Migraine, meer dan alleen hoofdpijn |Nascholing| Service Apotheek
2019
Migraine, meer dan
alleen hoofdpijn!
NAAM: SHARINA TOERAB|169817
CURSUSNAAM: FARMACEUTISCHE PATIËNTENZORG (FPZ)
CURSUSCODE: GKO-FPZ.2.13
DOCENTEN: JENNY VAN GENT
MIRJAM KOKENBERG
OPDRACHTGEVR: SERVICE APOTHEEK
DATUM: 16-05-2019
1
, Migraine, meer dan alleen hoofdpijn |Nascholing| Service Apotheek
INLEIDING
Beste cursist,
Welkom bij de e-learning ‘Migraine, meer dan alleen hoofdpijn!’. Leuk dat je deelneemt aan deze
cursus. Migraine is de meest voorkomende hersenziekte in Nederland. Ongeveer 2,5 miljoen
Nederlanders kampen met deze aandoening. Patiënten met migraine kunnen hierdoor veel last
ondervinden tijdens hun dagelijkse bezigheden. De pijn bij migraine is heftig en komt bijna altijd
op de meest ongunstige momenten. Daarom is het belangrijk dat u, als apothekersassistente,
over de juiste kennis en informatie beschikt om de patiënten de goede (niet) medicamenteuze
adviezen en begeleiding te verstrekken. Tijdens deze cursus kom je meer te weten over de wat de
aandoening migraine is en welke niet-medicamenteuze en medicamenteuze behandelingen er op
dit moment zijn.
Deze cursus is ontwikkeld in samenwerking met de Service Apotheek in het kader van de minor
Farmaceutische Patiëntenzorg (FPZ). Deze e-learning is geschreven door de farmakunde
studenten Rawah Hasaballah, Houssnia Kacha en Sharina Toerab.
Doel van de e-learning
Het doel van de e-learning is om apothekersassistentes na te scholen over het onderwerp
migraine, zodat zij de juiste informatie en begeleiding kunnen verstrekken over migraine aan
patiënten met de juiste bijbehorende medicamenteuze en niet-medicamenteuze adviezen. Dit zal
leiden tot een verbetering van de farmaceutische patiëntenzorg.
Leerdoelen
Na het deelnemen aan de e-learning ‘Migraine, meer dan alleen hoofdpijn!’ kun je:
1. onderscheidt maken tussen de verschillende vormen van hoofdpijn;
2. de epidemiologie van migraine uitleggen;
3. uitleggen wat de oorzaak van migraine is;
4. beschrijven uit welke fasen migraine bestaat;
5. benoemen wat de symptomen van migraine zijn;
6. aangeven wat de verschillende vormen van migraine ( hormonale migraine, migraine met
aura en migraine zonder aura) zijn;
7. aangeven hoe de diagnose van migraine wordt vastgesteld;
8. aangeven welke factoren migraine kunnen uitlokken en/of verergeren;
9. niet-medicamenteuze adviezen geven aan de patiënt met migraine;
10. medicamenteuze adviezen geven bij de aanvalsbehandeling van migraine;
11. de medicamenteuze adviezen geven bij de preventieve behandeling bij migraine;
12. patiënten goed adviseren en begeleiden in hun medicatiegebruik(therapietrouw,
bijwerkingen en contra-indicaties);
13. advies geven over medicatieovergebruikshoofdpijn.
2
, Migraine, meer dan alleen hoofdpijn |Nascholing| Service Apotheek
OPZET E-LEARNING
De e-learning is opgebouwd uit een kennistoets, theoriegedeelte met vragen en een eindtoets. De
e-learning begint met de kennistoets bestaande uit twintig vragen. Aan de hand van de
kennistoets krijg je een beeld over wat je al wel of niet weet over de aandoening migraine. Na de
kennistoets volgt de theorie over migraine. In het theoriegedeelte zullen ook vragen aan bod
komen om te kijken of je de theorie voldoende beheerst. Het theoriegedeelte bestaat uit twintig
vragen. Daarna worden vier casussen behandeld, waarin je de geleerde theorie toepast. Hierna
eindigt het theoriegedeelte met casuïstiek. De casuïstiek bestaat uit 16 vragen (4 vragen per
casus). Ten slotte volgt de eindtoets. Dit is hetzelfde als de kennistoets met dezelfde twintig
vragen. Bij de eindtoets dien je minimaal 60% van de vragen goed te beantwoorden om de cursus
succesvol af te kunnen ronden. Verder bestaan de toetsen uit meerkeuzevragen en zal er
duidelijk aangegeven worden indien er meerdere antwoordmogelijkheden zijn. Het maken van de
cursus duurt ongeveer twee uur.
LITERATUUR
Auteur Link
Alles over Brochure migraine. (2008, Januari). Opgehaald van
hoofdpijn www.allesoverhoofdpijn.nl: https://allesoverhoofdpijn.nl/wp-
content/uploads/Brochure-migraine-2017.pdf
Johan van Vliet Migraine oorzaak en behandeling. (2019). Opgehaald van www.brein-
medicijn.nl: https://brein-medicijn.nl/migraine/
Hersenstichting Hersenaandoening migraine. (2019). Opgehaald van
www.hersenstichting.nl: https://www.hersenstichting.nl/alles-over-
hersenen/hersenaandoeningen/migraine
Volksgezondheids Huidige situatie. (2019). Opgehaald van www.volksgezondheidenzorg.info:
zorg https://www.volksgezondheidenzorg.info/onderwerp/migraine/cijf
ers-context/huidige-situatie#definities
Neurologie Neurologie. (2019). Migraine Hoofdpijn. Opgehaald van
www.neurologie.nl:
https://www.neurologie.nl/publiek/patientenvoorlichting/migraine
-hoofdpijn
Couturier, E. G. M. Het hoofpijn/migraine formularium
NHG NHG. (2019). NHG standaard Hoofdpijn. Opgeroepen op maart 2019, van
nhg.org: https://www.nhg.org/standaarden/volledig/nhg-
standaard-hoofdpijn#idp85920
NHV NHV. (2019). Migraine. Retrieved from
www.nederlandsehoofdpijnvereniging.nl:
3
, Migraine, meer dan alleen hoofdpijn |Nascholing| Service Apotheek
Kelman Kelman, L. (2007, maart 30). The triggers or precipitants of the acute
migraine attack. Opgehaald van www.onlinelibrary.wiley.com:
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/j.1468-
2982.2007.01303.x
Diane Andress‐ Rothrock-Adress, D. K. (2010, september 2). An Analysis of Migraine
Rothrock, MS., Triggers in a Clinic‐Based Population. Opgehaald van
Wesley King, MD., www.onlinelibrary.com:
John Rothrock, https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/j.1526-
MD. 4610.2010.01753.x
Yolanda Smith Smith, Y. (2018, augustus 23). What is Sinus Headache? Opgehaald van
www.news-medical.net: https://www.news-
medical.net/health/What-is-Sinus-Headache-(Dutch).aspx
Carbaat, P.A.T; Couturier, E., & Carbaat, P. (2016, november). Hoofdpijn: classificatie en
Couturier, E.G.M. diagnose. Opgehaald van www.ntvt.nl:
https://www.ntvt.nl/artikel/123/11/hoofdpijn-classificatie-en-
diagnose
M. Ferrari van den Berg, A., Ferrari, M., & Scheffer, M. (sd). NWO-Spinozapremies
2009. Opgehaald van lumc.nl.
van Oosterhout, Oosterhout, W., Maasen van den Brink, A., Terwindt, G., & Ferrari, M.
W.P.J.; van den (2010). CGRP-receptorantagonisten bij de behandeling van
Brink, Maassen; migraine. Wetenschappelijke Platform. Opgeroepen op april 2019,
Terwindt, G.M.; van
M.D., Ferrari file:///C:/Users/Eigenaar/Downloads/2010wp0114%20(6).pdf
Succes en veel plezier bij het maken van de e-learning!
4
, Migraine, meer dan alleen hoofdpijn |Nascholing| Service Apotheek
KENNISTOETS
De kennistoets bestaat uit 20 meerkeuzevragen. Indien er meerdere antwoordmogelijkheden zijn,
wordt dit achter de vraag aangegeven tussen haakjes. Staat er niks achter de vraag, dan kun je
ervan uitgaan dat er maar één antwoordmogelijkheid is.
Vraag 1
Koppel de juiste kenmerk/uitspraak met de juiste soort hoofdpijn.
A. Migraine 1. Treedt aan beide kanten van het hoofd en geeft een
drukkend of kwellende gevoel als pijn.
B. Spanningshoofdpijn 2.Treedt op in de holtes in het hoofd waarbij sprake is
ontsteking. Dit kan leiden tot een diepe hoofdpijn die
ernstig wordt bij overbelasting.
C. Clusterhoofdpijn 3. Treedt meestal aan één kant van het hoofd op en zijn
herhaaldelijke aanvallen met bonzende hoofdpijn
kenmerkend.
D. Sinushoofdpijn 4. Treedt meestal aan één kant van het hoofd of gezicht en
gaat vaak gepaard met een tranend of rood oog. De
hoofpijn wordt als heftig ervaren.
Vraag 2
Bij welke soort hoofdpijn is er sprake van tweezijdig hoofdpijn?
A. Sinushoofdpijn.
B. Spanningshoofdpijn.
C. Clusterhoofdpijn.
D. Medicatieovergebruikshoofdpijn.
Vraag 3
Bij welke leeftijdscategorie komt migraine het vaakst voor?
A. 15-24 jaar.
B. 25-34 jaar.
C. 45-54 jaar.
D. 55-64 jaar.
Vraag 4
Bij migraine is er sprake van een elektrische kortsluiting in de zenuwcellen die achter in de
hersenen begint en zich langzaam over de rest van de hersenen verspreidt. Dit wordt ook wel een
cortical spreading depression (CDS) genoemd.
Waarvoor kan de CDS nog meer voor zorgen?
A. De CDS zorgt voor verschillende uitvalsverschijnselen tijdens de herstelfase bij migraine.
B. De CDS zorgt verschillende uitvalsverschijnselen tijdens de hoofdpijnfase bij migraine.
C. De CDS zorgt voor verschillende uitvalsverschijnselen tijdens de waarschuwingsfase bij
migraine.
D. De CDS zorgt voor verschillende uitvalsverschijnselen tijdens de aurafase bij migraine.
5
, Migraine, meer dan alleen hoofdpijn |Nascholing| Service Apotheek
Vraag 5
Welke stof is betrokken bij de ontstekingsreacties bij een migraineaanval?
A. Serotonine.
B. CGRP-eiwit.
C. B-Lymfocyten.
D. T-Lymfocyten.
Vraag 6
In welke deel van de hersenen is er sprake van ontregeling van zenuwcellen bij migraine?
A. Kleine hersenen.
B. Grote hersenen.
C. Hersenstam.
D. Thalamus.
Vraag 7
Migraine bestaat uit vier fases. Welke fase komt na de hoofdpijnfase?
A. Aurafase.
B. Herstelfase.
C. Waarschuwingsfase.
D. Vermoeidheidsfase.
Vraag 8
Welke kenmerken zijn typerend bij een migraineaanval? (drie antwoordmogelijkheden)
A. Eenzijdige, matig tot heftige hoofdpijn.
B. Visuele aurasymptomen.
C. Verlichting bij lichamelijke inspanning.
D. Pijn in de nek en achter de ogen.
E. Misselijkheid en/of braken.
Vraag 9
Welke vorm van migraine past bij de volgende omschrijving:
“ De migraine komt in aanvallen voor, de patiënt heeft tijdens de aanval last van het zien van
lichtflitsen en spraakproblemen”
A. Migraine met aura.
B. Migraine zonder aura.
C. Hormonale migraine.
D. Inspanningsmigraine.
Vraag 10
Bij het vaststellen van de diagnose van migraine wordt er gebruik gemaakt van een bepaald
criteria. Hoe wordt deze criteria genoemd?
A. IHS- criteria.
B. DSM-criteria.
C. MDS- criteria.
D. SDN- criteria.
6
, Migraine, meer dan alleen hoofdpijn |Nascholing| Service Apotheek
Vraag 11
Welke van onderstaande factoren kunnen migraine uitlokken en/of verergeren? (vier
antwoordmogelijkheden)
A. Lichamelijke inspanning.
B. Frisdrank.
C. Licht.
D. Braken.
E. Geluid.
F. Stress.
G. Medicatie.
Vraag 12
Mevrouw Stark, 33, heeft last van hevige migraineaanvallen die gepaard gaan met misselijkheid
en braken. De aanvallen zijn zo hevig dat ze normale dagelijkse activiteiten, zoals het
huishouden, niet kan uitvoeren. Daarnaast worden de aanvallen heviger bij hard geluid en
scherpe geuren. Welke niet-medicamenteuze adviezen zou je geven aan Mevrouw Stark? (drie
antwoordmogelijkheden)
A. In een rustige ruimte zitten zonder licht.
B. Fysieke bezigheden staken.
C. Scherpe geuren, zoals pittige kruiden vermijden.
D. Cafeïne gebruik verminderen.
E. Harde geluiden vermijden door in een rustige ruimte te zitten.
Vraag 13
Welk geneesmiddelgroep wordt geadviseerd bij de aanvalsbehandeling bij migraine als
paracetamol onvoldoende effect geeft?
A. Betablokkers.
B. NSAID’s.
C. Triptanen of NSAID’s.
D. NSAID’s of Betablokkers.
Vraag 14
Zowel ibuprofen als rizatriptan zijn tweede keus medicatie bij de aanvalsbehandeling bij migraine.
Welke van de volgende stelling(en) is/zijn juist over de werking van het geneesmiddel?
Stelling 1: ibuprofen is een nSAID die de productie van prostaglandinen remt, waardoor de
ontstekingsreacties worden voorkomen. Dit zorgt voor een afname van de pijn bij migraine.
Stelling 2: rizatriptan is een betablokker die zorgt voor de verwijding van bloedvaten en de
remming van ontstekingsreacties. Dit zorgt voor een afname van de pijn bij migraine.
A. Stelling 1 is juist en stelling 2 is onjuist.
B. Stelling 1 is onjuist en stelling 2 is juist.
C. Beide stellingen zijn juist.
D. Beide stellingen zijn onjuist.
7
, Migraine, meer dan alleen hoofdpijn |Nascholing| Service Apotheek
Vraag 15
Wat is de werkingsmechanisme van sumatriptan?
A. Sumatriptan is zorgt voor de regulering van de bloeddruk waardoor de hoofdpijn afneemt.
B. Sumatriptan werkt koortsverlagend, waardoor de hoofpijn afneemt.
C. Sumatriptan verwijdt de bloedvaten en vermindert ontstekingsreacties waardoor de
hoofdpijn afneemt.
D. Sumatriptan vernauwt de bloedvaten en vermindert ontstekingsreacties waardoor de
hoofdpijn afneemt.
Vraag 16
Welke bètablokkers zijn geregistreerd als preventieve behandeling tegen migraine? ( twee
antwoordmogelijkheden).
A. Bisoprolol.
B. Carvedilol.
C. Metoprolol.
D. Propranolol.
E. Sotalol.
Vraag 17
Welke geneesmiddel wordt er voorgeschreven wanneer metoprolol of propranolol onvoldoende
effectief zijn bij de preventieve behandeling van migraine?
A. Naproxen.
B. Sumatriptan.
C. Candesartan.
D. Paracetamol.
Vraag 18
Er komt een patiënt aan de balie en je vermoedt als apothekersassistente dat de patiënt zijn
medicatie niet therapietrouw heeft ingenomen. Welke vraag stel je aan de patiënt om te
achterhalen of de patiënt wel of niet therapietrouw is geweest?
A. Neemt u de medicatie volgens voorschrift in?
B. Hoe gaat het met u?
C. Hoe heeft u de medicatie de afgelopen paar weken gebruikt?
D. Heeft u vragen over het gebruik van de medicatie?
Vraag 19
Er komt een patiënt aan de balie die rizatriptan komt ophalen. Dit is de tweede keer dat de
patiënt dit gebruikt. Je wilt graag weten hoe het is gegaan met het innemen van de medicatie.
Welke gesprekstechnieken past je toe bij het gesprek om de therapietrouw bespreekbaar te
maken en/of te bevorderen? (drie antwoordmogelijkheden)
A. Gesloten vragen stellen.
B. Open vragen stellen.
C. Ondersteunen en bevestigen.
D. Weerstand bieden en choqueren .
E. Samenvatten.
8
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Sharina10. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.72. You're not tied to anything after your purchase.