Summary
Inleiding tot het Recht - Samenvatting
- Course
- Institution
Inleiding tot het Recht - Samenvatting
[Show more]
Seller
Follow
studenthw22
Reviews received
Content preview
Stuvia - Koop en Verkoop de Beste SamenvattingenInleiding tot het recht
Algemene inleiding
1. Wat is recht
Subjectieve rechten → De bevoegdheden om over middelen te beschikken, die kunnen afgeleid
worden uit gedragsregels.
Algemeen is het recht de geïnstitutionaliseerde ordening van het menselijk handelen in de samenleving.
2. De indelingen van het recht
Basisindeling:
Privaatrecht → Regelt de verhouding tussen de burgers onderling.
Publiekrecht → Regelt de verhouding tussen burgers en overheid en de verhouding
tussen staten.
Nationaal recht → Recht dat enkel binnen de grenzen van een staat geldt.
Bevat alle rechtsregelen uitgevaardigd door een bevoegde
politieke instelling.
Internationaal recht → Juister: grensoverschrijdend recht.
Omvat alle rechtsregelen uitgevaardigd door supranationale
politieke instellingen.
2.1 Nationaal recht
2.1.1 Privaatrecht
Regelt de verhouding tussen de burgers onderling door hun subjectieve rechten te bepalen.
Bevat regelen waarbij bepaald wordt welke subjectieve rechten burgers toekomen of zij
kunnen verwerven.
In principe beschikken de burgers en de rechtspersonen over de vrijheid om naar hun
goeddunken over hun subjectieve rechten te beschikken.
De vrijheid van burgers en rechtspersonen om over hun subjectieve rechten te beschikken is
niet onbeperkt.
De overheid stelt beperkingen aan deze vrijheid → regelen van dwingend recht.
Omvat volgende takken:
Burgerlijk recht → Regelt zowat de meest elementaire verhoudingen tussen de burgers.
O.m. het statuut van de persoon, het huwelijk, statuut van de goederen, ..
Voornamelijk vervat in het Burgerlijk Wetboek.
Handelsrecht → Regelt het statuut van de handelaren en de commerciële activiteiten.
Objectieve handelsdaden in het Wetboek der Koophandel opgesomd.
Subjectieve handelsdaden alle rechtshandelingen die gesteld worden door
handelaars in verband met hun bedrijf.
Handelaars alle personen die beroepshalve handelsdaden
stellen.
1
Gedownload door: studenthw23 | driesgoukens@live.be
Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar.
, Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen
Economisch recht regelt vooral het overheidsingrijpen in het
economisch leven.
Vennootschapsrecht → Bevat het geheel van regels die van toepassing zijn op alle
vennootschappen of die van toepassing zijn op een vennootschap in
het bijzonder.
* naamloze vennootschap (NV).
* besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (BVBA).
* coöperatieve vennootschap (CV).
* vennootschap onder firma (VOF).
Sociaal recht Omvat het arbeidsrecht en het sociaal zekerheidsrecht.
Arbeidsrecht regelt de verhouding tussen werkgevers en
werknemers.
Collectief arbeidsrecht vertegenwoordigers van werkgevers- en
werknemersorganisaties (C.A.O.).
Sociaal zekerheidsrecht regelt de verplichte sociale verzekeringen voor
werknemers en voor zelfstandigen.
Privaatrechtelijk procesrecht → Regelt de inrichting en de bevoegdheid van de
privaatrechtelijke rechtscolleges en het verloop van
privaatrechtelijke processen.
2.1.2 Publiek recht
Omvat de regelen m.b.t. de bevoegdheid en de samenstelling van de overheidsorganen en de
regelen m.b.t. de verhouding tussen burger en overheid, waarbij deze laatste een bevoorrechte
positie inneemt.
De overheid beschikt binnen een bepaald grondgebied en ten aanzien van bepaalde personen
over het monopolie van geweld.
Voor zover de overheid gebruik maakt van deze privileges, die steunen op haar
geweldmonopolie, zijn de relaties tussen overheid en burger van publiekrechtelijke aard.
De overheid heeft ook de mogelijkheid om bepaalde doelstellingen te bereiken via
privaatrechtelijke technieken. Wanneer de overheid afstand doet van haar geprivilegieerde
positie zijn haar verhoudingen met de burgers of met andere overheidsinstanties van zuiver
privaatrechtelijke aard.
Omvat volgende takken:
Grondwettelijk recht → Omvat alles wat in de grondwet geregeld wordt
Het regelt de inrichting van de staat, de basisstructuur van de
politieke en de gerechtelijke instellingen evenals hun fundamentele
bevoegdheden.
Bevat tevens bepalingen die de fundamentele rechten van de
burgers erkennen.
Administratief recht → Regelt de inrichting en de werking van de administratie
(uitvoerende macht).
Fiscaal recht → Bepaalt hoe de overheidsinkomsten worden gevormd en geïnd.
Strafrecht → Bepaalt welke handelingen strafbaar zijn en welke straffen daarop van
toepassing zijn.
In ons land zijn handelingen pas strafbaar als op het ogenblik van de feiten een
wet bestond die deze handeling strafbaar stelde en slechts tot beloop van de
maximumstraf die deze wet voorzag.
2
Gedownload door: studenthw23 | driesgoukens@live.be
Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar.
, Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen
Grotendeels vervat in het Strafwetboek.
Strafprocesrecht → Regelt de inrichting en de bevoegdheid van de strafrechtscolleges
evenals de procedure in strafzaken.
Grotendeels vervat in het Wetboek van Strafvordering.
2.2 Grensoverschrijdend recht
2.2.1 Internationaal privaatrecht
Uit te maken welke nationale wetgeving van toepassing is op een rechtsverhouding waarin
elementen voorkomen uit verschillende staten.
Dit gebeurt door verwijzingsregels of conflictregels.
De regeling zelf is zuiver nationaal recht.
2.2.2 Internationaal publiek recht of Volkenrecht
Regelt de betrekkingen tussen de staten onderling en tussen de staten en internationale
instellingen.
Regelt de inrichting en de werking van internationale instellingen of diensten.
2.2.3 Europees recht
Ontstaat binnen de Europese Unie. De rechtsregels die binnen de EU worden uitgevaardigd zijn
bindend
voor de lidstaten en voor de inwoners van de lidstaten. Een land dat lid is van de EU draagt bepaalde
delen van haar beslissingsbevoegdheid over aan de Europese instellingen, die dan in de plaats van de
lidstaat kan beslissen.
3. De bronnen van het recht
3.1 Internationale rechtsbronnen
Bepaalde rechtsregelen van internationale aard kunnen geldingskracht hebben binnen het
Belgisch grondgebied en voor Belgische onderdanen
Dit is vooreerst het geval wanneer de Belgische staat een verdrag sluit met één of meer andere
staten dat een weerslag heeft op binnenlandse materies.
3.2 Belgische federale wetgeving
3.2.1 hiërarchie binnen de federale wetgeving
3
Gedownload door: studenthw23 | driesgoukens@live.be
Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar.
, Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen
Grondwet
Wet Decreet - ordonnanties
Besluit van een gewest- of gemeenschapsregering Koninklijk Besluit
Provinciaal reglement
Ministerieel besluit
Gemeentelijk reglement
Grondwet → Grondwetswijziging: het parlement duidt aan welke artikelen ze iets willen
veranderen. Nadien wordt dit parlement ontbonden en verkiezingen
georganiseerd. Het nieuwe parlement is dan een constituante of een parlement
met de bevoegdheid de Grondwet te wijzigen. Wijziging wordt goedgekeurd
mits 2/3 meerderheid in Kamer en Senaat. Vervolgens dienen de gewijzigde
artikels door de Koning te worden bekrachtigd en afgekondigd en gepubliceerd
in het Belgisch Staatsblad.
In sommige gevallen voorziet de grondwet dat bepaalde, voornamelijk
communautaire problemen door een Bijzondere wet moeten geregeld worden.
* wijziging van de taalgrens.
* instelling van het Arbitragehof.
* bevoegdheden voor en de samenstelling van de Gewestraden.
De goedkeuring en de wijziging van een dergelijke Bijzondere wet dient
eveneens te geschieden met 2/3 meerderheid. Bovendien moet er een gewone
meerderheid zijn in elke taalgroep van kamer en Senaat.
Wet → Worden uitgevaardigd door goedkeuring bij gewone meerderheid in de Kamer,
bekrachtigd en afgekondigd door de Koning en publicatie in het Belgisch
Staatsblad. De wet is bindend voor alle burgers. Wet mag worden verandert bij
gewone meerderheid.
Decreten → Uitgevaardigd door het Vlaamse parlement, het Franse
gemeenschapsparlement, het Waalse Gewestparlement en het Duitstalige
Gemeenschapsparlement.
Ze moeten in de betrokken raad worden goedgekeurd bij gewone meerderheid
en bekrachtigd en afgekondigd door de overeenstemmende gewest- of
gemeenschapsregering en gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.
Ordonnanties → Uitgevaardigd door de Brusselse Hoofdstedelijke Raad.
4
Gedownload door: studenthw23 | driesgoukens@live.be
Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller studenthw22. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.43. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
72042 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now