SAMENVATTING TAB 1.5 VOEDING- EN DIEETLEER (Vraag & Antwoord)
Docent: E. Boeynaems – Ac. 2020-2021
VOEDINGSLEER – Hoofdstuk 1: Algemene begrippen
Welke factoren hebben invloed op iemands voedingspatroon? Leg uit.
- Geografische/ klimatologische factoren
o Het weer – welke voedingsmiddelen groeien lokaal
- Technologische
o Transport en opslagcapaciteiten bepalen welke voeding beschikbaar is
- Economische/politieke
o Prijs w/ bepaald door de overheid – voedingsraad pusht en adviseert bepaalde
voedingsmiddelen meer dan anderen
- Socio-culturele
o Religie legt voedingsmaatregelen op – voeding als statussymbool
- Persoonsgebonden
o Emoties – aangeboren voorkeuren
Wat zijn de belangrijkste gegevens binnen een voedingsanamnese, rekening houdende met de eigenheid
van de patiënt?
- Wat eet de patiënt (niet)?
- Wanneer eet de patiënt en waar?
- In welke hoeveelheid en hoe eet de patiënt?
Geef een korte schets van het huidige voedingspatroon in België (en Nederland)
Grazende gebruikers (microgolf), minder maaltijdgebeuren dan vroeger. Kant-en-klare keuken speelt een
grote rol. Er wordt veel diverser gegeten en steeds vaker buiten de deur. Er heerst een toegenomen
belangstelling voor voeding in relatie tot gezondheid. Hypes (superfoods, gluten). En toegenomen
welvaartsziekten t.g.v. overconsumptie.
Geef een korte schets van de voedingspatronen van allochtonen en hun positieve en negatieve aspecten.
Ze komen uit een warmer klimaat = ander aanbod. Hun voedingspatroon is gebonden aan religie. Weinig
industrieel bewerkt voedsel. Veel aandacht voor de voedselbereiding. Positief: minder verzadigde vetzuren,
minder alcohol, meer polysachariden Negatief: tekort aan vit D, Vit B2, Ca
Welke aspecten van de voeding zijn belangrijk voor moslims?
Geen alcohol en varkensvlees. Enkel halal bereide gerechten. Alles wat uit de zee komt is halal.
Vastenmaand en suikerfeest. 2 warme maaltijden en 1 broodmaaltijd.
Welke aspecten van de voeding zijn belangrijk voor joden?
Koosjer. Alleen vlees van gespleten hoefdieren en herkauwers. Vis met schubben én vinnen. Vogels die
vegetarisch eten. Consumptie van bloed is verboden. Melkkeuken scheiden van de vleeskeuken. Voedsel
bereid door Niet-Joden = verboden.
Welke voedingsstoffen worden als bouwstoffen beschouwd?
H2O en eiwitten
Welke voedingsstoffen worden als brandstoffen beschouwd?
Vetten, koolhydraten en alcohol
Welke voedingsstoffen worden als beschermende stoffen beschouwd?
Vitaminen, mineralen en vezels
Omschrijf enkele oorzaken van de toename aan welvaartsziekten tgv overconsumptie en koppel de
welvaartziekten aan hun oorzaak
Te kiezen uit:
- Te hoge energieopname en te weinig lichaamsbeweging
o Obesitas, diabetes, hart- en vaatziekten, bepaalde vormen van kanker
- Te hoge opname van verzadigde vetzuren
o Hart- en vaatziekten, bepaalde vormen van kanker
- Frequent gebruik van suiker s en zure voedingsmiddelen
o Tandcariës en – erosie
- Te lage opname van voedingsvezels
o Darmfunctiestoornissen, bepaalde vormen van kanker
,Wat zijn de basisprincipes van de macrobiotiek? Benoem 1 negatief en 1 positief aspect.
Vond oorsprong in Verre Oosten. Streven naar evenwicht tussen yin en yang. Ruime hoeveelheid
graanproducten, Energierijke plantaardige producten (o.a. peulvruchten), zeewier, kleine hoeveelheden
noten, zaden, fruit en vis
Positief (keuze uit): geen of weinig dierlijke producten en veel plantaardig, geen of weinig geraffineerde
en/of industrieel bewerkte voeding, meer voedingsvezels, minder zout en alcohol
Negatief: minder energie, minder verzadigde vetzuren, minder suiker en zout
Wat zijn eetlustremmende factoren bij een ziekenhuisopname?
Ziekte – koorts – pijn – geneesmiddelen – gevoelens van angst en onzekerheid – hospitalisatiesyndroom
Geef de energetische waarden van koolhydraten, vet, eiwit, vezels en alcohol
1g Kh = 4kcal, 1g vetten = 9kcal, 1g eiwit = 4kcal, 1g vezels = 2kcal, 1g alcohol = 7kcal
Wat is het ideale evenwicht van de voedingsstoffen i/h lichaam?
55% Koolhydraten, 11% Eiwitten, 34% Vetten
Wat betekent anabolisme?
Omzetting v/ aminozuren tot lichaamseiwitten, opbouw v/ energie = glycogenese en vetzuren->onderh. Vet
Wat betekent katabolisme?
Afbraak van glucose, vetzuren en aminozuren om energie vrij te stellen die het lichaam nodig heeft
Uit welke 4 factoren wordt een energiebehoefte opgebouwd?
1) Basaal Metabolisme (BM)
2) Energie nodig voor voedselverwerking = 10%
3) Lichamelijke activiteit
4) Energieverhogende situaties (zwangerschap, herstel na ziekte, groei, koorts…)
Bij wie is BMI-berekening niet van toepassing?
- Sommige bevolkingsgroepen (bv bij Aziatische bg’en moeten die w/verlaagd)
- Kinderen (groeicurven)
- Ouderen >65-75j
- Zwangere vrouwen
- Intensieve sporters
- Mensen met oedeem
Hoe wordt BMI berekend? En wat is de beoordeling?
Gewicht : (Lengte x Lengte) – 18,5-24,9 = Normaal, 25-29,9 = Overgewicht, 30-34,9= Obesitas 1, 35-39,9 =
Obesitas 2, >40= Obesitas 3
Hoe wordt de tailleomvang gemeten en hoe w/ deze beoordeeld?
Gemeten op het smalste gedeelte bij het uitademen = bovenkant van het bekken en onderste rib
Beoordeling
Mannen: max 102cm = verhoogd risico
Vrouwen: max 88 cm = verhoogd risico
, VOEDINGSLEER – Hoofdstuk 2: De voedingsdriehoek
Wat zijn de 3 uitgangspunten van de voedingsdriehoek?
1) Eet in verhouding meer plantaardige dan dierlijke voeding
2) Vermijd (ultra)bewerkte voeding zoveel mogelijk
3) Verspil geen voeding en matig je consumptie
Wat zijn de Gezond Leven tips bij de voedingsdriehoek?
Wat eet je best?
- Neem plantaardige producten als basis voor elke maaltijd
- Beperk je inname van dierlijke producten
- Drink vooral water
- Kies zo weinig mogelijk voor (ultra)bewerkte voeding
Hoe eet je het best?
- Varieer en zoek alternatieven
- Eet op vaste tijdstippen en samen met anderen
- Eet bewust en met mate
- Pas je omgeving aan
- Werk stapsgewijs
- Geniet van wat je eet
Welke voedingsmiddelen bevinden zich in de grijze zone van de voedingsdriehoek?
Producten die afgeleid zijn van basisvoedingsmiddelen uit de zones van de driehoek, ze zijn niet meer zo
gezond als basisvoedingsmiddel. Behouden wel nog enige voedingswaarde en horen daarom niet in de rode
zone. Voorbeelden zijn: fruitsap, chocolademelk, wit brood, light frisdrank
Leg de nutriscore uit en geef een kritische beoordeling
Werd 2 jaar geleden door minister van Volksgezondheid De Block ingevoerd. Bestaat uit een letter en een
kleur die vermeld staat op de verpakking van voedingsmiddelen en dient als een keuzehulp. Het algoritme
dat erachter schuilt linkt positieve eigenschappen zoals het gehalte aan eiwit, vezels en fruit aan negatieve
eigenschappen zoals de aanwezigheid van energie, suiker, VZV en natrium. Kritisch: geeft vaak een
vertekend beeld aangezien men niet steeds dezelfde hoeveelheden van een voedingsmiddel gebruikt zoals
bijvoorbeeld koolzaadolie (rijk aan omega-vetzuren) krijgt een negatieve nutri-score omdat de hoeveelheid
w/ bekeken o.b.v. een onrealistische hoeveelheid die men dagelijks zou gebruiken van het product.
Waaruit bestaat de donkergroene zone op de voedingsdriehoek?
Plantaardige voedingsmiddelen waarvan het gunstig effect op de gezondheid bewezen is – bij voorkeur
weinig of niet bewerkt.
Waaruit de bestaat de lichtgroene zone op de voedingsdriehoek?
Voedingsmiddelen van dierlijke oorsprong met een gunstig, neutraal of nog onvoldoende bewezen effect op
de gezondheid – ook hier weinig tot niet bewerkt
Waaruit bestaat de oranje zone op de voedingsdriehoek?
Voedingsmiddelen van dierlijke of plantaardige oorsprong die bij hoge consumpties mogelijk tot een
ongunstig effect leiden op de gezondheid. Bevatten ook nuttige voedingstoffen zoals ijze in rood vlees en
vetoplosbare vitaminen in boter
Waaruit bestaat de blauwe zone op de voedingsdriehoek?
Deze representeert het drinken van voldoende water. Bij voorkeur kraantjeswater= meest duurzame keuze
Waaruit bestaat de rode zone op de voedingsdriehoek?
Deze bevat ultrabewerkte producten waaraan heel wat suiker, vet en/of zout is toegevoegd en/of waarvan
het ongunstige gezondheidseffect werd aangetoond. Ze kunnen van dierlijke of plantaardige oorsprong zijn
Deze producten bevatten veel calorieën, hebben een hoog gehalte aan vet, suiker alcohol en/of zout en
worden als genotsmiddelen beschouwd die overbodig zijn in een gezond voedingspatroon.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller bart_michiels_3. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.95. You're not tied to anything after your purchase.