Summary
samenvatting 'voor de verandering'
- Course
- Institution
Samenvatting van 32 pagina's voor het vak gedragswetenscappen aan de Fontys
[Show more]
Seller
Follow
hanegraaf94
Content preview
Hoofdstuk 1: Verandering en agogiek1.1 Veranderen en helpen veranderen
Elke verandering stelt eisen aan de betrokkenen.
In dit boek gaat het over de wijze waarop men mensen kan helpen, begeleiden of
beïnvloeden bij hun verandering. Dan gaan we speciaal in op de professionele
beïnvloeding: dat mensen het beter krijgen.
Agogie: de verzamelnaam voor al het werk van dienst- en hulpverleners
(verpleging, therapie).
Agogiek: de leer van het doen veranderen van mensen. Dit biedt aanwijzingen
voor de wijze waarop je mensen kunt begeleiden.
1.2 kenmerken van agogiek
De mensen die zich bezighoudt met het agogische werk worden agogen
genoemd. Het gaat steeds om mensen in verandering. Beïnvloeden en
veranderen zijn kernbegrippen in de agogiek.
Het gaat om een psychosociale verandering
Psychosociaal: samentrekking van de woorden ‘psyche’ en ‘sociaal’. Dit betekend
geest/ziel en alles wat te maken heeft met de onderlinge verhoudingen van
mensen.
Psychosociaal functioneren kan zowel betrekking hebben op individuele mensen
als op mensen in groepsverband.
Hoewel verandering van alleen kennis, verstandelijk leren, ook een psychisch
proces is, wordt dit niet tot de agogie gerekend.
De beïnvloeding vindt beroepsmatig plaats (beroepsmatige beïnvloeding)
We spreken pas van agogie als degene die de verandering probeert te
bewerkstelligen, dit nadrukkelijk doet op grond van het beroep dat hij uitoefent.
Typerend is dat de ‘veranderaar’ herkenbaar en aanspreekbaar is. Helpen
veranderen is (een deel van) zijn taak.
De beïnvloeding is doelgericht (doelgerichte beïnvloeding)
Agogisch werk betreft altijd verandering naar een situatie die van tevoren
nadrukkelijk bedacht is en moet bedoeld zijn. Dus geen toevallige invloeden.
De veranderaar werkt systematisch (systematische werken)
Een agoog probeert systematisch die omstandigheden te creëren waarvan hij
denkt dat ze verandering kunnen vergemakkelijken. Hij maakt hiervan een plan.
De beïnvloeding vindt bewust plaats (bewuste beïnvloeding)
De beïnvloeding vindt open en eerlijk plaats, in tegenstelling tot manipulatie.
De verandering wordt door de betrokkenen gewenst (gewenste
verandering)
Het belang van deelnemer staat centraal. Dit kenmerk onderscheidt agogie van
bijvoorbeeld beïnvloeding door reclame, waarbij het belang van de producent
vooropstaat.
De beïnvloeding wordt vrijwillig ondergaan (vrijwillige beïnvloeding)
We spreken pas van agogie als de deelnemer vrijwillig staat.
De beïnvloeding is niet wederzijds (rolverdeling)
,De beïnvloeding is eenzijdig gericht, van de agoog naar de ander. Dat betekent
niet dat de deelnemer geen invloed uitoefent op de agoog, al is die dan wel
toevallig.
Het gaat om (jong)volwassenen
Meestal rekent men het werken met kinderen niet tot de agogie.
De genoemde kenmerken zijn richtinggevend. Het psychosociale blijkt lastig te
onderscheiden van het niet-psychosociale.
Definitie agogiek: de leer van eenzijdige, systematische, doelgerichte,
beroepsmatige beïnvloeding die gericht is op het bereiken van een meer
wenselijk geachte psychosociale situatie van volwassenen (individueel of
groepsverband) die zich van deze beïnvloeding bewust zijn en die deze situatie
ook nastreven.
1.3 Cliënt
De persoon die verandering of beïnvloeding ondergaat heeft verschillende
namen. De medische traditie noemt het patiënt. Voor gebruik in agogisch
verband klopt dit niet, dit staat voor passief, afhankelijk en onzelfstandig en is
het verbonden met lijden en ongemak. Terwijl agogiek veelal verandering van
goed naar beter betreft.
Om de gelijkwaardigheid en de zelfstandigheid wordt cliënt veel gebruikt. Als het
om de verandering van verschillende personen tegelijk gaat (team), spreken we
van cliëntsysteem of doelgroep.
1.4 Met of zonder k?
Pedagogie: het begeleiden, opvoeden van kinderen. Dus agogie voor kinderen.
Andragogie: begeleiden en opvoeden van groepen volwassenen.
pedagogieK: de leer van het begeleiden en opvoeden van kinderen.
andragogieK: de leer van het veranderen van volwassenen.
Pedagologie: de wetenschap die zich bezighoudt met bestudering van
pedagogie(k).
Kinderen Volwassene algemee
n n
Het eigenlijke Pedagogie Andragogie Agogie
beïnvloeden
De praktijkleer Pedagogiek Andragogiek Agogiek
ervan
De wetenschap pedagologi andragologie agologie
ervan e
1.5 Beroepen en velden
Je kunt twee soorten boeren met agogisch karakter onderschieden:
- Beroepen waarin agogisch werk centraal staat. Maatschappelijk werker, mental
coach, mediator.
- Beroepen die een agogisch aspect in zich dragen. Verpleegkundige, arts, leraar,
vakbondsleider.
Onder een werkveld/werkterrein verstaan we het geheel van instellingen,
mensen, beroepen, organisaties die zich bezighouden met hetzelfde doel(groep).
1.6 Niveaus van psychosociaal functioneren
, Cliëntsystemen kan je onderverdelen op grond van hun omgvang, waar het gaat
om de consequenties voor de aard van het psychosociale functioneren. Het
begrip ‘emotie’ heeft betrekking op iets wat bij individuen hoort. We
onderscheiden vier soorten cliëntsystemen:
- Individuele personen
Aspecten van het psychosociale functioneren zijn gevoelens, houding ten
opzichte van mensen en dingen, persoonlijke ervaring, gedrag, zelfbeeld,
identiteit, ambitie, overtuigingen, behoeften en verlangens.
- Groepen
Een verzameling van mensen die elkaar kennen, met elkaar omgaan en
herkenbaar zijn als bij elkaar horend. (echtparen, gezin, teams, klas)
Het psychosociale functioneren van het individu speelt hier ook een rol. Hiernaast
zijn er ook nog andere kenmerken zoals jaloezie, communicatie, vriendschap,
besluitvorming, onderling vertrouwen.
- Organisaties
Bestaat uit individuen en groepen, zodat het functioneren van beide meespeelt.
Een organisatie is anoniemer dan een groep, het betreft vooral bekendheid-op-
afstand met een formele communicatie. (ziekenhuizen, scholen) Psychosociale
zaken zoals hiërarchie, belangentegenstellingen, geschreven regels en formele
posities.
- Grotere samenlevingsverbanden
Hiermee bedoelen we grote, anonieme verzameling mensen die een
gemeenschappelijk kenmerk hebben. Het is niet duidelijk wie er wel en niet toe
behoren en de samenstelling wisselt constant. De psychosociale aspecten van
vorige categorieën horen hierbij, maar ook maatschappelijke normen en
waarden. Er is een eigen (sub)cultuur.
Het gaat bij de onderverdeling om een denkschema, het kan helpen om helder te
kijken naar wat er speelt of kan spelen op het gebied van psychosociale
verandering.
Men maakt ook onderscheid tussen:
- Microniveau: meestal individuen en (kleine) groepen.
- mesoniveau: organisaties en kleinere samenlevingsverbanden.
- macroniveau: grotere samenlevingsverbanden of de maatschappij als geheel.
1.7 Verandering nader bekeken
Een verandering is als het ware het verschil tussen een oude en nieuwe situatie.
Daar is een onderscheid tussen vervangen en toevoegen. Door te vervangen
verdwijnt iets ten gunste van iets nieuws. Van toevoegen is sprake als het oude
blijft bestaan, maar er wat nieuws bijkomt.
In sommige gevallen is er een negatieve uitganssituatie. Dan bestaat de
verandering uit de oplossing van een probleem. In dit geval is de uitganspositie
goed, maar kan het nog beter.
Soms kan niet-veranderen ook opgepakt worden als verandering. Soms moet er
energie in gestoken worden om alles bij het oude te laten. De verandering is dat
dat de deelnemer eerst niet en later wel achter de oorspronkelijke situatie staat.
1.8 Incidentele en structurele verandering
Incidenteel karakter: een verandering is eenmalig. Het is dan een oplossing voor
een speciaal geval of beperkte tijd.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller hanegraaf94. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.29. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
48298 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now