Macro-economische grootheden
In dit onderdeel spreken we over de macro-economie
Voorbeelden : het bbp, de werkgelegenheid, de consumptie, de investeringen en de handel met het
buitenland
bestudeert de nationale economie in haar totaliteit of de wisselwerking tussen de
economieën van verschillende landen
Alle economische “agenten” of “huishoudens” worden in samenhang bestudeerd.
Macro-economische vraagstukken over economische groei, armoede, milieu,
werkloosheid, inflatie…
Dikwijls houden de micro- en de macro-economie zich met dezelfde onderwerpen bezig
(bijvoorbeeld inkomen, werkgelegenheid, consumptie), maar de vraagstukken worden op een ander
niveau bekeken.
Macro-economie bestudeert geaggregeerde grootheden (macro-economen proberen het gedrag van
de aggregaten te verklaren)
gelden voor grote groepen
Voorbeelden : de chemische industrie op wereldvlak, alle huishoudens, of Europa als geheel
Welke macro-economische problemen zijn er? / Welke vraagstukken moeten nog worden
opgelost? economische groei, armoede, milieu, werkloosheid, inflatie…
Economische activiteit
We meten dit, om te analyseren of de economie groeit of krimpt of we gaan de analyse gebruiken
om macro-economische vraagstukken op te lossen
Deze activiteit hangt af van de economische huishoudens of economische agenten
Wat is een huishouden?
= elke eenheid die zelfstandig economische beslissingen neemt
Kan een gezin zijn, een alleenstaande of samenwonend stel, maar ook een bedrijf,
organisatie of instelling en ook de overheid
Welke bestuderen wij? SYMBOLEN
De gezinnen: zij consumeren (C) en sparen (S)
De bedrijven: zij investeren (I)
De overheid belast (T) en consumeert (G)
Het buitenland importeert (M) en er wordt geëxporteerd naar het buitenland (X)
!!!!! Deze 4 economische agenten gaan samenwerken om een bepaalde productie binnen een land of
gebied te realiseren. We noemen dit ook het bbp (Bruto Binnenlands Product) of GDP (Gross
Domestic Product)
Kringloopgedachte ;
,Wat is het bbp?
= De waarde van de totale stroom afgewerkte (= finaal) goederen en diensten die de economie van
een land over een periode van een jaar (soms een kwartaal) produceert.
= vertegenwoordigt de marktwaarde van alle goederen en diensten voor finaal verbruik die binnen
een bepaalde periode in een land geproduceerd worden.
Het bbp is de meest gebruikte waardemeter voor de economische activiteit. Let wel: het bbp
is geen alomvattende maatstaf
De economische agenten werken samen om het bbp tot stand te brengen
Zorgt voor de verdeling over de bevolking, vervuiling, scholingsgraad
Waarom niet?
Er wordt bv. geen rekening gehouden met de manier hoe we aan de productie of consumptie
gekomen zijn. Denk hierbij aan de (kost van) vervuiling: is bij de totstandkoming van het bbp veel
grondstof verspild en veel natuurschade opgelopen?
Wat is de oplossing? groene bbp ; dit is dan gecorrigeerd met de verandering in de kwaliteit van het
leefmilieu
Er is ook de ecologische voetafdruk : hoeveel plek je inneemt op aarde!
Naar wat kijkt het bbp nog NIET?
Het welzijn van een persoon kunnen bepalen zoals milieu, cultuur, vrije tijd…
Het bbp sluit ook alle activiteiten uit die buiten een marktomgeving plaatsvinden, zoals
vrijwilligerswerk en huisarbeid
Vb. Kabeljauw : het is wel positief als de vissers in Canada veel vis kunnen verkopen, maar het is niet
zo positief als alle vis uitgeput geraakt !!!!
Waar moet dus nog meer mee rekening gehouden worden?
Scholingsgraad, werkloosheidsgraad, levenskwaliteit, vrije tijd,…
Welke oplossing is er nog ?
De human development index (HDI) van de Verenigde Naties (VN) probeert hieraan tegemoet te
komen
= een internationale standaard waarin voor zowat alle lidstaten van de Verenigde Naties indicatoren
over gezondheid, opleiding en economische welvaart worden verwerkt
Hoe neemt het bbp dat we als getal gaan bekijken?
= nominaal bbp in periode t
= het bbp in periode t waarbij de goederen en diensten die geproduceerd zijn, gewaardeerd worden
aan de hand van de lopende prijzen in periode t
Wanneer de hoeveelheid goederen en diensten of de prijzen veranderen, zal dit een
verandering veroorzaken van het nominaal bbp
Normaal gezien is er jaar na jaar economische groei in lopende prijzen
Wat is dan het reëel bbp in periode t?
= het bbp in periode t waarbij de goederen en diensten die gereed zijn, gewaardeerd worden aan de
handen van de prijzen in een bepaalde basisperiode
, = het bbp naar volume waarbij de prijsbewegingen zijn uitgeschakeld (=defleren)
!!!!! In de basisperiode is het reële bbp gelijk aan het nominaal bbp !!!!!
Hoe kan je het bbp nog vergelijken?
= het bbp per capita of per hoofd
= het bbp gedeeld over het aantal inwoners
+ zie cursus grafiek p. 5 en p. 4 bovenaan !!!!!
Hoe worden de factoren die de grootte van de economische activiteit bepalen, ingedeeld?
= Hoe wordt de hoogte van het bbp bepaald?
Aanbodfactoren (supply-side) LANGE TERMIJN
De productiecapaciteit bepaalt hoeveel er geproduceerd kan worden en dus hoe hoog het
bruto binnenlands product kan zijn. De factoren die de hoogte van de productiecapaciteit
bepalen zijn lange termijn of structurele factoren zoals bevolkingsgroei of
bevolkingssamenstelling, kapitaalvorming, technische ontwikkeling en onderwijs. Deze
verander je niet in 1 dag en het mag duidelijk zijn dat je met 1000 personen meer kan dan
met 100 personen
Aanbodfactoren : arbeiders, natuur kapitaal
Vraagfactoren (demand-side) KORTE TERMIJN
Factoren aan de vraagzijde van de economie zijn van conjuncturele aard. De hoogte van de
vraag komt van de gezinnen (inkomens!), de overheid, de bedrijven en het buitenland en is
dus fluctuerend, ook op kortere termijn.
Denk hierbij bijvoorbeeld aan consumenten die in tijden van crisis plots nog minder gaan
spenderen en dus hun vraag op redelijk korte termijn kunnen veranderen. Of hoe
winstverwachtingen van bedrijven hun investeringsgedrag kunnen sturen op korte termijn.
Wie oefent de vraag uit? De gezinnen, overheid, bedrijven, buitenland
Dit is naar waar je streeft !
In het macro-economische, theoretische evenwicht komen op de markten de vraag en het aanbod
samen. Bijvoorbeeld de arbeidsmarkt, waar het aanbod van arbeid idealiter samenvalt met de vraag
naar arbeid vanuit de bedrijven en de overheid.
Hoe meten we het bbp?
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lyho. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.58. You're not tied to anything after your purchase.