Opdracht geven en feitelijke leidinggeven
1 Waarom zijn opdracht geven en feitelijk leiding geven ex art. 51 lid 2 sub 2º Sr
accessoire aansprakelijkheidsvormen?
2 Kan iemand die geen formele positie binnen de rechtspersoon bekleedt opdracht- of
leidinggever in de zin van art. 51 lid 2 Sr zijn?
3a Wat zijn de criteria die de Hoge Raad sinds Slavenburg II bij het feitelijke
leidinggeven hanteert als ondergrens?
3b Hoe verhoudt dat criterium zich tot de IJzerdraadcriteria?
4 Kan iemand zowel leidinggever zijn als (functioneel) pleger of deelnemer?
Poging tot uitlokking
5a Valt deelneming aan een poging tot moord onder art. 46a Sr of onder art. 47/48 Sr?
5b Valt ‘poging tot medeplichtigheid’ onder art. 46a Sr?
5c Valt ‘poging tot uitlokking van uitlokking’ – bijvoorbeeld: iemand probeert een ander
te bewegen een misdrijf uit te lokken maar die ander heeft daar geen zin in en doet
helemaal niets - onder art. 46a Sr?
6 Is deelneming (in de zin van art. 47/48 Sr) aan een poging tot uitlokking ex art. 46a Sr
mogelijk? Bijvoorbeeld medeplichtigheid aan een poging tot uitlokking?
7 Is art. 46b Sr ook van toepassing op de poging ex art. 46a Sr. Hoe ‘werkt’ die bepaling
bij art. 46a Sr, met andere woorden: waar moet de poger ex art. 46a Sr voor zorgen
om zich met succes op ‘vrijwillig terugtreden’ te kunnen beroepen?
HR 12 april 2011, ECLI:NL:HR:2011:BN4351 (Vrijwillige terugtred bij deelneming)
8 Schets de casuspositie. Ter zake waarvan heeft het hof de verdachte (verzoeker)
veroordeeld?
9 Betrokkene 2 is in deze zaak vrijwillig teruggetreden in de zin van art. 46b Sr. Tot
welke einduitspraak moet dit ten aanzien van betrokkene 2 leiden volgens de A-G
Knigge?
10 Heeft, volgens de Hoge Raad, het vrijwillige terugtreden door betrokkene 2
consequenties voor verdachte?
11 Stel, er is nog een ‘betrokkene x’. Deze x heeft betrokkene 2 (de man die deed alsof
hij aanbelde en aldus vrijwillig is teruggetreden) uitgelokt tot het plegen van het
delict. Is x strafbaar, op grond van art. 47 Sr of anderszins?
CASUS
1. Bosma is directeur van Afvalverwerking BV, een afvalverwerkingsbedrijf gevestigd te
Assen. De zaken lopen de laatste tijd wat minder goed. Er wordt genoeg afval ter verwerking
aangeboden, maar het keurig volgens de wettelijke milieuvoorschriften verwerken van afval
brengt zeer hoge kosten met zich mee. Doorberekening in de prijzen die voor verwerking
worden gevraagd brengt het risico met zich mee dat de aanbieders van afval naar een
concurrent gaan of naar het buitenland waar de milieuwetgeving veel minder streng is.
Tijdens het maandelijkse werkoverleg met zijn vijf afdelingschefs stelt Bosma het probleem
aan de orde. Hij draagt De Vries, chef van de afdeling zwaar chemisch afval en sinds jaar en
dag ‘rechterhand van de baas’, op eens te onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om meer
, kostenbesparend te werken. Juist de verwerking van het zwaar chemische spul is een dure
aangelegenheid en dus zou het mooi zijn indien daar zuiniger gewerkt kan worden.
De Vries weet dat er nog wel plekken zijn waar je je afval kunt storten zonder dat
goed gecontroleerd wordt om wat voor spul het gaat. Er wordt dan alleen gekeken naar wat
op een formulier staat; of dat wel strookt met hetgeen daadwerkelijk aan afval wordt
gebracht, wordt niet gecontroleerd. ‘Daar moesten we maar eens gebruik van maken’, denkt
hij, heel wel de mogelijke gezondheidsrisico’s beseffend. De Vries kiest voor een stortplaats
voor bouwafval, niet ver uit de buurt. Afvalverwerking BV heeft daar al vaker – en steeds
volgens de regels – afval naartoe gebracht. Hij besluit zijn directeur niets te vertellen.
Overleg kost tijd en dus geld. Bovendien, vorig jaar nog was er een akkefietje met justitie
over een onjuiste belastingaangifte door Afvalverwerking BV. Omdat er geen opzet in het
spel was, is die zaak geseponeerd, maar de directeur was er niet blij mee. ‘Hoe minder hij
weet, des te beter is het voor hem’, zo denkt De Vries. Ook zijn collega’s informeert hij niet,
behalve Koster, de chef transport, wiens hulp nodig is in verband met het vervoer van het
afval.
Een paar dagen later geeft De Vries aan twee transportmedewerkers opdracht een lading
afval te dumpen op de bewuste stortplaats. Hij vertelt er niet bij dat het om zwaar
verontreinigd chemisch afval gaat en op de papieren die de twee chauffeurs meekrijgen
staat vermeld dat het eenvoudig sloopafval betreft. De volgende dag vervoeren de
medewerkers het spul in een vrachtwagen naar de stortplaats. Na controle van de papieren
krijgen ze toestemming de vracht te storten. Al na enkele weken komen de eerste
gezondheidsklachten van medewerkers van de stortplaats en bewoners uit de buurt. Niet
lang daarna ontdekt de politie dat het van Afvalverwerking BV afkomstige afval de oorzaak
is.
Directeur Bosma wordt vervolgd wegens feitelijke leidinggeven (art. 51, tweede lid, onder 2
Sr) aan het delict ex art. 173a, aanhef en onder 1e Sr begaan door Afvalverwerking BV.
NB: Uit de wetsgeschiedenis blijkt dat de in art. 173a Sr besloten liggende norm zich tot
eenieder richt.
1a Heeft de vervolging van Bosma kans van slagen?
Voordat je naar Bosma kijkt, ga je eerst na of het door een rechtspersoon is begaan.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller annemarieee97. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.71. You're not tied to anything after your purchase.