Summary
Samenvatting Goederenrecht
- Course
- Institution
Samenvatting van het vak Goederenrecht voor studenten die de opleiding HBO-Rechten volgen aan de Hanzehogeschool Groningen.
[Show more]
Seller
Follow
mkjdrenth
Reviews received
Content preview
GoederenrechtSpecialisatie Privaatrecht FEV
Week 1 Inleiding (H1 t/m H3)
,Hoofdstuk 1.1 t/m 1.3.4
Algemene inleiding
Art. 3:1 BW Goederen zijn alle zaken en vermogensrechten
Zaken zijn voor menselijke beheersing vatbare stoffelijke objecten (3:2 BW). De lucht en de
zee zijn in het algemeen geen zaken, omdat zij niet vatbaar zijn voor menselijke beheersing.
Maar lucht en zeewater in een fles zullen dat wel zijn. *Voortbrengselen van de menselijke
geest, zoals uitvindingen, zijn geen zaken.
Art. 3:6 BW Rechten (dus actieve vermogensbestanddelen), die afzonderlijk of tezamen
met een ander recht overdraagbaar zijn, of er toe strekken de rechthebbende in de zin van
financieel-economisch voordeel te verschaffen. Een vermogensrecht is dus een recht met
een vermogenswaarde. Bij vermogensrechten kan men met name denken aan
vorderingsrechten (zoals het recht van verkoper op betaling van de koopprijs en het recht
van de koper op levering van de gekochte zaak).
*Een recht dat geen vermogenswaarde heeft, blijkt geen vermogensrecht te zijn.
Bestanddelen
Bestanddelen zijn onzelfstandige onderdelen van een zaak, hetzij op grond van een hechte
ideële band (3:4 lid 1 BW). Het restant van de zaak waarmee de band is opgebouwd, wordt
als de ‘hoofdzaak’ aangeduid.
Een voldoende hechte band neemt de wetgever aan, indien afscheiding niet anders kan
geschieden dan met schade aan de hoofdzaak of het bestanddeel (3:4 lid 2 BW).
Een bijzondere positie nemen beplantingen in. Indien zijn met de grond verenigd zijn,
behoren zij ook als bestanddeel van die grond aangemerkt te worden. Dit wordt algemeen
aanvaard voor zover zij in de grond wortelen hebben, maar ook als de planten geen
wortelen in de grond hebben.
Essentieel is nu, dat bestanddelen in alle opzichten de goederenrechtelijke status van de
hoofdzaak volgen. Bestanddelen kan men geen andere goederenrechtelijke status geven dan
die van de hoofdzaak, zo lang men die hoedanigheid van bestanddeel niet doorbreekt.
Is de hoofdzaak onroerend, dan is het bestanddeel dat ook.
De eigenaar van een zaak is dus ook eigenaar van haar bestanddelen (5:3 BW). Wordt een
onder eigendomsvoorbehoud geleverde zaak bestanddeel van een andere zaak, dan wordt
zij ook eigendom van de eigenaar van die andere zaak. Men spreekt in deze gevallen van
natrekking: eigendomsverkrijging door bestanddeelvorming.
Doorbreking van de hoedanigheid van bestanddeel kan door afscheiding en door vestiging
van een opstalrecht (5:101 BW), dan wel mandeligheid (5:60 BW). Het appartementsrecht
(5:106-147 BW) vormt geen doorbreking van de bestanddeelvorming, maar ondervangt wel
de praktische bezwaren daarvan.
Vruchten zijn de opbrengsten die goederen met behoud van hun substantie genereren.
Natuurlijke vruchten (bijv. de appel van een boom) zijn zaken (3:9 lid 1 BW). Burgerlijke
,vruchten (bijv. de rente van een vordering uit geldlening, het dividend op aandelen) zijn
vermogensrechten (3:9 lid 2 BW).
Roerende- en onroerende zaken
Art. 3:3 lid 1 BW geeft een omschrijving van alles wat onroerend is: de grond, nog niet
gewonnen delfstoffen, met de grond verenigde beplantingen, gebouwen en werken die
duurzaam met de grond zijn verenigd evenals hun bestanddelen.
Alle overige zaken en hun bestanddelen zijn ingevolge art. 3:3 lid 2 BW roerend.
Hoofdstuk 1.3.5 t/m 1.3.10
Afhankelijke rechten en nevenrechten
Een afhankelijk recht is een recht dat aan een ander recht zodanig is verbonden, dat het niet
zonder dat andere recht kan bestaan (3:7 BW). Men spreekt ook wel van een accessoir recht,
een soort aanhangsel dus van een ander recht (‘het hoofdrecht’). Zo verloopt de financiering
van een huis meestal aldus dat de bank een vordering uit geldlening op een kredietnemer
krijgt (het hoofdrecht) en tot zekerheid van de aflossing van het geleende bedrag een
hypotheek op het huis eist (afhankelijk recht).
Belangrijke afhankelijke rechten zijn o.a. pand en hypotheek, borgtocht en
erfdienstbaarheid.
Het afhankelijk recht bestaat op grond van zijn accessoire karakter in het algemeen slechts
indien en zolang het hoofdrecht bestaat.
Vele afhankelijke rechten zijn tevens nevenrechten. Ook nevenrechten kenmerken zich
hierdoor dat zij verbonden zijn aan een hoofdrecht. Anders dan afhankelijke rechten zijn
nevenrechten echter steeds verbonden aan een vordering en behoeven nevenrechten geen
vermogensrechten te zijn.
Voorbeelden van afhankelijke rechten die GEEN nevenrechten zijn: mandeligheid en
erfdienstbaarheid.
Voorbeelden van nevenrechten die GEEN afhankelijke rechten zijn: voorrechten (3:278-289
BW) en bevoegdheid om executoriale titels ten uitvoer te leggen (6:142 BW).
*Pand, hypotheek en borgtocht zijn zowel afhankelijke rechten als nevenrechten.
Eigendomsvoorbehoud valt onder geen van beide categorieën.
Volledig en beperkte rechten
Volledige rechten zijn de eigendom van zaken en het toebehoren van vermogensrechten.
Die vermogensrechten kunnen van allerlei aard zijn: relatieve rechten, absolute niet-
goederenrechtelijke rechten en absolute goederenrechtelijke rechten (beperkte rechten).
Een beperkt recht is op grond van art. 3:8 BW een recht dat is afgeleid uit een meer
omvattend recht (moederrecht), dat met een beperkt recht is bezwaard. Het moederrecht is
een ‘meer omvattend recht’ ten opzichte van een ander recht, het dochterrecht. Het
moederrecht kan een volledig recht zijn, maar kan ook een beperkt recht zijn.
, Beperkte rechten laten zich onderscheiden in goederenrechtelijke gebruiks- of
genotsrechten (vruchtgebruik, gebruik en bewoning, erfdienstbaarheid, erfpacht en opstal)
en goederenrechtelijke zekerheidsrechten (pand en hypotheek).
Men kan zelfs spreken van een volledig recht op een beperkt recht, bijv. het recht van
erfpacht, dat iemand toebehoort. Omdat het erfpachtrecht de erfpachter toebehoort, is hij
volledig beschikkingsbevoegd ten aanzien van dat beperkte recht (niet ten aanzien van het
object: de grond). Dit wil zeggen dat hij het beperkte recht kan vervreemden (overdragen)
en bezwaren met een ander goederenrechtelijk recht (zoals bijv. vruchtgebruik of
hypotheek).
Daar waar eigendom bezwaard is met een beperkt recht blijft het toch een volledig recht.
Dat geldt zelfs als de eigendom bezwaard is met een verstrekkend genotsrecht als
vruchtgebruik, erfpacht of opstal. Dit wordt ook wel het blote eigendom genoemd. De
eigenaar die zijn zaak met zo’n goederenrechtelijk recht bezwaard ziet, noemt men ook wel
bloot eigenaar.
Rechten op naam, aan order en aan toonder
Alle rechten (waaronder vorderingen) die niet aan order of toonder luiden, zijn rechten op
naam. Wie aan een ander geld leent, verkrijgt dus in beginsel een vordering op naam. Een
papier waarop de naam van de crediteur is vermeld, is daartoe niet nodig. Wil de
geldschieter een vordering aan order of toonder, dan zal hij de vordering in een papier
moeten belichamen. Het onderscheid tussen deze 3 is vooral van belang voor de overdracht.
Registergoederen versus niet-registergoederen.
Art. 3:10 omschrijft registergoederen als goederen voor welker overdracht of vestiging
inschrijving in de daartoe bestemde openbare registers noodzakelijk is. Daar waar
inschrijving in een openbaar register een constitutief vereiste is, spreekt men van een
registergoed. Registergoederen zijn: alle onroerende zaken (3:89 BW), teboekstaande zee-
en binnenschepen (8:199 en 790 BW), teboekstaande luchtvaartuigen (8:1306 BW).
Het onderscheid tussen register- en niet registergoederen speelt onder meer een rol bij de
bepaling van leveringsformaliteiten (3:89 en 3:90 BW), verjaringstermijnen (3:99 BW) en bij
de bescherming van derden-verkrijgers tegen beschikkingsonbevoegdheid van de
vervreemder (3:86-88 BW).
Tegenwoordige versus toekomstige goederen
Absoluut toekomstig zijn goederen die in het geheel nog niet bestaan. Een nog te bouwen
auto is bijv. een absoluut toekomstige zaak. Bestanddelen zijn ook als absoluut toekomstige
goederen. Relatief toekomstig zijn bestaande goederen die (nog) niet tot het vermogen
behoren van degene die deze goederen als toekomstig aanduidt. Relatief toekomstige
goederen worden ook wel omschreven als bestaande goederen, waaromtrent de
vervreemder (nog) niet beschikkingsbevoegd is.
Hoofdstuk 1.5 t/m 1.7.4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mkjdrenth. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.24. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
61231 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now