Met deze samenvatting heb ik mijn toets gehaald. Het is misschien wat uitgebreid maar er staan zoveel feiten in het boek dat het lastig is om een goede filtering te maken. Ik heb in rijtjes geplaatst zodat het makkelijker is om te leren.
Hoofdstuk 8 ouderschap en gezag
8.1 juridisch ouderschap
Familierechtlelijke betrekking: juridische relatie tussen ouder en kind waaruit rechten en plichten
ontstaan. Je hebt verschillende vormen van ouderschap: Juridische, stief, pleeg en genetische ouders
en verwekkers. Een kind kan nooit twee of meerdere juridische ouders hebben.
Kind en ouder hebben wederzijds plichten en rechten naar elkaar:
Ouders hebben recht om geslachtsnaam door te geven
Recht om nationaliteit door te geven aan kind
Erfrecht is van toepassing
Woonplaats kind afhankelijk van woonplaats ouders
Ouders meestal gezag over hun kind
Ouders plicht om kind te onderhouden
Ouder heeft recht en plicht omgang te hebben met kind
Gezag over kind tot 18e, onderhoudsplicht en studie tot 21 jaar. Van een professional wordt
verwacht dat hij een gezinscasus vanuit verschillende leefgebieden kan bekijken en benaderen:
integrale aanpak. Bijv. Eerst ouderschap vaststellen voordat je pas kan weten hoe het gezag werkt.
6 manieren om juridisch moeder te worden, 5 manieren om juridisch vader te worden. Moeder:
1. Vrouw baart het kind
2. Geboorte kind vindt plaats binnen het huwelijk
3. Geboorte kind vindt plaats 306 dagen na de dood van de vrouw die was getrouwd of een
geregistreerd partnerschap was aangegaan met de moeder die het kind baart, terwijl de
geboorteaangifte blijkt dat er een onbekende donor is.
4. De vrouw erkent het kind
5. Ouderschap is gerechtelijk vastgesteld
6. De vrouw adopteerd het kind (de moeder kan het juridsiche moedershcap alleen prijsgeven
door haar kind af te staan ter adoptie)
De draagmoeder is bij de geboorte van het kind de juridische moeder, ook bij embydonatie en de
wensouders de genetische ouders zijn. Bij wensmoeder kan alleen door adoptie of erkenning.
Manieren vader:
1. Geboorte kind binnen het huwelijk of geregistreerd partnerschap met moeder van kind
2. Geboorte van kind binnen 306 dagen na de dood van de man die getrouwd was met de
moeder of een geregistreerd partnerschap
3. Erkenning door de man
4. Gerechtelijke vaststelling vaderschap
5. Adoptie door de man
1) alleen met onbekende donor is de vrouw juridisch moeder. De rest spreekt voor zich
2) dus stel de vader verwekt sochtends het kind en overlijd smiddags dan is het toch de jurdische
vader van dit kind. Het geld ook als de moeder intussen hertrouwd is of nieuw geregistreerd
partnerschap. Het ouderschap van een man die binnen het huwelijk juridisch vader is geworden
maar geen biologisch vader kan worden ontkend door de moeder, de vader en het kind.
Ontkenning vaderschap is niet mogelijk als de man voor het huwelijk wist van de zwangerschap en
toch met de moeder is getrouwd, of als de man ingestemd heeft met de bevruchting van de moeder
door een andere man of met genetisch materiaal van een andere man. Dat ligt anders als de moeder
hem heeft bedrogen. Voor ouders een termijn van 1 jaar en kind (volwassen) van 3 jaar om te
ontkennen.
3) erkenning is een rechtshandeling, bij vrouwen kan dit ook: buiten het huwelijk of geregistreerd
partnerschap of binnen het huwelijk als de bekende donor hier mee instemt. Doet hij dit niet dan
beslist de rechter in het belang van het kind.
,Meerdere jarige kunnen worden erkend als ze hier zelf toestemming voor geven.
Een man of vrouw die wil erkennen beslist hier niet alleen over:
De moeder van het kind dat nog geen 16 jaar is, geeft schriftelijk toestemming aan erkenner
De adoptievader geeft - als er geen juridische moeder meer is- schriftelijke toestemming aan
een man die het kind, dat nog geen 16 jaar is erkent
Het kind van 16 en 17 geeft zelfstandig schriftelijke toestemming aan de erkenner
Het kind van 12 tot 16 geeft net als zijn juridische ouder schriftelijke toestemming aan de
erkenner.
Geen toestemming dan is de erkenning nietig. De verwekker of degene die ingestemd heeft met de
daad kan vervangende toestemming aan de rechter vragen.
Erkenning is niet mogelijk als:
Er een te nauwe bloedverwantschap is en daarom geen huwelijk mag sluiten of gp
Door een minderjarige die nog geen 16 jaar is
Zonder de voorafgaande schriftelijke toestemming of vervangende toestemming
Als er al twee juridische ouders zijn
4) ouderschap kan door de rechtbank worden vastgesteld van zowel een man die de verwekker is van
het kind als de vrouw of man die als partner van de moeder heeft ingestemd met een daad (ivf) die
de verwekking van het kind tot gevolg heeft gehad. Ook bij iemand die al overleden is.
Bij 2 mannen werkt het anders. Daar kan maar eentje de juridische vader zijn. Tenzij de juridische
moeder haar kind afstaat ter adoptie (partneradoptie).
Adoptieouders die een buitenlandskind willen adopteren hebben een beginseltoestemming nodig
van de minister van justitie en veiligheid. Raad voor de kinderbescherming verricht een
gezinsonderzoek. Algemene voorwaarden adoptie:
Geen te nauwe biologische of juridische bloedverwantschap met elkaar hebben
Personen moeten minstens 3 jaar hebben samengeleefd. 1 jaar proefperiode met kind
Als een persoon het kind wil adopteren geldt de voorwaarde van samenleven niet.
Adoptie moet in het kennelijk belang zijn van het kind.
Kind het recht om voorgelicht te worden over de adoptie
Oorspronkelijke ouders moeten zich, mits zij ook juridische ouders zijn niet verzetten tegen
adoptie
Leeftijd verschil minimaal 18 jaar tussen kind en iedere adoptieouder
Adoptieouder mag niet de grootouder van het kind
Het kind moet minderjarig zijn op de eerste dag van het adoptieverzoek
Een kind van 12 jaar of ouder moet het adoptieverzoek niet tegenspreken en wordt gehoord
door de rechter
Buitelandse adoptie, bemiddeling door vergunninghouder verplicht, niet meer zelfstandig tot stand
1: erkenning van adoptie afspraken die door rechters in een verdragsland tot stand zijn gekomen
2: erkenning adoptie afspraken door Nederlandse rechters
Als Nederland een kind niet kan herkennen zijn er extra voorwaarden:
Kind mag niet ouder zijn dan 6 jaar
Adoptieouders moeten niet ouder dan 41 jaar zijn
Leeftijdsverschil mag niet groter dan 40 jaar zijn
Een onafhankelijk arts moet een geneeskundige verklaring afgeven dat de gezondheid van de
adoptieouders goed genoeg is om het adoptiekind te kunnen onderhouden + opvoeden
Interlandelijke adoptie behoefte is groter dan de draagkracht van adoptieouders.
Adoptie kan herroepen worden door de rechter op verzoek van het geadopteerde kind.
Partneradoptie (nieuw samengesteld gezin). Rechter toetst of de adoptie in het belang van het kind is
als de partner dat wil ivm juridische ouders (vetorecht).
8.2 oudergezag en voogdij
, Gezag is een plicht en recht van ouders om de kinderen op te voeden.
Meestal juridische ouders gezag, tenzij beëindiging.
Gezag: inhoud van de opvoedings- en zorgrelatie tussen een kind en de verplichting die de ouders
hebben om dit goed uit te voeren.
Is de moeder minderjarig? Afzonderlijk over gezag beslist. Soms grootmoeder voogd tot de 18e of
rechter verzoeken meerderjarigheidsverklaring: voldoende in staat zijn om kind op te voeden.
Verantwoordelijk voor:
Zij dragen zorg voor het lichamelijk en geestelijk welzijn van hun kind
Zij bevorderen de persoonlijke ontwikkeling van hun kind
Gezag inhoud: alle beslissingen over jong kind: vermogen (vruchtgenot) wettelijke
vertegenwoordiging, aansprakelijkheid. Wel wettelijke grenzen hierin. Misbruik gezag kan leiden tot
dat de rechter inbreuk maakt op het gezag.
Huwelijk + geregistreerd partnerschap tussen man en vrouw, vrouw en vrouw: automatisch gezag.
Bij vrouw-vrouw moet het een onbekende donor zijn
Vrouw- vrouw bekende donor maar niet wil erkennen
Bent u als ouders niet met elkaar getrouwd en heeft u ook geen geregistreerd partnerschap? Dan
krijgt u niet automatisch samen ouderlijk gezag. Alleen de moeder heeft het gezag. Gezag samen
uitoefenen door verzoek aan rechter. Dit geld ook bij twee vrouwen.
Gezamenlijk gezag bij scheiding (ook bij ontbinding samenwonen etc.)
Heeft een vrouw kinderen uit eerste huwelijk en dus nieuwe partner. De ouder heeft juridisch geen
enkele zeggenschap. Kan wel samen bij rechter verzoek tot gezag inbrengen, voorwaarden:
Juridische moeder eerst 3 jaar lang alleen het gezag hebben uitgeoefend
Samen iig 1 jaar voor de kinderen hebben gezorgd
Is een ouder alleen door alleenstaand of overlijden, heeft zij alleen gezag. Na scheiding kan gezag na
wil ouder ontbonden worden. Rechter is hier voorzichtig mee omdat ouder niet buitenspel gezet mag
worden. Gezamenlijk gezag kan ook beëindigd worden bij verwaarlozing gezag of in situaties dat
ouders gescheiden zijn en gezamenlijk gezag niet werkt.
Soms ouders geen gezag maar een voogd. Voor moet net zoals ouders zorgdragen voor opvoeding,
vermogen van kind beheren, kind wettelijk vertegenwoordigen. Dit kan worden uitgeoefend door
natuurlijk persoon (oom of tante) of een rechtspersoon. Soms een GI de voogdij.
Zijn beide ouders overleden, 2 mogelijkheden ten aanzien van gezag:
1. Rechter benoemd voogdij als ouders geen regeling hebben getroffen
2. Ouders hebben wilsbeschikking laten opmaken waarin staat wie de voogdij krijgt. Rechter
laat in testamentaire voogdij weten aan betrokkenen of ze dit op zich willen nemen.
Zelfstandig te verrichten rechtshandelingen minderjarige:
16 jaar ouder kan testament maken + zelfstandig overeenkomst sluiten
Ze kunnen beslissingen nemen in het kader van geneeskundige behandelingsovereenkomst,
afhankelijk van de leeftijd
16+ zelfstandig een kind erkennen
12+ zelf een klacht indienen bij klachtencommissie van jeugdhulp of zorgorganisatie
Ongehuwde moeder kan rechterverzoeken haar meerderjarig te laten verklaren zodat ze
gezag krijgt over haar kind.
Minderjarige kan als belanghebbende zelfstandig om een bijzonder curator verzoeken, als hij
buiten de wettelijke vertegenwoordiger of tegen de wettelijke vertegenwoordiger de rechter
wil inschakelen.
12+ zelfstandig tot rechter wenden en hem verzoeken een omgangsregeling met ouder(s)
treffen of wijzigen.
8.3 pleegouderschap
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller amarcelis. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.27. You're not tied to anything after your purchase.
