Teksttype?
Doel?
Doelpubliek? taalgebruik / register
3) Uitvoeren: Stapsgewijs, begeleid uitschrijven
o Formuleren: uitschrijven & Focus op boodschap & correct register
verzorgen Inzetten hulpmiddelen & taalsteun
o Reviseren: nalezen & herschrijven Tussentijds reflecteren (co-, peer- &
zelfevaluatie)
Herwerken 1e versies
Toewerken naar definitieve versie
4) Reflecteren Wat verliep goed & minder goed?
Hoe zal de ll. het de volgende keer
weer/anders aanpakken?
Verband met andere schrijftaken?
reflectie op proces via portfolio
Leren schrijven:
1. Ontluikende geletterdheid:
- Geletterdheid: proces van kennismaken met & zich ideeën vormen over lezen, schrijven,
geschreven taal & boeken
Geletterdheid ondersteunen door: aanbod & interactie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller elcla. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.11. You're not tied to anything after your purchase.