Samenvatting Biologie: Thema 2 – doorgeven
van DNA tijdens celdelingen
Verschillende soorten celdeling
Tijdens de interfase wordt het DNA voorbereid om verdeeld te kunnen worden over
dochtercellen (zie vorig thema); voor de celdeling. Er bestaan twee soorten celdeling:
Mitose: aanmaak nieuwe somatische cellen1
2n → 2n + 2n
Diploïde moedercel → 2 diploïde dochtercellen
Vb.: huidcel die zich gaat vernieuwen in twee dochtercellen
Meiose: vorming van gameten2
2n → n + n
Diploïde moedercel → 2/4 haploïde dochtercellen
Ook de vorming van haploïde
sporen (n), bij fungi, mossen
en varens, gebeurt door
meiose
=> De duur van de celcyclus varieert per organisme, maar
duurt meestal ongeveer 22-24h
Voorbereiding op de mitose: interfase
1. G1-periode (G = “gap”)
Toename celvolume door toename cytoplasma3
Aanmaak van proteïnen en nucleotiden
In de kern: chromatinevezels
2. S-periode of syntheseperiode
=> DNA-replicatie
1
Somatische cellen = lichaamscellen
2
Gameten = voortplantingscellen; gonaden = voortplantingsorganen (eierstok en teelballen)
3
Cytoplasma: volledige inhoud van de cel (exclusief de celkern); ≠ cytosol (cytosol is de vloeistof in de cel)
1
, 3. G2-periode
Controle van de DNA-replicatie en reparatie van nieuwe DNA
Bij grote DNA-schade: de cel mag niet delen en moet aan
apoptose (celdood) doen kanker
Aanmaak extra histonen
Verdubbeling centriolenpaar (dus in totaal vier dan)
Aanmaak extra membraanmateriaal
0. Cellen die de cyclus verlaten (G0-periode)
Cellen die niet meer delen zijn in G0-periode
Bv. de meeste neuronen vanaf de geboorte
Sommige cellen kunnen uit G0-periode terugkeren naar G1-
periode; bv. bepaalde lymfocyten
Verloop van mitose en cytokinese in een dierlijke cel
Mitose: kerndeling
Cytokinese: verdeling van cytoplasma (celinhoud)
Vorming van 2 asterfiguren door verdubbeling
van het centriolenpaar
==> Tezamen de celdeling
=> Mitose is nog eens opgedeeld in vier fasen:
Profase
Metafase
Anafase
Telofase
1. Profase
Chromatinedraden werden gespiraliseerd en gecondenseerd
tot chromosomen
Kernmembraan en nucleoli verdwijnen
Chromosomen liggen overal een beetje in het rond
De twee centriolenparen (dus vier in totaal) bewegen in het
cytoplasma en gaan zo ver mogelijk uit elkaar gaan, en zo
celpolen vormen, met daartussen dan een evenaarsvlak
Vorming spoelfiguur
Kinetochore microtubuli (trekdraden)
Niet-kinetochoren/polaire microtubuli (steundraden)4
=> Kinetochore microtubuli (trekdraden) hechten zich vast aan het
centromeer
=> Het centromeer bevat twee kinetochoren
4
De steundraden zorgen er tijdens de metafase voor dat de chromosomen allemaal gelijk in het evenaarsvlak
kunnen komen te liggen!
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller margodebaets. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.85. You're not tied to anything after your purchase.