Summary
Historische context Republiek - samenvatting
- Course
- Level
- Book
Zelf vond ik deze samenvatting erg fijn en hij heeft mij geholpen om een goed cijfer te halen voor de contexten bij geschiedenis.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
marjavdwind
Reviews received
Content preview
Historische context: Republiek der Zeven verenigdeNederlanden 1515-1648
Intro
Zeventien Nederlanden losse lappendeken > hertogen voegden delen van Nederlanden aan hun rijk
toe. In 1506 erfde Karel V grote onderdelen van de Nederlanden, en bestuurde het vanaf 1515. Hij
probeerde een eenheid te maken, met een centraal bestuur; centralisatie17. Hij wilde vanuit Brussel
regeren, want in de Zuidelijke Nederlanden woonden ook de machtigste edelen en rijke
koopmannen; opkomst stedelijke burgerij14. Het zuiden liep ook voorop in de reformatie21. In 1555
droeg Karel V de Nederlanden over aan Filips II. Door religieuze spanningen en onvrede over
centralisatiepolitiek > de Opstand.
In 1648 met Vrede van Münster: Republiek der Nederlanden zelfstandig.
Deelcontext 1: Opstand in de Nederlanden (1515-1572)
1515: Karel V heerser over groot deel Nederlanden. 1543: Heer over alle zeventien gewesten van de
Nederlanden. Economische groei; stedelingen moesten belasting betalen. Daarvoor kregen ze
privileges > burgers sterke positie14. Karel V wilde vanuit één plaats regeren en organiseerde
centralisatie17. Hij wilde daarmee alle macht naar zich toe trekken en een absoluut vorst23 zijn. In
Brussel maakte hij drie Collaterale Raden (Raad van State [edelen], Geheime Raad [ambtenaren],
Raad van Financiën), die hem moesten ondersteunen. De burgers vonden dat hun vrijheden en
rechten werden bedreigd. Verder ontstond er een religieuze omslag: de Reformatie21, o.l.v. Maarten
Luther en Johannes Calvijn. Zij kregen op een Rijksdag in Worms de kans hun kritiek te herroepen.
Dat deden ze niet. De Protestantse kerk scheidde zich af uit de katholieke kerk. [Reformatie druist in
tegen centralisatiepolitiek. Extra godsdienst zorgt ervoor dat je niet meer kunt handhaven.] Karel V
liet hen vervolgen. In Duitsland lukte dit niet. Karel maakte de afspraak ‘cuius regio, eius religio’:
Wiens gebied, diens religie. In 1550 stelde Karel in de Nederlanden in dat ketters de doodstraf
moesten krijgen. Dit heette het Bloedplakkaat. In 1555 volgde Filips II zijn vader op en zette zijn
praktijken voort. In april 1566 dienden edellieden een Smeekschrift in, waarin werd gevraagd de
kettervervolgingen te stoppen. De calvinisten hadden echter geen kerken en preekten in de
buitenlucht; hagenpreken. Een dominee in Ulrum riep op tot de Beeldenstorm die vervolgens door
het hele land trok. Filips stuurde toen Alva naar de Nederlanden om het gezag te handhaven. Deze
stelde de Raad van Beroerten in, die ook wel de Bloedraad werd genoemd. Velen vluchtten,
waaronder Willem van Oranje. Hij gaf de watergeuzen toestemming om op zee schepen aan te
vallen. In 1572 veroverden ze Den Briel. Veel steden sloten zich aan bij de Opstand. Willem van
Oranje werd stadhouder.
1515: Karel V heerser over groot deel Nederlanden
1521: Luther op Rijksdag in Worms
1531: Instelling drie Collaterale Raden
1543: Karel V heerser over alle Nederlanden
1550: Instelling bloedplakkaten
1555: Filips II erft de Nederlanden
1566: Smeekschrift edelen & beeldenstorm
1567: Hertog Alva komt aan in Nederlanden
1572: Geuzen ontketenen de Opstand in Holland en Zeeland
14
De opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden
17
Het begin van staatsvorming en centralisatie
21
De protestantse Reformatie die splitsing van de christelijke kerk in West-Europa tot gevolg had.
23
Het streven van vorsten naar absolute macht
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marjavdwind. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.90. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52355 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now