Summary
Samenvatting Inleiding Staatrecht
- Course
- Institution
Samenvatting van alle stof voor het vak Inleiding Staatsrecht.
[Show more]
Seller
Follow
LBrouwer
Content preview
ISTA samenvatting- Staat: gemeenschap van mensen op een bepaald grondgebied, waarover een organisatie het
hoogste gezag uitoefent. Ook wordt het erkent door andere staten.
➢ Grondgebied: territorium. Grens met andere landen, zee, luchtruim boven het land.
➢ Gemeenschap: door afstamming of op eigen verzoek door de staat, de nationaliteit,
verkregen.
➢ Gezag: exclusieve zeggenschap over zijn grondgebied. Gericht op het scheppen en
handhaven van orde en recht.
➢ Erkennen: Andere staten erkennen de staat.
- Geweldmonopolie: alleen het hoogste gezag van de staat mag geweld gebruiken. Het
voorkomt dat burgers voor eigen rechter gaan spelen.
- De staat is soeverein: recht van een bestuursorgaan om het hoogste gezag uit te oefenen
zonder dat verantwoording is verschuldigd aan een ander orgaan.
- De staat is een rechtspersoon.
- Hoofdlijnen van het staatsrecht:
➢ Inrichting van de staat en verdeling van bevoegdheden.
➢ Handhaving individuele vrijheden van de burger.
➢ Rechtspraak en rechtsbescherming tegen de overheid.
➢ Totstandkoming, gelding en handhaving van het recht.
- Rijkswetten: wetten die van toepassing zijn in het gehele koninkrijk.
- Constitutie/ staatsregeling: de rechtsregels die het staatsgezag en de organisatie van de staat
vastleggen.
➢ Statuut: regelt de organisatie van het koninkrijk en de onderlinge verhoudingen en
samenwerking tussen Nederland en de overzeese delen van het koninkrijk.
➢ Grondwet: regelt de inrichting en het functioneren van de Nederlandse staat en de
staatsorganen en de verdeling van de staatsmacht.
• De grondwet is de hoogste wet in Nederland en minder gemakkelijk gewijzigd dan
gewone wetten.
- Organieke wetten: wetten die betrekking hebben op de organisatie van de staat en waarvan
de basis in de grondwet is geregeld.
➢ Gewoonterecht
➢ Verdragen
➢ Jurisprudentie
➢ Reglementen
- Vroeger had elke staat een aparte stadhouder en eigen wetgeving. (De republiek der Zeven
Verenigde Nederlanden) Toen de Fransen de Verenigde Nederlanden veroverden, eindigde
de soevereiniteit van de provincies.
- Door de vrijwillige samenwerking met de Nederlandse Antillen heeft het koninkrijk der
Nederlanden veel weg van de vroegere statenbond.
- In een bondsstaat geven de deelstaten hun macht grotendeels af aan de federale regering.
, - De verdeling van bevoegdheden tussen de deelstaten en het federale gezag in een bondstaat
wordt vastgelegd in de grondwet. In een statenbond staat dit in een verdrag.
- In een eenheidsstaat ligt de macht bij één centrale overheid. Een eenheidsstaat kan wel
decentralistisch zijn. Deze bestuursorganen worden speciaal opgericht voor de
overheidstaken die zij moeten uitvoeren. Nederland is een gedecentraliseerde
eenheidsstaat.
- Kenmerken democratische rechtsstaat:
➢ De overheid mag slechts optreden op grond van algemene regels die democratisch tot stand
zijn gekomen. (legaliteitsbeginsel)
➢ De macht van de overheid is verdeeld over verschillende organen of personen in de staat.
➢ Een onafhankelijke rechter biedt burgers bescherming tegen overheidsoptreden dat
willekeurig is of op een andere manier in strijd is met het recht.
➢ Burgers hebben fundamentele rechten die de overheid moet eerbiedigen
- Sociale grondrechten kun je niet afdwingen bij de rechter.
- Constitutionele monarchie: koninkrijk dat is vastgelegd in een staatsregeling.
- De koning: staatshoofd van het koninkrijk der Nederlanden. Drager van de kroon der
Nederlanden.
- Regering: ministers + staatshoofd. Ook wel de kroon genoemd. (art. 42 lid 1 Gw)
- Minister-president: hoofd van de regering.
- Koningschap: erfelijk (art. 24 Gw). Oudste kind (art. 25 Gw).
➢ Gebrek aan een opvolger: iemand benoemen (art. 30 Gw).
- Een wettige troonopvolger kan ook afstand doen.
- Voor een huwelijk is er toestemming nodig (art. 28 Gw).
- Wanneer de koning niet meer in staat is om het koninklijkgezag uit te oefenen zal de regent
(art. 37 Gw) of de Raad van State (art. 38 Gw) het gezag tijdelijk overnemen.
- De koning ondertekent alle besluiten en wetten van de regering (art. 47 Gw).
- Troonrede: artikel 65 grondwet
- De koning is onschendbaar, minister zijn verantwoordelijk (art. 42 lid 2 Gw).
- Grondslagen van de democratisch rechtstaat:
➢ Legaliteitsbeginsel
➢ Scheiding van de overheidsmachten
➢ Onafhankelijke rechtspraak
➢ Eerbiediging van de grondrechten
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LBrouwer. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.31. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
66579 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now