Dit document betreft een samenvatting van twee belangrijke hoofdstukken voor het vak Algemene economie. Dit vak hebben wij in semester 5.2 van de opleiding Finance & Control (= Bedrijfseconomie) / Accountancy gehad.
Voor het vak hadden wij twee boeken, namelijk het boek dat in dit artikel genoe...
Hoofdstuk 13 Renterisicobeheer
13.1 Renterisico
Renterisico is de mogelijkheid dat de werkelijke stand van de rente afwijkt van de verwachte stand,
waardoor:
Of de werkelijke marktwaarde van een financieel actief gaat afwijken van de werkelijkheid
Of de werkelijke winst gaat afwijken van de verwachte winst.
De eerste manier om het renterisico in kaart te brengen is door na te gaan met welk bedrag de
marktwaarde van een toekomstige kasstroom verandert als gevolg van een renteverandering. Deze
manier van omgaan met de gevolgen van de renteveranderingen is met de discussie in het kader van het
jaarrekeningenrecht (IFRS) over ‘fair value’ steeds belangrijker geworden. Het idee van fair value binnen
de IFRS is dat organisaties financiële activa en passiva tegen marktwaarde op de balans moeten
opnemen als ze niet van plan zijn deze tot het einde van de looptijd aan te houden. Een organisatie kan
ook beslissen om de overige activa en passiva tegen de marktwaarde op de balans te zetten. Het EV is
dan ook gewaardeerd tegen marktwaarde. Uiteindelijk is het renterisico de mate waarin de waarde van
het EV als gevolg van een rentewijziging verandert.
Een tweede manier waarop men de omvang van het renterisico in kaart kan brengen is de mate waarin
de winst reageert op veranderingen in de rentevoet.
13.2 Methoden om de omvang van het renterisico in kaart te brengen
Methoden om renterisico in kaart te brengen zijn de:
Gap-analyse (liquiditeitsbegroting)
Duration (maatstaf voor de mate waarin de marktwaarde van een financieel actief/het eigen
vermogen verandert als gevolg van een renteverandering
Value at Risk (VaR)
13.2.1 Gap-analyse
De gap-analyse wordt gebruikt om de invloed van renteveranderingen op de winst te bepalen die
ontstaat doordat er gedurende het kalenderjaar tekorten of overschotten in de liquide middelen
ontstaan. Men zou de gap-analyse de ‘liquiditeitsprognose-analyse met betrekking tot de
rentegevoeligheid’ kunnen noemen, met als doel het bepalen van de invloed van renteveranderingen op
de hoogte van de winst in een bepaalde periode. Geld uitzetten en lenen op geldmarktbasis (periode
korter dan één jaar) betekent dat in de loop van het jaar het te ontvangen/betalen rentebedrag niet
vaststaat.
Met behulp van een liquiditeitsprognose dan wel een investeringsbegroting kan de omvang van het
renterisico in kaart worden gebracht.
Voorbeeld 13.2 op blz. 548 doornemen.
, 13.2.2 Durationanalyse
De koers van een obligatie verandert als de marktrente verandert. De marktwaarde van een obligatie is
immers gelijk aan de contante waarde van de kasstroom (kasstroom van een obligatie bestaat uit de
couponrente en de aflossing).
De mate waarin de marktwaarde van een obligatie reageert op een verandering van de rentevoet (in
feite de rente-elasticiteit) met men aan de hand van de duration.
Elasticiteit = %−verandering van het gevolg
%−verandering van de oorzaak
Hoe hoger de absolute waarde van de elasticiteit (de uitkomst van de berekening kan zowel positief als
negatief zijn) hoe hoger de invloed van de verandering van de oorzaak op het gevolg. Voorbeeld: een
prijselasticiteit van -3 geeft bijvoorbeeld aan dat de vraag naar een goed met 3% daalt als de prijs van dat
goed met 1% stijgt.
De duration is het naar looptijd gewogen gemiddelde van de contante waarde van de toekomstige
cashflows.
Formule duration: Voorbeeld berekening duration:
Een rentedaling betekent dat de vaste couponrente van de
obligatie aantrekkelijker wordt, waardoor de waarde van de
obligatie stijgt. Een rentestijging leidt tot een daling van de marktwaarde van de obligatie.
Modified duration = Duration
1 + r (r = marktrente)
Modified duration benadert uiteindelijke rentegevoeligheid beter dan de duration.
Het is een negatief getal: als de rente stijgt, daalt de waarde van de obligatie namelijk.
Beperking duration analyse: het is een momentopname.
Conclusies:
De mate waarin de marktwaarde van een obligatie dan wel kasstroom reageert is te berekenen
met behulp van de modified duration.
Hoe hoger de waarde van de modified duration, des te rentegevoeliger is de onderliggende
waarde (obligatie dan wel kasstroom) voor renteveranderingen.
De absolute waarde van de modified duration is hoger als de looptijd van de lening toeneemt.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller DeBesteSamenvattingen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.30. You're not tied to anything after your purchase.
