Samenvatting Blokwijzer: Inleiding tot de rechtswetenschappen - deel 1, ISBN: 9789464144079 Inleiding Tot De Rechtswetenschap
0 view 0 purchase
Course
Inleiding Tot De Rechtswetenschap
Institution
Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Book
Blokwijzer: Inleiding tot de rechtswetenschappen - deel 1
Schema IRW over de afdeling algemene rechtsbeginselen van het boek. Ik had zelf 12/20 adhv al mijn schema’s. Als je deze schema’s leert en hiermee de monitoraten opnieuw maakt dan zal het examen zeker lukken. Het bevat alle belangrijkste informatie.
AFD4.2: Algemene rechtsbeginselen
1. Definitie
= Fundamentele regels die in een of meer rechtssystemen min of meer
impliciet aanwezig zijn en daarin door de rechtspraak en rechtsleer worden
gevonden, omdat ze geacht worden te voldoen aan (onbetwistbaar geachte)
noden en verwachtingen van de maatschappij
1) Elementen van de definitie
A. Doorgedreven rechtsanalogie
-Inductie uit bestaande wetgeving
o Een reeks wetteksten kunnen herleid worden tot één (indirect)
basisbeginsel
B. Geschreven of ongeschreven
-Kunnen in wet of verdrag worden opgenomen, maar zijn dan nog altijd
rechtsbeginselen
o Bv. recht op eerlijk proces en recht van verdediging in burgerlijke en
strafzaken in art. 6 EVRM
-Formele bron van recht
C. Algemeen karakter
-Over verschillende rechtstakken gemeen
D. Grond tot cassatie
-Schending -> vernietiging door HvC (als het wordt erkent)
Privaatrecht -verbod van rechtsmisbruik
-exceptio non adimpleti contractus (ENAC of
retentie)
-Onoverkomelijke dwaling als
rechtvaardigingsgrond
-verrijking zonder oorzaak
-vereiste van ingebrekestelling voorafgaand
aan een gedwongen tenuitvoerlegging
-strikte interpretatie van een afstand van recht
-verbod van dwanguitvoering op de persoon
behalve in de wettelijk bepaalde gevallen
-recht van omgang tussen bloedverwanten
-solidaire aansprakelijkheid voor schade
veroorzaakt door gemeenschappelijke of
samenlopende fouten
Behoorlijke rechtsbedeling -verbod van eigenrichting;
-onafhankelijkheid en onpartijdigheid van de
rechter
-motiveringsplicht
-rechterlijk gewijsde
-vermoeden van onschuld
-non bis in idem-beginsel
-discretieplicht in tuchtzaken
, Publiekrecht -scheiding der machten
-onmiddellijke werking van de nieuwe wet
-continuïteit van de openbare dienst
-voorrang van internationale rechtsregels met
rechtstreekse werking op nationale wetten
2) Plaats in hiërarchie der rechtsnormen
A. Verhouding tov wet
a. Algemene rechtsbeginselen met grondwettelijke waarde
-Nut algemeen rechtsbeginsel in grondwet
o Vatbaar om erkend te worden als algemeen rechtsbeginsel met
grondwettelijke waarde -> wet kan eraan getoetst worden
o Soms ruimer toepassingsgebied/niet volledig gedekt dan in Gw bepaald
o Soms onduidelijke of lacunaire wet uitleggen/vervolledigen
! Als volledig gedekt in grondwet = grondwet ≠ rechtsbeginsel
-Aanvulling door en toetsing aan algemene rechtsbeginselen senus lato
o Deel van Grondwet
o Hiërarchisch boven wet
o Verwoorden idee van de rechtsstaat: fundamentele gedragsregels die
nodig zijn voor bestaan en handhaving rechtsorde
o Indien strijdig met wet -> wet interpreteren in overeenstemming met
beginsel (beginsel = aanvullende of interpretatieve rechtsbron)
-Overzicht
o Rechtszekerheidsbeginsel
De positie van burgers ten opzichte van de overheid dient voldoende zeker
te zijn. Daarom moeten de regels en besluiten van de overheid voldoende
duidelijk zijn en moeten ook alleen bestaande regels worden toegepast
o Gelijkheidsbeginsel (Art. 10-11 Gw)
Het gelijkheidsbeginsel verlangt dat gelijke gevallen gelijk worden
behandeld
o Legaliteitsbeginsel (Art. 159 Gw)
Al het overheidsoptreden dat ingrijpt op de rechten en plichten
(persoonlijke levenssfeer) van burgers moet berusten op een wettelijke
grondslag
o Scheiding der machten
De wetgevende, uitvoerende en rechtsprekende macht in een land
moeten bij verschillende instellingen liggen
b. Algemene rechtsbeginselen met wettelijke waarde
-Algemene rechtsbeginselen sensu stricto
=Eigenlijke algemene rechtsbeginselen
o Vullen wet aan
o Staan hiërarchisch boven algemene en individuele uitvoeringsbesluiten van
administratieve overheden
o Formele bron van recht
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Studen35. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.27. You're not tied to anything after your purchase.
