Blokken
F. Bordewijk | 27 e druk e druk 1949 | 154 blz. | Nijgh en Van Ditmar
| Marja v/d Wind | G.J. van de Wege | 09/2016 |
Samenvatting
Blokken
Het boek is opgebouwd uit tien hoofdstukken. In het verhaal is de hoofdlijn een opstand tegen het
gezag van de staat, het neerslaan van deze verzetsbeweging en de daaropvolgende feestdag voor de
bevolking.
Het boek begint met een beschrijving van de nachtelijke landing van een vliegtuig, vervolgens wordt de
vierkante stadsarchitectuur, de kleding, de kalender en verdere regelgevingen beschreven. Hierdoor
ontstaat er een duidelijk beeld van deze maatschappij. Er volgt ook een beschrijving van de ‘Raad’, het
bestuursorgaan van de Staat. Het blijkt dat het centrum van de hoofdstad niet herbouwd is tot
vierkanten, maar dat dit gedeelte geldt als een museum van de kapitalistische staat. ’s Nachts is de
stadskern verboden gebied, maar er zijn mensen die zich in dit gebied laten insluiten en hier een
schaduwleven leiden. Het boek gaat vervolgens over in een beschrijving van het functioneren van de
Raad, en later komt de ‘Groep A’ ter sprake. De Raad wil deze groep opstandelingen uitroeien. Het boek
beschrijft vervolgens een bijeenkomst van de Groep A, waarna deze worden opgepakt en de uitgebroken
opstand wordt neergeslagen. De stadskern word vernietigd en in plaats van de kern verrijst het kernplein,
hier worden de vijf leiders van Groep A geëxecuteerd. De Raad organiseert een nationale feestdag om de
overwinning te vieren, waarin drie evenementen centraal staan: Het lanceren van een ruimteschip dat
130 jaar wegblijft, het ontginnen van een neergestorte meteoriet en een kunstmatige luchtspiegeling. Het
boek vervolgt met een beschrijving van het economische stelsel en de strikt verboden maar nog steeds
niet uitgeroeide ‘ondeugden’ als geld, juwelen, drank en prostitutie. Deze komen ’s nachts voor in de lege
verkeerstunnels. Het boek eindigt met de beschrijving van een militaire parade. De Raad kijkt vanuit een
luchtschip op de legeronderdelen in en om de hoofdstad. Het blijkt vanuit de lucht dat er nog steeds
kiemen van wanorde zijn, wanneer er legeronderdelen niet in de vastgestelde formaties blijken te
bewegen. Na de parade heerst er onrust in de hoofdstad.
Titelverklaring
‘Blokken’ duid op de hoofdstad van de staat: een vierkante, betonnen stad.
Thema
De Staat
Blokken is een anti-utopistisch toekomstbeeld, gesitueerd in een communistische/fascistische staat. De
antiutopie is een manier van denken afkomstig uit het fin de siècle. Bordewijk had een grote
belangstelling voor dit genre. Individualisme, het gevecht van één persoon tegen de massa, speelt een
belangrijke rol. Terwijl in de utopie rationalistisch denken de boventoon voert is in een antiutopie juist de
romantiek van groot belang.
Het communisme is af te leiden uit het feit dat in de staat privé-bezit verboden is, mannen en vrouwen
gelijk zijn en dat alle burgers in overheidsdienst zijn. Dat het tevens een fascistische staat betreft blijkt uit
de vele colonnes, marsen, nationale liederen en het zogenaamd wetenschappelijke racisme. De staat
voert twee ideologieën: Er heerst volledige collectivisatie, dat wil zeggen dat de mens gezien wordt als
een klein deel van een groot geheel, en de staat heeft naar eigen zeggen een eindtoestand bereikt. Er is
dus met andere woorden niets meer aan de samenleving te ontwikkelen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marjavdwind. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.