Jaartallen & Begrippen Marja van der Wind, geschiedenis SE4 /
Examen
Oorlogen en opstanden
Jaartal Naam Uitleg
69-70 Bataafse Opstand Na bondgenoten van de Romeinen
geweest te zijn, komen de Bataven in
opstand
1066 Slag bij Hastings Hierna werd Tapijt van Bayeux gemaakt.
1337-1453 Honderdjarige Oorlog Twee vorstenhuizen maken aanspraak op
Franse troon
1568-1648 Opstand in de Nederlanden + Aanleiding: smeekschrift (1566),
Tachtigjarige oorlog Beeldenstorm (1566) en Raad van
Beroerten/Bloedraad (1567)
Moeilijke jaren door: Willem van Oranje
vermoord (1584) en Antwerpen weer van
Spanje (1585)
1572 Inname Den Briel In naam van Oranje
1574 Ontzet van Leiden Watergeuzen steken dijken door.
1584 Moord Willem van Oranje Op zoek naar nieuwe vorst (vanwege
Plakkaat van Verlatinghe)
1585 Antwerpen in Spaanse handen Amsterdam neemt rol internationaal
handelscentrum over
1588 Spaanse Armada verslagen Filips II wil de Nederlanden aanpakken,
maar valt eerst Engeland aan en verliest
1619 Onthoofding Johan v. Oldebarnevelt Soevereiniteit ter discussie (en godsdienst)
1789 Franse Revolutie Begin: bestorming Franse Bastille
1792 2e Franse Revolutie Begin Terreur
1795 Overname Frankrijk door Girondijnen Gematigdere vorm van de revolutie
1799 Staatsgreep Napoleon Bonaparte Wordt keizer
1830 Belgische Opstand Vanuit nationalistisch gevoel stichtten
Belgen een eigen staat
1848 Revolutiejaar Europa Doorvoeren liberale ideeën in
Duitsland/Frankrijk/Italië/…
1870-1871 Frans-Duitse oorlog Oorzaak: Frankrijk is tegen de Noord-
Duitse bond. Verliest toch de oorlog
1914-1918 Eerste Wereldoorlog - Aanleiding: kroonprins Oostenrijk-
Hongarije vermoord.
- Duitse opmars komt ten einde door Slag
bij de Marne in 1914.
1917 Oktoberrevolutie In Rusland grijpt Lenin met de
Communistische Partij de macht.
1918 Novemberrevolutie - Duitsers willen einde aan oorlog en zetten
Wilhelm II onder druk om af te treden
- Gevolg: Republiek uitgeroepen op 9/11
1919 Spartakusopstand Communistische opstand in Berlijn die
hardhandig wordt neergeslagen
1923 Bezetting Ruhrgebied - Door Franse en Belgische troepen
vanwege niet afbetalen herstelbetalingen
uit Vrede van Versailles
- Gevolg: Dawesplan in 1924 tot 1929
, (Beurskrach)
1939-1945 Tweede Wereldoorlog Aanleiding: aanval van Hitler op Polen
Na 1945 Koude Oorlog Aanvang op conferentie Potsdam
1950-1953 Korea-oorlog Nooit vrede gesloten
1946-1954 Vietnamoorlog; Einde: Slag van Dien Bien Phu. Gewonnen
onafhankelijkheidsstrijd Vietnam door communistisch noorden.
tegenover Frankrijk.
1955-1975 Vietnam oorlog; VS neemt oorlog over Door guerillatactieken van Noord-Vietnam
van Frankrijk vanwege angst voor en protesten vanuit het Westen stoppen ze
communisme in Zuid-Vietnam. met vechten via driehoeksdiplomatie.
1960 Tweede feministische golf Vrouwen willen gelijk zijn aan mannen in
werk/loon/opleiding
1961-1989 Berlijnse muur Bescherming van DDR tegen vluchtenden
1962 Cubaanse Rakettencrisis Raketten zetten Koude Oorlog op scherp
1975-2002 Burgeroorlog Angola Poging tot invloed van VS/SU in Afrika na
onafhankelijkheidsstrijd.
1980 SDI-project in VS Gevolg: demonstaties in Amsterdam
Verdragen en wapenstilstanden
Jaartal Naam Uitleg
1122 Concordaat van Worms Compromis in investituurstrijd
±1300 Hanzeverdrag Handel beschermen en uitbreiden
1555 Vrede van Augsburg Iedere vorst bepaalt voor eigen gebied de
godsdienst
1566 Smeekschrift der edelen Verzoek om ketterwetgeving en -
vervolgingen op te heffen
1576 Pacificatie van Gent Zuidelijke gewesten Brabant en Limburg
sluiten zich alsnog aan bij opstandelingen
vanwege muitende soldaten. Voorwaarde:
handhaving katholieke geloof
1578 Alteratie van Amsterdam Economisch de meest gunstige oplossing
kiezen in religieuze discussie
1579 Unie van Atrecht Einde pacificatie van Gent, omdat niet aan
Gevolg: Unie van Utrecht voorwaarde is voldaan
1581 Plakkaat van Verlatinghe Unie van Utrecht zweert Filips II af
1598 Edict van Nantes Naast katholieken nu ook hugenoten
toegestaan in Frankrijk
1609-1621 Twaalfjarig Bestand Wapenstilstand tussen Frankrijk en
Nederlanden
1648 Vrede van Munster Republiek erkend als staat
1672 Rampjaar Economisch gaat het slecht met de
Republiek en de Fransen belegeren het.
1776 Onafhankelijkheidsverklaring VS Grondrechten: gelijkheid, bescherming
door overheid & recht van opstand
1791 Grondwet in Frankrijk Onderdeel: wet le chapelier (verbod op
gildes/verenigingen)
1918 Vrede van Brest-Litovsk - Vredesverdrag tussen Russen en
Centralen
- Einde deelname SU aan WOI
1918 Vrede van Versailles Duitsland was schuldig aan WOI en moest
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marjavdwind. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.88. You're not tied to anything after your purchase.