Samenvatting Natuurkunde Newton 5 vwo hoofdstuk 8 'elektromotor en dynamo'
12 views 0 purchase
Course
Natuurkunde
Level
VWO / Gymnasium
Dit is een uitgebreide samenvatting van hoofdstuk 8 'elektromotor en dynamo' (5VWO Newton) van het vak natuurkunde. Ik bespreek hierin alle paragrafen.
Magnetisme: kracht op bewegende elektrische lading
Elke magneet heeft altijd 2 polen, de noordpool en de zuidpool. De noord- en zuidpool trekken
elkaar aan en twee dezelfde polen stoten elkaar af. Dit heet magnetische krachtwerking. Dit kan dus
afstotend of aantrekkend zijn.
Materialen die magnetisch zijn en blijven, zijn permanente magneten. Gewoon ijzer wordt wel
weekijzer genoemd, omdat het magnetisme niet blijvend is. Het ijzer wordt wel makkelijk
gemagnetiseerd, maar het magnetisme verdwijnt ook weer makkelijk.
Een elektromagneet is een ijzeren kern met daar omheen een stroomdraad gewikkeld (een spoel).
De ijzeren kern is van zichzelf niet magnetisch, maar als de stroomdraad onder stroom staat, wordt
de ijzer kern magnetisch. Je kunt dus de magneet (ijzeren kern) aan en uitzetten.
Magnetisbare materialen zijn bijvoorbeeld ijzer, nikkel en kobalt. Hierin zijn de atomen zodanig met
elkaar verbonden dat ze microscopisch kleine magnetische gebiedjes vormen. Deze gebiedjes kunnen
geordend of ongeordend liggen.
Permanente magneten zijn gemaakt van legeringen van metalen. De magnetische werking is in de
uiteinden het sterkst.
In kompas zit klein dun magneetje, de kompasnaald. Die kan om een asje draaien. Door rondom een
magneet allemaal kompasnaaldjes te plaatsen, wordt het magnetisch veld zichtbaar. Deze
kompasnaaldjes vormen de magnetische veldlijnen.
Bij tekenen van magnetische veldlijnen blijkt het volgende:
- Veldlijnen lopen buiten een magneet van de noordpool naar de zuidpool
- Veldlijnen snijden elkaar nooit
- De richting van een magnetische veldlijn geeft de richting aan waarin de noordpool van een
draaibare naaldmagneet op die plaats wijst. Een kompasnaald gaat in de richting van de
raaklijn aan de veldlijn staan.
, Paragraaf 2
De aarde kun je vergelijken met een staafmagneet. De aarde heeft een aardmagnetisch veld. De
magnetische zuidpool ligt onder de geografische noordpool.
Magnetische veldlijnen van een permanente magneet beginnen bij de noordpool en eindigen bij de
zuidpool van de magneet. In elk punt van de ruimte geeft de richting van de raaklijn aan de
magnetische veldlijn de richting weer die een kompasnaald aanwijst als hij daar staat.
Stroom zorgt voor een magneetveld.
De eenheid van een magnetisch veld is Tesla (T)
Een stroomspoel is een stroomdraad die meestal om een koker is gewonden. Als er stroom door de
spoel gaat, is er binnen en buiten de spoel een magnetisch veld. Binnen de spoel zijn de magnetische
veldlijnen bij benadering evenwijdig.
De magnetische veldlijnen van permanente magneten ‘lopen’ van noord naar zuid. Bij een spoel is dit
anders. Hier zijn de magnetische veldlijnen in de spoel naar 1 kant gericht en buiten de spoel ‘lopen’
de veldlijnen wel naar noord naar zuid.
De richting van het magnetisch veld en de richting van de elektrische stroom horen bij elkaar volgens
de rechterhandregel:
- De gekromde vingers van je rechterhand wijzen in de draairichting van de elektrische stroom
door de windingen.
- Duim: richting van de magnetische veldlijnen binnen de spoel
Volgens meneer Kemna:
- Duim: richting van stroomsterkte
- Andere vingers: richting magneetveld
Vraag: Welke methode is goed want ze zeggen allebei iets anders of wat is het verschil?
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lynn14. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.39. You're not tied to anything after your purchase.
