Introductie In De Geschiedenis Van De Oudheid (GE1V14004)
All documents for this subject (33)
1
review
By: alaintjhu • 3 year ago
Seller
Follow
khaledkhatib
Reviews received
Content preview
lOMoARcPSD|3044516
Oudheid samenvatting 2020-2021
Week 1: Oude Geschiedenis (3500 v.Chr. – 500 n.Chr.)
Hoorcollege:
Wat is oude geschiedenis? (Vorm van wereldgeschiedenis)
-> geografische en temporele afbakening
Oudheid begint met uitvinding van schrift (3000 v.Chr.) en eindigt met Arabische veroveringen en het
einde van het west Romeinse rijk (650)
3000 v. Chr. tot 650 n. Chr.
De culturen waren met elkaar verbonden, geen duidelijke grenzen
Waarom belangrijk?
Culturele fundamenten onder de moderne samenleving van West-Europa tot Oost-Azië:
Ontstaan van eerste staten (complexere staatsvormen)
Ontstaan van (premoderne globalisering) verbindingen Afro-Euraziatisch
Grote godsdiensten ontstaan
Bv. Alexander de grote was niet alleen belangrijk voor Europa.
Er zijn veel culturen die ervan uitgaan dat ze voortkomen uit de klassieke culturen, dit is vaak
belangrijk voor de identiteit van culturen.
Routes over land en zee (bv. zijderoute) zorgt voor verbinding tussen Europa en Azië Proto
globalisering: vroege globalisering De wereld was vroeg al verbonden, veel eerder dan wij denken
Hoe onderscheidt het zich:
Niet-Eurocentrisch perspectief
Lange lijnen en grotere geografische verbanden
Multidisciplinariteit (kennis vanuit meerdere disciplines gecombineerd wordt ingezet om de
activiteit te voltooien)
gebruik van archeologische vondsten
Waarom is oude geschiedenis belangrijk?
De oude geschiedenis bestudeert vanouds thema’s die ook belangrijk zijn voor latere periodes én het
heden:
Globalisering, migratie en culturele uitwisseling: hoe verloopt cultuurcontact en wat gebeurt er
als culturen vreedzaam of gewelddadig interacteren? Hoe ontstaat culturele verandering?
Macht en ideologie: hoe hangt politieke macht samen met politiek-religieuze ideologie?
De rol van religie in de maatschappij en in de politiek.
Staatsvormingsprocessen en internationale betrekkingen.
Imperialisme en andere bovenstatelijke systemen.
Burgerschap: hoe functioneerden Mesopotamische en Griekse stadstaten als communities?
, lOMoARcPSD|3044516
gender: hoe en waarom zij gender-rollen ontstaan en hoe
hebben ze zich ontwikkeld in de longue durée?
Hoe onderscheidt oude geschiedenis zich van (de meeste) andere historische disciplines?
Door het hanteren van een niet-Eurocentrisch perspectief op de geschiedenis.
Door naast het specifieke ook aandacht te hebben voor de lange lijnen in de geschiedenis en
grotere geografische verbanden.
Door multidisciplinariteit: de integratie binnen één vakgebied van culturele, politieke, sociale en
economische geschiedenis.
Door het geïntegreerd gebruik van archeologische, iconografische én tekstuele bronnen.
Neolithische Revolutie:
Het einde van de IJstijd valt samen met de geleidelijke introductie van de akkerbouw rond 10.000 v.c.
Mensen kunnen hierdoor op één plek blijven wonen in meer en meer complexe samenlevingen,
omdat agrarisch surplus specialisatie van arbeid mogelijk maakt. (NB: Tegenwoordig benadrukken
historici steeds vaker het blijvende belang van beweging en migratie.) Gereguleerde irrigatie leidt tot
een grote toename van de agrarische productie in Mesopotamië, Egypte en India. Door de
domesticatie lastdieren (ca. 6,000–5,000), en de uitvinding van de door lastdieren getrokken ploeg
(ca. 4,000–3,000), neemt de productie van surplus nog meer toe
De mondiale verspreiding van de akkerbouw in de Prehistorie:
10.000-5.000 v.C. ‘Vruchtbare H. Maan’ Nijldal Indusvallei China Nieuw-Guinea
‘Big Bang’. 4.500.000.000 jaar geleden: ontstaan van de aarde.
500.000 jaar terug: verschijnen van de mens (homo sapiens).
10.000 jaar geleden: einde van de IJstijd en begin domesticatie van eetbare gewassen.
5000-3000 jaar geleden: de ‘Big Bang’ van de grote cultuur-centra van de wereld
3000 v.C. Mesopotamië, Levant en Egypte (= ONO)
2500 v.C. De Indusvlakte
2000 v.C. China (Gele Rivier en Yangtse); Egeïsch gebied
1500 v.C. Centraal-Amerika
1000 v.C. West-Afrika; Andes-gebied
Ontstaan van de landbouw wordt meestal verklaart door grand theories
Big history: bestuderen van de geschiedenis van de bigbang tot het einde van de wereld en verder
Antropogeen: de mens controleert de natuur -> begint bij de oudheid
Big bang: 14 miljard jaar geleden
2e big bang: de big bang van de beschavingen, ineens overal in de wereldbeschavingen
10000 v. chr. Neolithische revolutie: nieuwe steentijd, introductie akkerbouw
Grand theorie: ontstaan van surplus in de landbouw zorgt voor sedentaire beroepen -> de noodzaak
om te irrigeren dwingt mensen om samen te werken -> hiërarchie (koningen) Ontstaan van
landbouw en samenlevingen is vooral langs de super vruchtbare rivieren -> historici richten zich
vooral op de vruchtbare halvemaan De vruchtbare halvemaan: ontstaan (steden, schrift,
wetenschap)
-
, lOMoARcPSD|3044516
Het ontstaan van complexe samenlevingen in Mesopotamië: de eerste steden en rijken. Een ‘grand
theory’ van de geschiedenis zegt dat de noodzaak irrigatie te coördineren leidt tot het ontstaan van
de eerste staten. Voor de accumulatie en redistributie van landbouwsurplus ontstaan in zowel
Mesopotamië als Egypte de instituties van de tempel en het paleis (d.w.z., de monarchie).
Een alternatieve theorie zegt dat georganiseerde religie niet het gevolg gevolg was sedentaire
cultuur maar eraan voorafgaat en de basis vormt van de vroegste staatsvorming. Religieuze
praktijken zijn voor het eerst geattesteerd ca. 30.000 jaar geleden in grotschilderingen en cultische
objecten gemaakt van ivoor. dat collectieve religie ervoor zorgde dat mensen samen gingen leven ->
daarna irrigatielandbouw
De belangrijkste vormen van sociaalpolitieke organisatie in het ONO zijn tribale samenlevingen,
stadstaten en imperia. Een bekende theorie zegt dat een gebrek aan grondstoffen in Mesopotamië
en Egypte de sterke staten aldaar aanspoort tot handel, maar ook tot militaire ‘raids’ en uiteindelijk
een streven naar territoriaal expansie. Zo ontstaan de eerste Imperia: supranationale staten
gebaseerd op militaire expansie en gekenmerkt door politiek-bestuurlijke, culturele en religieuze
pluriformiteit.
Steden en imperia zijn met elkaar verbonden, imperia hebben geld nodig (voor oorlog) steden
hebben geld.
Assyrische koningen gaan aanvallen want hebben grondstoffen nodig -> eerst jaarlijkse raid, later
imperialistisch Eerste imperium was waarschijnlijk rijk van Sargon van Akkad
Egyptische nieuwe rijk (1550-1050 v. Chr.)
Nieuw-Assyrische rijk (900-600 v. Chr.) -> eerste rijk gericht op permanente territoriale expansie van
roven naar afpersen -> ook de goden van de vijanden en de Assyriërs vechten met elkaar en de
beelden worden gegijzeld -> Assyrië heeft dus ook sterkere goden
Iedere koning is voorbestemd om de hele wereld te veroveren -> door de goden -> iedereen die zich
verzet wordt gezien als rebel
Criteria imperia: - Hebben geen grenzen -> plicht van koningen om campagne te voeren en oorlog te
voeren - Imperia veranderde van grootte - Welvaart komt in golven met verval
Artikelen:
-
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller khaledkhatib. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.16. You're not tied to anything after your purchase.