Other
Zeer volledige begrippenlijst en yOUlearn uitwerkingen PB0204 Deel 1
- Course
- Institution
- Book
Zeer volledige Nederlandstalige begrippenlijst en uitwerkingen van yOUlearn voor het vak psychologie van arbeid en gezondheid.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
FollowAFLD
Reviews received
Content preview
Thema 1 Psychologie van arbeid en gezondheid - verkenning en kadersThema 1.1 Oriëntatie en wetgevend kader
Leerdoelen
Nadat u deze studietaak hebt doorlopen, kunt u
• benoemen wat arbeids- en gezondheidspsychologie inhoudt, waaruit deze is ontstaan en wat actuele thema’s
zijn
• de Nederlandse wetten op het gebied van arbeid en gezondheid (onder andere arbeidsomstandighedenwet,
wetten op ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid) benoemen en toelichten
• benoemen wat de risico’s zijn voor de gezondheid en het welbevinden van werknemers van het gebruik van
technologie in het werk en de technologische ontwikkelingen. Daarbij kunt u aandachtspunten benoemen om
die risico’s te beperken
• de paradigmaverandering in het vakgebied benoemen en globaal toelichten, evenals de gevolgen voor
diagnose van arbeidsgerelateerde gezondheidsproblemen en interventies.
Leren
- Schaufeli, W. (2013). De psychologie van arbeid en gezondheid. In W. Schaufeli & A. Bakker (eds.), De
psychologie van arbeid en gezondheid (hoofdstuk 1 pp. 1-20). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum. [hoofdstuk;
tekstboek]
- Zijlstra, F. (2013). Technologie, gezondheid en welbevinden. In W. Schaufeli & A. Bakker (eds.), De psychologie
van arbeid en gezondheid (hoofdstuk 16 pp. 293-303). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum. [hoofdstuk;
tekstboek]
- Brouwer, C. (2018). Towards a paradigm shift in occupational health. Maastricht: Print Service Ede. Inleiding
(pp. 11-16) en Discussie (pp. 145-156) van proefschrift. [hoofdstukken; pdf]
Hoofdstuk 1
Hoofdstuk 16
Artikel Brouwer
1
,Begrippenlijst 1.1
Hoofdstuk 1
Arbeids- en Is een samensmelting van de klinische psychologie, gezondheidspsychologie en arbeids- en
gezondheidspsychologie organisatiepsychologie (A&O), en houdt zich van origine bezig met het disfunctioneren van mensen
(A&G) in arbeidsorganisaties. Daarnaast staan tegenwoordig ook het vergroten van de effectiviteit, het
bevorderen van gezondheid en welzijn en het verhogen van de motivatie in de belangstelling.
➔ Verbeteren van het functioneren van werknemers.
Equivalent occupational Het Engelse equivalent occupational health psychology voor het eerst gebruikt in 1990, om nieuw
health psychology vakgebied aan te duiden dat zich ontwikkelde op het snijvlak van klinische en
gezondheidspsychologie enerzijds, en A&O en public health anderzijds. Nederland loopt voorop bij
de ontwikkeling van het vak.
A&G - Een psychologische discipline die zich bezighoudt met het bestuderen en bevorderen van
welzijn en gezondheid op het werk vanuit de gedachte van een optimale afstemming
tussen persoon en organisatie. A&G betreft zowel een wetenschapsgebied waarin welzijn
en gezondheid op het werk worden bestudeerd, als een praktijkveld waarin dit praktisch
wordt bevorderd.
- Verder beperkt A&G zich niet tot het domein van het werk, maar houdt zij zich ook bezig
met de wederzijdse beïnvloeding van het werk met andere levenssferen, zoals vrije tijd en
thuissituatie.
- Het kenmerkende van A&G is verder dat zij verschillende perspectieven hanteert: niet
alleen het individu, maar ook de sociale systemen waarbinnen het individu op het werk
functioneert; en niet uitsluitend de subjectieve kant van het functioneren, maar ook de
meer objectieve aspecten. Hetzelfde geldt voor indicatoren van welzijn en gezondheid,
want ook daarbij worden zowel subjectieve als objectieve aspecten betrokken. Ten slotte
hanteert A&G ook verschillende tijdsperspectieven: enerzijds is er aandacht voor het hier
en nu, anderzijds wordt vooruitgekeken als het bijvoorbeeld gaat om loopbanen.
- De unieke kern van A&G ligt in het hanteren van de verschillende inzichten, perspectieven
en methoden.
- Het streven naar vermindering van verzuim en arbeidsongeschiktheid vormt een impuls
voor A&G, die kan bijdragen aan kostenbesparing.
Welzijn Enerzijds betrekking op individueel welbevinden en anderzijds op objectiveerbare kenmerken van
de arbeid die geacht worden het individuele welbevinden te bevorderen.
De term veiligheid ontbreekt in de definitie, omdat die in Nederland het exclusieve domein is van de
veiligheidskunde. Dat neemt niet weg dat de inzichten in de veiligheidskunde worden gebruikt, en
dat A&G-psychologen en veiligheidskundigen in de praktijk nauw samenwerken.
Gezondheid Niet uitsluitend termen van lichamelijke en geestelijke gezondheid, maar ook van
gezondheidsgedrag.
Multidimensionaal begrip 1. Affectief welbevinden
van geestelijke gezondheid 2. Competentie
3. Autonomie
[A-C-A-A] 4. Aspiratie
A&G streeft naar de ideale psychische toestand waarin aan deze voorwaarden wordt voldaan.
Daarbij houdt zij echter ook nadrukkelijk rekening met de doelen van de organisatie, en streeft zij
naar een optimale afstemming tussen de belangen van werknemers en organisatie.
Werk In de definitie van A&G wordt gesproken over werk en organisatie. Werk heeft betrekking op
arbeid in psychologische zin, dat wil zeggen, op een gestructureerde, doelgerichte activiteit met
een zeker verplichtend karakter waarbij al dan niet met anderen waarde wordt gecreëerd.
2
, Bemoeienissen A&G De bemoeienissen van A&G zijn gericht op verschillende doelen, waarbij het gaat om de optimale
afstemming van persoon en organisatie.
[S-P/SP-A-B] • In de eerste plaats heeft A&G een signalerende functie.
• Daarnaast houdt A&G zich bezig met primaire en secundaire preventie.
• Bij primaire preventie wordt door middel van een aanpak bij de bron getracht om te
voorkomen dat er gezondheids- of welzijnsproblemen ontstaan.
• Bij secundaire preventie is er sprake van beperking van de schade door tijdig en adequaat
op te treden bij diegenen die de eerste symptomen van verminderde gezondheid of
welzijn vertonen.
• Soms wordt ook tertiaire preventie onderscheiden, waarbij het om behandeling gaat.
• Ook behoort het gebied van de arbeidsre-integratie tot A&G.
• Ten slotte wordt ook het bevorderen van welzijn en gezondheid tot de taken van A&G
gerekend.
Veranderingen in en rondom 1. Intensivering van de arbeid
de arbeid Intensief moeten werken vormt een belangrijke oorzaak van welzijns- en
gezondheidsproblemen (sinds 1997 stabilisering, NL middenmoot)
[I-V-O-M-A] 2. Verandering van de arbeidsinhoud
Door technologische veranderingen en veranderingen in de beroepsbevolking werken
steeds minder mensen met hun handen en steeds meer met hun hoofd of hart.
Arbeidsgebonden gezondheidsrisico’s van lichamelijke naar psychische klachten.
3. Organisatieveranderingen
Globalisering, informatisering en flexibilisering nopen organisaties tot continue aanpassing
aan steeds wisselende omstandigheden. Roept in de regel tal van vragen op, die een bron
van psychische belasting vormen.
4. Moderne bedrijfsvoering
Nieuwe productiemethoden vergen aanpassing van werknemers. Kenmerk van veel
nieuwe concepten is dat verantwoordelijkheden laag in de organisatie worden gelegd.
Werknemers worden in toenemende mate op hun individuele verantwoordelijkheden
aangesproken. Leidinggevende moeten zich hierdoor ook aanpassen. Dit kan een zware
mentale druk leggen.
5. Aantasting van het psychologische contract
Naast een schriftelijk arbeidscontract hebben werknemers ook psychologisch contract met
de organisatie waarvoor ze werken. Verwachtingen koesteren over een billijke verhouding
tussen hun inspanningen en de beloning die daartegenover staat. De afgelopen jaren staat
psychologische contract onder toenemende druk, doordat er steeds meer van
werknemers wordt gevraagd terwijl er steeds minder door organisaties wordt geboden.
Daarbij worden door voortdurende organisatieveranderingen regelmatig verwachtingen
beschaamd. Ook ontdekken werknemers dat allerlei zaken die golden voor de generatie
vóór hen, voor henzelf opeens niet meer gelden. Wanneer investeringen en opbrengsten
niet in balans zijn, kan dit leiden tot psychische klachten.
Veranderingen 1. Arbeidsparticipatie vrouwen sterk toegenomen. Kenmerkend voor NL is hoge aantal
arbeidsparticipatie parttime werkende vrouwen. Sterke toename aantal werkende vrouwen heeft voor
specifieke problemen gezorgd, zoals een verhoogde instroom van arbeidsongeschikten
(sociaal culturele wegens psychische klachten.
veranderingen) 2. Arbeidsparticipatie van oudere werknemers is gestegen, en het aantal oudere
werknemers zal nog verder stijgen.
3. Sterk groeiende groep niet-westerse allochtone werknemers.
Dienstensector Aandeel beroepsbevolking werkzaam in de agrarische sector en industrie is gedaald. Er is een
explosieve groei van de dienstensector. NL scoort het hoogst in EU. Kenmerkend voor
(sociaal culturele dienstensector het contact met mensen en de emotionele belasting die hieruit voortvloeit.
veranderingen) Met name in de zorg en in het onderwijs komt veel psychische problematiek voor.
Verruiming van het Steeds meer zaken die als normaal onderdeel van het leven golden, zijn voorwerp geworden van
ziektebegrip gezondheids- en welzijnszorg. Medische en psychologische begrippen worden gehanteerd om
bepaalde alledaagse toestanden en ervaringen te duiden, die daardoor binnen het bereik van
(sociaal culturele hulpverleners komen. Het ziektebegrip is hierdoor in de loop van de tijd steeds ruimer geworden.
veranderingen)
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller AFLD. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.37. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now