Samenvatting Ontwikkelingspsychologie
Deel 1 : Het begin
Hoofdstuk 1: Een inleiding in de ontwikkeling van het kind
1.1 Een definitie van ontwikkeling
Ontwikkelingspsychologie is de wetenschappelijke studie naar groei, verandering
en stabiliteit van conceptie tot adolescentie.
Thematische gebieden binnen de ontwikkelingspsychologie zijn:
□ Fysieke ontwikkeling
o Ontwikkeling die betrekking heeft op de fysieke opbouw van het
lichaam, zoals de hersenen, het zenuwstelsel, de spieren, de
zintuigen en de behoefte aan eten, drinken en slaap.
□ Cognitieve ontwikkeling
o Ontwikkeling die betrekking heeft op de manier waarop het gedrag
van mensen wordt beïnvloed door groei en veranderingen in hun
intellectuele vermogens.
□ Persoonlijke ontwikkeling
o Ontwikkeling die betrekking heeft op stabiliteit en verandering in de
eigenschappen die de ene persoon van de andere onderscheiden.
□ Sociale ontwikkeling
o Ontwikkeling die betrekking heeft op de manier waarop interacties
van mensen met elkaar en hun sociale relaties in de loop van hun
leven groeien, veranderen en stabiel blijven.
1.2 Kinder- en jeugdjaren: een afbakening
Verdeling globale leeftijdsgroepen:
□ Prenatale periode
o De periode van conceptie tot geboorte
□ Baby en peutertijd
o Van geboorte tot drie jaar
□ Kleutertijd
o Van drie tot zes jaar
□ Basisschooltijd
o Van zes tot twaalf jaar
□ Adolescentie
o Van twaalf tot twintig jaar
o Wanneer het kind seksueel rijp is
1.3 Ontwikkelingspsychologie in historisch perspectief
Een cohort is een groep mensen die rond dezelfde tijd op dezelfde plek is
geboren. Mensen die tot een bepaalde cohort behoren zijn onderhevig aan
bepaalde normatieve gebeurtenissen. Normatieve gebeurtenissen zijn
gebeurtenissen die zich voor de meeste individuen binnen een groep op dezelfde
manier voltrekken. Ze kunnen biologisch, sociaal of cultureel bepaald zijn. Het
bereiken van de puberteit aan het begin van de adolescentie is bijvoorbeeld een
normatieve gebeurtenis. Het zijn eigenlijk gebeurtenissen die in dezelfde periode
overkomt.
Er zijn verschillende normatieve gebeurtenissen:
, □ Normatieve historisch bepaalde invloeden
o Zijn biologische en omgevingsinvloeden die gekoppeld zijn aan een
specifiek historisch moment.
□ Normatieve leeftijdgebonden invloeden
o Dit zijn biologische en omgevingsinvloeden die gelijk zijn voor
mensen in bepaalde leeftijdsgroepen.
□ Normatieve sociocultureel bepaalde invloeden
o Bijvoorbeeld etnische afkomst, sociale klassen etc.
□ Niet-normatieve gebeurtenissen
o Specifieke, atypische gebeurtenissen die plaatsvinden in het leven
van een specifiek persoon.
1.4 Verklarend onderzoek
Studie van kinderen, ontwikkeling van de kindertijd:
□ Babybiografieën
Een van de eerste geschriften waarin kinderen methodisch werden
bestudeerd
□ Focus op kindertijd
Doordat meer volwassenen beschikbaar kwamen op de arbeidsmarkt,
waren kinderen bovendien niet meer nodig als bron van goedkope arbeid.
Kinderen begonnen onderwijs te krijgen en kwam er een grotere scheiding
tussen volwassenen en kinderen.
□ De twintigste eeuw: ontwikkelingspsychologie als discipline
Bijdragen van vrouwen. Belangrijke bijdrage van vrouwen op
ontwikkelingspsychologie
1.5 Meten in de gedragswetenschappen
Onderwerp Uitleg
Continue verandering In het geval van continue verandering verloopt de
versus ontwikkeling
discontinue verandering geleidelijk: de prestaties op een bepaald niveau zijn
gebaseerd op het vorige niveau. De
ontwikkelingsprocessen die ten grondslag liggen aan
een verandering blijven gedurende het hele leven
gelijk.
Kritieke en gevoelige Een kritieke periode is een specifieke periode in de
periode ontwikkeling
waarin een bepaalde gebeurtenis de grootste
consequenties heeft. Hoewel de eerste
ontwikkelingspsychologen grote nadruk legden op
het belang van kritieke perioden overheerst
vandaag de gedachte dat mensen op veel
gebieden flexibeler zijn dan eerst werd
aangenomen, vooral op het gebied van
Levensloopmodel versus Eerdere ontwikkelingspsychologen richtten zich
focus op specifieke primair op de babytijd en de adolescentie.
perioden Tegenwoordig kijkt men om verschillende redenen
naar de totale levensloop, onder andere omdat men
ontdekt heeft
, Het begrip nature verwijst naar eigenschappen,
vermogens en
capaciteiten die men erft van zijn ouders. Het omvat
elke factor die het resultaat is van het geleidelijk
ontvouwen van voorbestemde genetische
informatie.
Het begrip nurture verwijst naar de
omgevingsinvloeden die bepalend zijn voor ons
gedrag. Die kunnen van biologische, maar ook van
sociale aard zijn. Sommige invloeden zijn het
Zie de samenvatting op www.pabowijzer.nl voor een overzicht en vragen.
Hoofdstuk 2: Theoretische perspectieven en onderzoek
2.1 Aanleg of omgeving
Psychodynamisch perspectief: Voorstanders van het psychodynamisch
perspectief geloven dat gedrag gemotiveerd wordt door
innerlijke krachten, herinneringen en conflicten
waarvan een persoon zich nauwelijks bewust is en
waarover hij weinig controle heeft. Deze innerlijke
krachten blijven iemands gedrag gedurende zijn hele
leven beïnvloeden.
2.2 De psychoseksuele ontwikkelingstheorie van Sigmund Freud (1856 – 1939)
Twee theorieën:
1. De psychoanalytische theorie van Freud
Gaat ervan uit dat onbewuste krachten bepaald zijn voor iemands
persoonlijkheid en gedrag. Volgens Freud heeft elke persoonlijkheden drie
aspecten: id, ego en superego. Id is het primitieve, ongeorganiseerde,
aangeboren deel van de persoonlijkheid dat aanwezig is bij de geboorte .
Het ego is het rationele en redelijke deel van de persoonlijkheid. Het vormt
een buffer tussen de echte wereld om ons heen en het primitieve id. Het
superego vertegenwoordigt volgens Freud iemands geweten en maakt het
onderscheid tussen goed en kwaad. Volgens Freud voltrekt de
psychoseksuele ontwikkeling zich doordat kinderen een aan tal fasen
doorlopen waarin genot, of bevrediging, steeds gericht is op een andere
biologische functie en een ander deel van het lichaam.
2. De psychosociale theorie van Erikson
Omvat veranderingen in de manier waarop we aankijken tegen onze
interacties met anderen, tegen het gedrag van anderen en tegen onszelf
als leden van de maatschappij.
Het behavioristisch perspectief: Het behavioristisch perspectief kijkt niet binnen
het organisme naar onbewuste processen maar gaat ervan uit dat waarneembaar
gedrag en externe stimuli in de omgeving cruciaal zijn voor het begrijpen van de
ontwikkeling van een individu.
Gemiddelde leeftijd Freuds stadia van Eriksons stadia van
psycoseksuel psychosociale ontwikkeling
e
ontwikkeling
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller irisgroot. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.