Other
Advocatuur & beroepsethiek - werkcollege - week 3
- Course
- Institution
Advocatuur & beroepsethiek - werkcollege - week 3
[Show more]
Seller
Follow
im6
Reviews received
Content preview
Hoorcollege 3 - Advocatuur & Beroepsethiek – De advocaat en het beroepsgeheim – Reikwijdtegeheimhoudingsplicht en verschoningsrecht. Wanneer moet en mag een advocaat de
vertrouwelijkheid doorbreken en hoe zit het met de inhouse advocaat
Geheimhoudingsplicht in Advocatenwet 2015
Artikel11a Aw
1. Voor zover niet bij wet of bij verordening van het college van afgevaardigden anders is
bepaald, is de advocaat ten aanzien van al hetgeen waarvan hij uit hoofde van zijn
beroepsuitoefening als zodanig kennis neemt tot geheimhouding verplicht. Dezelfde
verplichting geldt voor medewerkers en personeel van de advocaat, alsmede andere personen
die betrokken zijn bij de beroepsuitoefening.
2. De geheimhoudingsplicht, bedoeld in het eerste lid, blijft voortbestaan na beëindiging van de
beroepsuitoefening of de betrekking waarin de werkzaamheden zijn verricht. (dus tot je in je
graf stapt, zelfs ook al is de client overleden. Voorbeeld: iemand had zelfmoord gepleegd,
familie hoopte via advocaat info daarover te verkrijgen, rechter geoordeeld dat advocaat dat
niet mag geven)
Verdere regels
Art. 10a lid 1e Advocatenwet: kernwaarde vertrouwelijkheid
Art. 46 Advocatenwet (tuchtnorm)
Regel 3 Gedragsregels 2018: nadere invulling inhoud en omvang geheimhoudingsplicht
Art. 272 Sr: opzettelijke schending beroepsgeheim strafbaar feit, maximaal één jaar
gevangenisstraf of geldboete van de vierde categorie, kan samengaan met tuchtrechtelijke
maatregel (er geldt dus geen ne bis in idem)
International Bar Association: 4.1 General principle
o A lawyer shall at all times maintain and be afforded protection of confidentiality
regarding the affairs of present or former clients, unless otherwise allowed or required
by law and/or applicable rules of professional conduct (deze komen wij niet tegen in
onze definitie, maar is wel voor belang voor landen die het niet zo nauw nemen met de
mensenrechten)
Regelgeving verschoningsrecht
Het professionele verschoningsrecht als uitzondering op de getuigplicht: art. 165 lid 2 b Rv;
art. 218 Sv; art. 8:33 lid 3 Awb
Wettelijke bepalingen waarin het belang dat door verschoningsrecht wordt gediend wordt
beschermd: art. 53a lid 1 AWR; art. 5:20 lid 2 Awb; art. 1:74 lid 2 Wft; art. 12g lid 1
Instellingswet ACM. Art. 96a lid 3 en 98 Sv; art. 126aa lid 2 Sv; art. 843a lid 3 Rv
N.a.v. ‘Panama Papers’ in 2017 door Financiën voorgesteld om verschoningsrecht in
belastingzaken te beperken tot informatie die de advocaat ontvangt en verstrekt in verband
met advies over rechtspositie voor, tijdens en na rechtszaak en rechtsbijstand in gedingen.
advocatenkantoor in Panama had allemaal belastingontduikingsmanieren opgezet, werd
bekend, in NL hadden ze daar ook last van, NLse bedrijven, veel politieke commotie. Toen
heeft minister gezegd verschoningsrecht in belastingzaken zou ingeperkt moeten worden,
maar dit voornemen is niets van terechtgekomen.
Waarom advocaten wel verschoningsrecht en belastingsadviseurs niet? Omdat advocaten zich aan
andere regels moet houden, zij hebben met de tuchtsregels te maken e.d. Of dit nou echt waar is, is
niet empatisch vast te stellen, maar het wordt wel op deze wijze beargumenteert.
Achtergrond en reikwijdte
HR 1 maart 1985, NJ 1986, 173 (Notaris Maas): Een in Nederland geldend algemeen
rechtsbeginsel dat maatschappelijk belang van gegarandeerde vertrouwelijke communicatie
prevaleert boven het maatschappelijk belang van waarheidsvinding
1
, Art. 165 lid 2 b Rv: zij die tot geheimhouding verplicht zijn uit hoofde van hun ambt, beroep
of betrekking omtrent hetgeen hun in die hoedanigheid is toevertrouwd
Art. 218 Sv: zij die uit hoofde van hun stand, hun beroep of hun ambt tot geheimhouding
verplicht zijn, doch alleen omtrent hetgeen waarvan de wetenschap aan hen als zoodanig is
toevertrouwd
Corpora et instrumenta delicti (uitzondering op het verschoningsrecht, zaken die voorwerp zijn van
een strafbaar feit)
Art. 98 lid 5 Sv.: Ten aanzien van stukken die voorwerp van een strafbaar feit uitmaken geldt
het verschoningsrecht niet
HR 26 januari 2016, ECLI:NL:HR:2016:110: het kan daarbij ook gaan om “documenten als e-
mailberichten of notulen die betrekking hebben op overleg over of het uitdenken van de
strafbare gedragingen, of concepten van (valse) overeenkomsten” indien de desbetreffende
strafbare feiten “geacht kunnen worden met behulp van dan wel door middel van deze
documenten tot stand te zijn gekomen”.
Onvoldoende grondslag voor beslag vormt de stelling dat een bepaald geschrift tot het begaan
van een delict kan hebben gediend, HR 31 mei 2016, ECLI:NL:HR:2016:1017
Advocaat kan dus niet altijd bij alle stukken zeggen deze vallen onder het verschoningsrecht.
Als zodanig
Als zodanig: Geschriften die betrekking hebben op werkzaamheden die niet kunnen worden
gerekend tot de juridische dienstverlening, c.q. de taak- en beroepsuitoefening van een
advocaat vallen buiten het verschoningsrecht (zie HR 10 november 2015,
ECLI:NL:HR:2015:3258).
Verschoningsrecht geldt niet als advocaat informatie in andere hoedanigheid heeft,
bijvoorbeeld als commissaris bij een bedrijf
Ook als de advocaat onderzoek doet of onderzoek door derden laat uitvoeren t.b.v. de zaak
van de cliënt, valt dat onderzoek onder de geheimhoudingsplicht (anders dan bij accountants).
Anders, maar bekritiseerd: Rb. Den Haag 14 januari 2015, ECLI:NL:RBDHA:2015:248
(Vestia). Maar over het algemeen valt vaak het onderzoek wat een advocaat doet, zoals
forensisch onderzoek, valt wel onder het verschoningsrecht. Deze zaak was een soort
uitzondering. Leuk onderwerp voor essay: valt dat interne/forensische onderzoek dat
advocaten doen bij bedrijven, valt dat nou eigenlijk onder verschoningsrecht? Vele zeggen:
advocaten doen altijd onderzoek voordat ze aan de zaak beginnen. Zou niet zo bijzonder
moeten zijn dat advocaten als onderzoekers optreden. Maar andere zeggen: advocaten die
onderzoek bij cliënten doen, zijn heel goed in staat gelijk bepaalde documenten onder het
verschoningsrecht kunnen betrekken, terwijl een accountant dat niet kan. Advocaten doen toch
vaak onderzoek naar misstanden en die willen ze dan nog wel eens verdoezelen. Gedachte is
vaak als een advocaat wordt ingeschakeld bij een groot forensisch onderzoek naar een
misstand of strafrechtelijke overtreding, laat je dan niet al zien dat je iets te verbergen hebt?
Met name bij accountant merk je een zekere ergernis, omdat accountant die geheimhouding
niet kan beloven, ze hebben dat verschoningsrecht niet, advocaat wel en zo pakken ze die
markt af.
Advocaten moeten erop letten dat er geen misbruik van het verschoningsrecht wordt gemaakt,
bijvoorbeeld omdat ze zonder enige aanleiding in de cc van een e-mail worden geplaatst (HR
26 januari 2016, ECLI:NL:HR:2016:110).
Verschoningsrecht: advocaat bepaalt, cliënt wordt beschermd
Het oordeel over de vraag of geschriften onder het verschoningsrecht vallen komt in beginsel
toe aan de advocaat zelf. Politie en justitie zullen diens standpunt moeten eerbiedigen, tenzij er
redelijkerwijs geen twijfel over kan bestaan dat het onjuist is. Daarbij doet niet ter zake of
geschriften zich bij de advocaat of bij de cliënt bevinden (HR 30 november 1999,
ECLI:NL:HR: 1999:ZD7280).
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller im6. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now