Et volens homo;
(De willende mens)
‘Wilsontwikkeling bij
middenbouwleerlingen in het vrijeschool
onderwijs’
Chaja de Boer
S1091565
VSPA4 2021
, 2
Inhoud
Voorwoord ............................................................................................................................................ 4
Samenvatting ........................................................................................................................................ 5
Inleiding ................................................................................................................................................. 6
Hoofdstuk 1 - Wat is de wil?............................................................................................................... 8
1.1 - De functie van de opvoeder ................................................................................................ 10
1.2 - Hoe ontstaat de wil? ............................................................................................................. 12
1.3 - Wil en genegenheid .............................................................................................................. 13
Hoofdstuk 2 - Welke ontwikkelingsfasen maken kinderen van 11 t/m 14 jaar door? .............. 16
2.1 - Kinderen in de 7e klas. ......................................................................................................... 16
2.2 - Kinderen in de 8ste klas......................................................................................................... 17
Hoofdstuk 3 - Wat wordt er al gedaan op de vrijescholen op het gebied van wilsontwikkeling
bij de kinderen?................................................................................................................................... 19
3.1 - De opmaat ............................................................................................................................... 19
3.2 - Kringspelen en bewegingspelen ........................................................................................ 20
3.3 – Rekenen .................................................................................................................................. 20
3.4 – Taal .......................................................................................................................................... 20
3.5 – Kunst- en ambachtsvakken ................................................................................................ 21
3.5.1 – Klas 7 – Houtbewerking ............................................................................................... 21
3.5.2 – Klas 7 – Metaalbewerking............................................................................................ 21
3.5.3 – Klas 7 – Textiel ............................................................................................................... 21
3.5.4 – Klas 7 – Tekenen ............................................................................................................ 21
3.5.5 - Klas 8 – Houtbewerking ............................................................................................... 22
3.5.6 - Klas 8 – Metaalbewerking ............................................................................................ 22
3.5.7 - Klas 8 – Textiel ................................................................................................................ 22
3.5.8 - Klas 8 – Tekenen............................................................................................................. 22
Hoofdstuk 4 - Hoe wordt de wil geschoold? .................................................................................. 23
4.1 – Het scholen van mijn eigen wil ......................................................................................... 24
Hoofdstuk 5 - Praktijkonderzoek ..................................................................................................... 25
5.1 - Het bewegen van de wil....................................................................................................... 25
5.1.1 - Bewegen door de ruimte zonder aandacht te schenken aan de omgeving ......... 25
Eindscriptie – Chaja de Boer – S1091565 – VSPA4 – mei 2021
, 3
5.1.2 - Bewegen door de ruimte met korte pauzes waarin er werd gestopt met
bewegen....................................................................................................................................... 25
5.1.3 - Bewegen door de ruimte terwijl de aandacht op de omgeving is gericht. .......... 26
5.2 – Het proces............................................................................................................................... 26
5.3 - Reflectie praktijkonderzoek ............................................................................................... 27
Hoofdstuk 6: Reflectie op onderzoek .............................................................................................. 28
6.1 - Voorleven................................................................................................................................ 28
Bijlagen ................................................................................................................................................. 31
Bijlage 1 - Interview Frank de Kiefte ......................................................................................... 31
Bijlage 2 - Interview Sigurd den Herder ................................................................................... 34
Bibliografie .......................................................................................................................................... 38
Eindscriptie – Chaja de Boer – S1091565 – VSPA4 – mei 2021
, 4
Voorwoord
Voor u ligt het afstudeeronderzoek over wilsontwikkeling bij leerlingen in de
middenbouw van de vrijeschool. Door op onderzoek uit te gaan in de boeken, het
uitvoeren van een praktijkonderzoek en mensen te interviewen uit het werkveld heb
ik meer inzicht gekregen in de ontwikkelingsfasen en de belevingswerelden van
middenbouwleerlingen.
Vanwege het feit dat ik in mijn eigen jeugd weinig tot niets voor school deed en
vervolgens de middelbare school zonder diploma heb verlaten bleek wilsontwikkeling
als het ware een rode draad in mijn leven. Zodoende heb ik dit onderwerp gekozen
voor mijn onderzoek, niet alleen om andere opvoeders hier verder mee te helpen, maar
ook voor mijn persoonlijke ontwikkeling en groei. Om te begrijpen waarom ik
bepaalde keuzes in mijn leven heb gemaakt, waarom mijn leven is verlopen zoals het
is verlopen.
Graag wil ik mijn broertje Ewoud en mijn ouders bedanken voor alle interessante
gesprekken die we hebben gehad over wilsontwikkeling en het inzicht en inspiratie
welke deze gesprekken teweeg hebben gebracht. Ook wil ik Sebastiaan de Vries, mijn
begeleidend docent bedanken voor zijn feedback en ondersteuning, zijn opbouwende
kritiek en luchtige humor. Tot slot wil ik mijn vrouw Anne Marijn bedanken voor alle
steun en het vertrouwen die zij mij heeft geboden, waardoor ik me enkel en alleen heb
kunnen focussen op het afronden van dit onderzoek
Mei 2021
Chaja de Boer
Eindscriptie – Chaja de Boer – S1091565 – VSPA4 – mei 2021
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller chajadb. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.84. You're not tied to anything after your purchase.