Hoofdstuk 1 Kleine historie zorgverbreding 4
Hoofdstuk 2 Omgaan met verschillen 7
Hoofdstuk 3 Interne begeleider 9
Hoofdstuk 4 Zorgplannen en prioriteiten bepalen 11
Hoofdstuk 5 Planmatig volgen 12
Hoofdstuk 6 Planmatig ondersteunen 14
Hoofdstuk 7 Voorwaarden scheppen voor extra ondersteuning 17
Hoofdstuk 8 Ruimte voor extra ondersteuning 20
Hoofdstuk 9 Aandacht voor problemen in groep 1 en 2 22
Hoofdstuk 10 Aandacht voor problemen in groep 3 tot en met 8 23
Hoofdstuk 11 Ondersteuning binnen en buiten de groep 26
Hoofdstuk 12 Kwaliteitsverbetering, opbrengstgericht werken 30
Hoofdstuk 13 Hoogbegaafde leerlingen 33
Hoofdstuk 14 Taalproblemen: opvang en begeleiding 36
Hoofdstuk 15 Externe hulp en schoolverandering 40
Hoofdstuk 16 Competenties 44
Iris Groot
, Samenvatting Praktijkboek leerlingenzorg
Hoofdstuk 1 Kleine historie zorgverbreding
1.1 Leerplichtwet
Pas in 1900 werd de leerplichtwet ingevoerd. Hiervoor waren kinderen met
problemen afhankelijk
van mensen die zich om hen bekommerden en zaten zij vaak in klassen die aan
een gesticht waren
verbonden. Na de invoering van de wet kwam men erachter dat een groot aantal
leerlingen niet in
staat was het gewone onderwijs te volgen. De omvang van dit probleem werd
steeds duidelijker,
het ging om zwakbegaafde (achterlijke) kinderen. Zij hadden behoefte aan extra
hulp en speciaal
onderwijs. De probleemleerlingen zorgden voor het verstoren van de les
waardoor ook anderen
niet tot leren konden komen. Men besloot dan vaak deze kinderen van school te
verwijderen, maar
hier stopten de problemen niet mee. De vraag om speciaal onderwijs werd groter,
dit zou voordelen
kunnen hebben omdat andere kinderen en leerkrachten worden ontlast en er
extra financiering is
voor deze kinderen. Echter, hier zaten ook nadelen aan, de weg terug naar
regulier onderwijs werd
lastiger en daarnaast werden bepaalde problemen ernstiger.
Toch kwamen in de jaren 50 en 60 steeds meer verschillende scholen gericht op
speciaal onderwijs.
Zij richtten zich allemaal weer op een ander spectrum. Zo waren er scholen
gespecialiseerd in leer- en
opvoedingsproblemen, of in dove en slechthorende kinderen, lichamelijk
beperkten enz. Deze
scholen kenmerkten zich doordat de klassen minder groot waren en er waren
extra mogelijkheden
tot hulp zoals de aanwezigheid van logopedisten of psychologen.
1.2 Beleidsverandering
In de jaren 70 kwam het speciaal onderwijs steeds meer ter bespreking in de
politiek. Men vond
dat er maatregelen genomen moesten worden zoals een intensievere
samenwerking met het gewone
basisonderwijs en het verbeteren van het basisonderwijs. Er werd steeds meer
beleid geschreven
en er ontstonden vele ontwikkelingen. Reden voor de heroriëntering waren
bijvoorbeeld dat wanneer
kinderen naar het speciaal onderwijs gaan, zij uit hun omgeving worden gehaald,
de problemen in
stand worden gehouden en er lang niet altijd het verwachte resultaat werd
behaald met overplaatsing. Men wilde kort gezegd de overplaatsing van
probleemkinderen terugdringen. Er werden steeds meer onderzoeken gedaan, zo
kwam men erachter dat de continuïteit bij de overgang van klassen niet goed
was, scholen en klassen moesten beter op elkaar aansluiten. Echter, deze
maatregelen slaagden niet en het speciaal onderwijs nam alleen maar toe, er
Iris Groot
, Samenvatting Praktijkboek leerlingenzorg
ontstonden zelfs wachtlijsten! De samenwerking tussen het reguliere en speciale
onderwijs moest versterkt worden, was het volgende advies. Op deze manier kon
men kennis en specialisten uitwisselen en overplaatsingen voorkomen. Door deze
ontwikkelingen verschoven ook de gedachten vanuit het probleemkind naar de
leraar als factor, de manier van lesgeven en de omgang.
1.3 Milieu en onderwijskansen
Uit onderzoek blijkt dat kinderen die uit lage sociale milieus komen vaak meer
achterstanden
hebben. Wanneer je pogingen wilt doet om onderwijs te verbeteren, kun je dit
dus niet los zien van
het milieu waaruit kinderen komen, je moet dus ook buiten school kijken. Zonder
medewerking
van ouders zullen resultaten niet verbeteren. Deze kansongelijkheid van kinderen
in het onderwijs
speelt al jaren. Om deze onderwijskansen en achterstanden te verminderen werd
een
‘stimuleringsbeleid’ opgezet. Hierin was het doel dat scholen en het onderwijs
meer aansluiten bij
de kinderen uit lagere sociale milieus. Met de jaren tachtig kwamen er ook vele
allochtone kinderen
op school en ook zij bleken grote achterstanden te hebben. Ook deze doelgroep
werd in het
stimuleringsbeleid opgenomen en het kreeg een nieuwe naam, namelijk
Gemeentelijk Onderwijs
Achterstandenbeleid (GOA- beleid). Toch werden er op landelijk niveau niet veel
blijvende resultaten
geboekt. Wel waren er op plaatselijk niveau positieve resultaten te zien. Men
denkt dat dit vooral
kwam doordat er meer aandacht werd besteed aan de basisvaardigheden.
1.4 Zorgverbreding
In 1984 kwam de beleidsnota Het moet ons een zorg zijn uit. Dit hield in dat er
meer zorg moest
komen voor de kinderen met problemen binnen de school en klas. Dit zodat
kinderen met problemen
binnen de eigen school geholpen kunnen worden en niet worden doorverwezen
naar speciaal
onderwijs. Dit heeft echter wel een aantal gevolgen voor het basisonderwijs. Zo
zou dan de
opvangcapaciteit extreem vergroot moeten worden. Wanneer men hulp wil
bieden aan kinderen
met problemen vraagt dit om extra gespecialiseerde zorg van deskundigen die
binnen de school
nodig zijn. Dit kan om korte maar ook langdurige, intensieve hulp gaan. Om dit te
kunnen realiseren
zijn er ook extra middelen, maatregelen en extra handen nodig binnen een klas,
zoals de aanstelling
van een onderwijsassistent, maar daarnaast ook extra scholing en training voor
leerkrachten.
Iris Groot
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller irisgroot. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.33. You're not tied to anything after your purchase.