Literatuuronderzoek voor de (Minor) oncologie opleiding
57 views 0 purchase
Course
Literatuurstudie
Institution
Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR)
Dit document bevat mijn literatuuronderzoek die ik heb gedaan voor de minor oncologie. Dit onderzoek is gebaseerd op smaak en reukveranderingen als bijwerking van chemotherapie. Indien je de minor hebt gevolgd en dit onderzoek hebt afgerond krijg je hier vrijstelling voor mocht je in de toekomst de...
Smaak- en reukverandering als
bijwerking van chemotherapie
23-01-2020
Cursuscode: IVGONCOoP2
Klas: 19-MINOR-ONCA
Docent: Drs. S. Paker-Altun, apotheker - niet praktiserend
Opleiding: HBO - V – Minor Oncologie
Leerjaar 2019 - 2020 – Semester 1
Instelling: Hogeschool Rotterdam – Instituut voor gezondheidszorg
Opdrachtgever: Albert Schweitzer ziekenhuis
Aantal woorden: 5880
Samenvatting en trefwoorden
1
,Aanleiding
Smaak- en reukverandering is een van de meest voorkomende bijwerkingen bij oncologiepatiënten
die chemotherapie krijgen. De veranderende smaakbeleving resulteert in een verminderde intake en
heeft een verslechterde voedingstoestand als gevolg. Een juiste voedingstoestand is van groot belang
om de kans op herstel te vergroten. Om een juiste voedingstoestand waar te borgen zijn er
interventies nodig die de oncologiepatiënten kunnen gebruiken om weer smaakvol te kunnen eten.
Doel
Het doel van dit onderzoek is om te achterhalen wat er in de recente literatuur staat beschreven over
complementaire interventies bij smaak- en reukveranderingen. Hiervoor is de volgende
onderzoeksvraag opgesteld: ”Welke niet-medicamenteuze interventies kunnen
oncologieverpleegkundigen op de dagbehandeling inzetten bij oncologische patiënten die smaak- en
reukverandering ervaren bij oncolytica om een goede voedingstoestand te waarborgen?
Methode
Om antwoord te kunnen geven op de onderzoeksvraag is er een uitgebreid literatuuronderzoek
verricht, waarbij wetenschappelijke literatuur met elkaar is vergeleken. Voor het zoeken van
geschikte literatuur is er gebruikt gemaakt van criteria voorwaarden en wetenschappelijke databases
zoals Cinahl Complete, Pubmed, Springerlink en Worldcat. Dit om de validiteit van het onderzoek te
waarborgen. Daarnaast zijn er verschillende zoektermen gebruikt om het aantal hits af te bakenen.
Resultaat
Uit het onderzoek is gebleken dat tot op heden nog geen duidelijke richtlijnen zijn die (oncologie)
verpleegkundigen kunnen gebruiken voor het adviseren over smaak- en reukveranderingen bij
oncologiepatiënten. Wel kwam naar voren dat het gebruiken van smaakversterkers en
gepersonaliseerde voedingsplannen een positief effect kan hebben. Echter worden smaak- en
reukveranderingen voornamelijk subjectief ervaren, wat het gecompliceerd maakt om een effectieve
strategie te vinden.
Conclusie
Op basis hiervan kan gesteld worden dat er meer onderzoek nodig is om duidelijke richtlijnen op te
stellen voor (oncologie) verpleegkundigen. Een vervolgonderzoek zou zich kunnen richten op de
validatie van de nieuw onderzochte complementaire interventies en het meer bespreekbaar maken
van deze bijwerking met verpleegkundige, (huis)artsen en de patiënt.
Trefwoorden
Smaak- en reukverandering, Oncologie, Chemotherapie, Complementair, Voedingstoestand
2
,Summary
Reason
Taste and odour change is one of the most common side effects in oncology patients receiving
chemotherapy. The changing taste experience results in a reduced intake and a deteriorated
nutritional status as a result. A correct nutritional condition is very important to increase the chance
of recovery. In order to guarantee a correct nutritional condition, interventions are needed that
oncology patients can use to be able to eat tastefully again.
Goal
The aim of this research is to find out what is described in the recent literature about complementary
interventions in taste and odour changes. To this end, the following research question has been
drawn up: "What non-medicated interventions can oncology nurses use in day treatment for
oncological patients who experience a change in taste and smell in oncolytics in order to guarantee a
good nutritional condition?
Method
In order to be able to answer the research question, an extensive literature study was carried out in
which scientific literature was compared with each other. For the search of suitable literature,
criteria conditions and databases such as Pubmed, Springerlink and Worldcat were used to guarantee
the validity of the research. In addition, search terms were used to delineate the number of hits.
Result
The research has shown that so far there are no clear guidelines that (oncology) nurses can use to
advise on taste and odour changes in oncology patients. What did emerge, however, was that the
use of flavour enhancers and personalised nutrition plans can have a positive effect. However, taste
and odour changes are mainly experienced subjectively, which makes it complicated to find an
effective strategy.
Conclusion
On this basis, it can be stated that more research is needed to draw up clear guidelines for (oncology)
nurses. A follow-up study could focus on the validation of the currently available complementary
interventions and on making this side effect more discussable with nurses and (family) doctors.
Key words
Taste and odour change, Oncology, Chemotherapy, Complementary, Nutritional status
3
, Inleiding
Aanleiding
In het kader van de minor oncologie vanuit de Hogeschool Rotterdam gecombineerd met de praktijk
is een vraagstelling vanuit het topklinische ziekenhuis te Dordrecht; Albert Schweitzer ziekenhuis
afdeling F3 Oncologische dagbehandeling opgezet over smaak- en reukverandering voor
oncologische patiënten.
Theoretisch kader
Kanker, het komt tegenwoordig steeds vaker voor. Het Integraal kankercentrum Nederland (IKNL)
observeert al jarenlang de incidentie van verschillende vormen van kanker. In 2018 werden in
Nederland ongeveer 116.500 nieuwe gevallen van kanker vastgesteld: 61.000 bij mannen en 55.000
bij vrouwen. In de toekomst zal één op de drie mensen in Nederland lijden aan een vorm van kanker
(IKNL, z.d.).
Een van de behandelmogelijkheden van kanker is chemotherapie. Chemotherapie zijn cytostatica
medicatie die de kankercellen doden of de celdeling van de kankercellen remmen. Hierdoor kan de
patiënt genezen worden van kanker of tumoren worden kleiner (KWF, NFK, & KNL, z.d).
Chemotherapie werkt voornamelijk op sneldelende cellen. De meeste tumorcellen zijn snel delende
cellen. In het lichaam van de mens delen cellen zichzelf continue. Chemotherapie heeft ook effect op
de gezonde celdeling in het lichaam. Sneldelende gezonde cellen in het lichaam zijn haarcellen,
huidcellen, slijmvliescellen en bloedvormende cellen. Daardoor kunnen er tijdens de behandeling
met chemotherapie bijwerkingen optreden. Één van deze bijwerkingen zijn smaak- en
reukveranderingen.
Smaakverandering is een veelvoorkomend probleem bij oncologiepatiënten die chemotherapie
krijgen of hebben gekregen (Zorginstituut Nederland, 2019). Zo is uit recent onderzoek gebleken dat
maar liefst 45 tot 84% van de patiënten met een oncologische aandoening smaakverandering ervaart
en 5 tot 60% een verminderd reukvermogen (Postma, Boesveldt, & Pfeiffer, 2018).
Smaakverandering treedt op, doordat smaakpapillen minder snel worden aangemaakt ten gevolge
van chemotherapie (zie 1.2 Chemotherapie). Smaakpapillen zijn snel delende cellen aangetast
worden tijdens de chemotherapie behandeling. Een verminderd aantal smaakpapillen maakt het
waarnemen van basissmaken lastiger. Dit kan leiden tot een verandering in de smaakbeleving (de
Klerk & van Tongeren, 2017, pp. 14). Patiënten die behandeld worden met chemotherapie en smaak-
en reukveranderingen ervaren, kunnen te maken krijgen met dysgeusie, ageusie. Dit betekent dat er
een afkeur voor bepaalde voedingsmiddelen ontstaat of dat er helemaal geen smaakbeleving meer
is.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Denisevstraten. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.03. You're not tied to anything after your purchase.
