Summary
Samenvatting Context 4 Koude Oorlog geschiedenis eindexamen stof
- Course
- Level
Zeer uitgebreide samenvatting over context Koude Oorlog
[Show more]
Seller
Follow
tijnvansplunder
Reviews received
Content preview
Historische context de Koude oorlog:1: Waardoor raakte Europa verdeeld in 2 ideologische blokken en waardoor groeide de spanning
tussen deze 2 blokken?
Communisme in de Sovjet-Unie:
- Rusland tijdens Eerste Wereldoorlog: zware verliezen in de strijd, voedseltekorten.
- 1917: Russische revolutie
- Na de revolutie van 1917 kwam in Rusland de communistische partij aan de macht. (o.l.v
Lenin).
- Een communistische partij streeft naar een klasseloze samenleving (iedereen ongeveer even
rijk+ maatschappelijk bezit van productiemiddelen).
- Communisme (SU) is tegen kapitalisme (VS).
- Het communisme streefde naar een wereldrevolutie: Uitbreiden van het Communisme over
de wereld.
- 1919: oprichting Komintern: bevordering van wereldrevolutie door steun aan
communistische partijen in andere landen.
- Stalin volgt Lenin op als leider en de SU wordt vanaf nu een totalitaire staat.
- Als je kritiek had op Stalin, dan had je een probleem en er was weinig individuele vrijheid.
(dictatuur)
- In deze totalitaire staat was sprake van: censuur van de media, grootschalig gebruik van
propaganda en onderdrukking van politieke tegenstanders.
- Er ontstond economische staatscontrole. (de landbouw werd gecollectiviseerd en er werden
5 jaren plannen gemaakt).
- Communisme was bedacht door Karl Marx.
- Dit totalitaire systeem stond lijnrecht tegenover het systeem van de VS en andere Westerse
landen, dat gebaseerd was op democratie, politieke rechten van het individu en kapitalisme.
Westerse landen Sovjet Unie
Veel Individuele vrijheid Weinig individuele vrijheid
Gelaagde samenleving op basis van Klasseloze samenleving
inkomen en bezit.
Parlementaire democratie Dictatuur van 1 partij
Kapitalistische vrije markteconomie Door de staat geleide (plan)economie
,Wantrouwen in de Tweede Wereldoorlog:
- Vijandbeeld van de SU over de VS noem je het Westers imperialisme.
- Ze dachten dat de VS het communisme wilde vernietigen en dat de hele wereld economische
afhankelijk zou worden van de VS.
- Overal moesten Amerikaanse bedrijven komen, en iedereen moest Amerikaanse producten
kopen, waardoor de Amerikanen veel geld zouden verdienen.
- Vijandbeeld van de VS over de SU noem je communistische wereldrevolutie.
- VS was bang dat de Russische dictatuur zich over de hele wereld zou uitbreiden en dat er
geen individuele vrijheid meer zou zijn.
- Ook in de ruimte was er een ‘gevecht’ tussen de VS en de SU (space-race).
- Vanaf 1941 werkten de SU en de VS samen in de strijd tegen de asmogendheden, ondanks
het wederzijdse wantrouwen.
- De geallieerden winnen steeds meer terrein, maar tegelijkertijd lopen de spanningen tussen
beide landen snel op.
- Aan het einde van de oorlog ontstonden er twee vraagtekens:
- 1. Hoe gaan we de vredesregeling met Duitsland regelen.
- 2. Nieuwe machtsverhouding in Europa.
- 2 maanden (juli) na het einde van de Tweede Wereldoorlog komen de Britten, Amerikanen,
en Russen bij elkaar om te overleggen over de vredesregeling met Duitsland en het over het
nieuwe machtsevenwicht in Europa.
- Dit noem je de conferentie van Potsdam.
- Aanwezig: Truman (VS), Stalin (SU) en Attlee (GB)
- Hier werd het volgende vastgesteld:
- 1. Verdeling van Duitsland en Berlijn in vier bezettingszones.
- 2. Bezettingszones vormen een economische eenheid.
- 3. Vervolging van Nazi’s. (Processen van Neurenberg)
- 4. Duitsland grondgebied afstaan aan Polen.
- 5. Duitse herstelbetalingen, vooral aan SU.
- Dit leek simpel, maar er was veel onenigheid over:
- 1. Economische eenheid:
- Vs zei: Vrijemarkteconomie en economisch herstel.
- Su zei: Planeconomie en herstelbetalingen.
- 2. Machtsverdeling in Europa:
- Vs zei: Vrije verkiezingen in heel Europa.
- Su zei: Geen vrije verkiezingen die door de SU bevrijd zijn.
- 3. Duits-Poolse grens.
- Vs zei: Zoveel mogelijk naar het oosten.
- Su zei: Zoveel mogelijk naar het westen.
, Invloedsferen in Europa:
- Europa raakt verdeeld in twee invloedssferen:
- VS bevrijden West-Europa.
- SU bevrijdt Oost-Europa
- West Europa: parlementaire democratie met verkiezingen.
- West Europa: vrije markteconomie.
- Oost-Europa: volksdemocratie met 1 communistische partij.
- Oost-Europa: Planeconomie.
- Het streven naar invloedssferen bevestigt de vijandbeelden die de VS en SU van elkaar
hebben.
- VS zegt: zie je wel, overal is er sprake van een communistische wereldrevolutie.
- SU zegt: zie je wel, overal wordt een kapitalistische arbeidsmarkt ingevoerd en alle landen
worden dan economisch afhankelijk van de VS.
- 1947: Amerikaanse president Truman wil uitbreiding van het communisme voorkomen.
- D.m.v.:
- 1. Stimuleren West-Europese eenwording, zodat landen minder snel naar het communisme
overstappen. (EGKS)
- 2. Trumandoctrine: Landen die bedreigd worden door het communisme op economisch en
militair gebied steunen.
- Angst van Truman: Door de armoede in Europa zal het communisme meer aanhangers
krijgen.
- Oplossing: de welvaart moet toenemen en de economie moet gaan groeien.
- Truman komt met het Marshallplan in 1948.
- Marshallplan: economische steun van de VS aan alle Europese landen.
- Veel landen nemen de leningen aan.
- Dit zijn alleen maar West-Europese landen, omdat de Oost-Europese landen onder controle
waren van Stalin/SU en daarom geen geld mochten lenen van VS.
- Doel Marshallplan:
- 1. Dat de landen niet communistisch worden.
- 2. Dat de internationale handel tussen de VS en EU weer op gang komt.
- De Russen zeggen hierop: dit is weer een voorbeeld van het Westers imperialisme.
- Gevolg Marshallplan (1948): economische verschillen tussen West- en Oost-Europa.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller tijnvansplunder. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.47. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
82191 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now