College 1 – Inleiding
KI en cognitiewetenschap
➢ Kunstmatige intelligentie: machine neemt menselijk gedrag over.
➢ Maar wat zijn de mentale processen onderliggend aan menselijk gedrag?
➢ Cognitiewetenschap: interdisciplinaire wetenschappelijke studie van mentale processen, aka
“the mind”.
➢ The mind: the element of a person that enables them to be aware of the world and their
experiences, to think and to feel; the faculty of consciousness and thought
➢ The mind: a set of cognitive faculties including consciousness, perception, thinking,
judgement and memory
➢ Cognitieve functies:
o Aandacht
o Bewustzijn
o Perceptie
o Kennis
o Geheugen
o Leren
o Probleem oplossen
o Beslissen
o Taal
➢ Als KI cognitieve functies wil simuleren of gedrag dat hierop steunt, dan moet men die
functies ten gronde begrijpen.
Informatieverwerking
➢ Bindende factor: informatieverwerkingsstroom
➢ Input → verwerking → output
➢ Computer en mens: informatieverwerkers
➢ Informatieverwerker:
o Informatie → representatie (informatiebeeld)
o Verwerker → computatie (bewerken van representatie)
Representaties I
➢ Something that stands for something else
➢ Kenmerken:
o Representatie moet ergens gerepresenteerd worden (hardware van computer,
hersenen)
o Representatie moet refereren naar iets, i.e. een referent (symbool $ staat voor geld)
▪ Mentale symbolen/ symbolische mentale representatie:
• Mentale representatie voor een appel is bv een visueel beeld van een
appel
• “6” staat voor hoeveelheden
• Mentale representatie van een zelfbeeld
• Niet alleen mensen gebruiken symbolische mentale representaties,
computers worden er bv ook door aangestuurd
• (ASCII codes; hexadecimalen etc staan voor een knop dat je kan
aanslaan op een computer)
1
, ▪ Arbitrair: geen gedeelde fysieke kenmerken tussen symbool en naar waar
het refereert
• NLe vlag staat voor NL. symbool voor NL, maar het heeft geen
fysiek gedeeld kenmerk met NL, dus het is een (abstract) arbitrair
symbool.
▪ Niet-arbitrair: gedeelde fysieke kenmerken tussen symbool en naar waar het
refereert
• Symbool voor een banaan → lijkt ook op een banaan
o Consistente relatie tussen representatie & referent
▪ De representatie moet altijd consistent refereren naar een bepaalde referent,
anders heeft het geen symbolische waarde.
• $ staat voor geld
• Een chinees teken dat wij niet kennen staat voor
geld. Als men het leert dan staat het dus voor
iedereen voor geld. Maar dan moet het symbool
consistent staan voor geld
• Symbool X = geld → semantische
representatie
o → intentionele relatie: representatie richt gedachte/ gedrag
naar referent
• Appel “a-p-p-e-l” (tekens) betekent een vrucht dat je kan eten
• Als je een $ ziet en je denkt aan
konijnen, is er iets fout. Het
symbool/ representatie doet niet zijn
functie. Het stuurt niet op de correcte
wijze jouw gedachtegang/ gedrag.
o De gedachtegang/ stappen kunnen worden uitgebreid. Je ziet
$; je denkt aan geld; je denkt aan alle openstaande
rekeningen → contingente causale relaties. Deze sturen ook
je gedachtegang correct.
o Representaties moeten geinterpreteerd kunnen worden
▪ Relatie tussen representatie en referent. Deze relatie moet door een derde
partij kunnen worden geïnterpreteerd. Dus een derde partij moet ook weten
dat $ = geld.
Representaties II
➢ Types:
o Concepten
▪ “appel” staat voor een (afbeelding van) een appel
▪ “appel” staat voor een categorie van verschillende soorten appels ipv een
specifieke appel. Concepten worden hiërarchisch georganiseerd → een
specifieke Jonathan appel is een element van de categorie der appelen. Een
specifieke auto is onderdeel van categorie auto’s, het is er onderdeel van.
▪ Abstract: bv symbool voor liefde, geneeskunde en justitie; representaties van
concepten die heel abstract zijn.
▪ Dus: concepten kunnen verwijzen naar een categorie, ze kunnen
hiërarchisch geordend zijn en ze kunnen abstract zijn.
o Proposities
▪ Relaties tussen concepten
▪ Uitspraken, statements
• “een vogel heeft vleugels”
2
, • “de aarde is rond”
▪ Waar of onwaar
o Regels
▪ Combineren of relateren van proposities
▪ Syllogismen
• “alle planeten zijn rond”. “de aarde is een planeet”. “dus de aarde is
rond”.
• Nagaan waarheid van propositie aan de hand van formele logica
▪ Productie regels
• ALS “propositie 1”, DAN “propositie 2”
• ALS het buiten regent of sneeuwt, DAN doe je je jas aan
• Declaratieve kennis → je kan ze verwoorden
• Procedurele kennis → alle nodige processen om een handeling te
doen
• ACT-R architecturen simuleert menselijke cognitie. Gebruikt
productieregels. Combineren van proposities → computaties
o Analogie
▪ Toepassen eerder opgedane propositionele kennis (declaratief of procedureel)
in nieuwe situaties
• Propositionele kennis van het nemen van de trein. In welke mate kan
je die kennis toepassen bij het nemen van een metro en ben ik in staat
om dit toe te passen en een analogie te maken tussen de twee situaties
en dus eigenlijk de kennis te generaliseren
▪ Redeneren
• Op basis van analogieën.
Computatie
➢ Computatie: mentale mechanismen of operaties die representaties transformeren
➢ Oneindig veel… (bv rekensom optellen; veel stappen en verwerkingen)
➢ Functionele categorieen: geheugen, perceptie, redeneren,…
➢ Gemeenschappelijke “fundamentele” processen.
➢ Drie niveaus om informatieverwerkingsprocessen te beschrijven
o Computationeel niveau – WAT?
▪ Precieze omschrijving van het probleem dat de informatieverwerker moet
oplossen
3
, ▪ Precieze doelstelling (wat moet er gebeuren) van
informatieverwerkingsproces
▪ Dus niks over hoe je het doet
o Algoritmisch niveau – HOE?
▪ Hoe wordt informatie exact gemanipuleerd?
▪ Wat zijn de verwerkingsstappen tussen input & output?
• Optellen? Onthouden? Meenemen? Opslaan?
• Wat is het proces hierachter?
o Implementatieniveau – WAARMEE?
▪ Welk medium voert de informatieverwerking uit?
• Bij de mens: hersenen
• Bij een computer bv ga je een ander implementatieniveau
onderzoeken
• Hoe gaat een mens/ computer complexe sommen oplossen? Zijn er
verschillen of gelijkenissen op de verschillende niveaus?
o Kritiek: Onderscheid tussen niveaus is vrij lastig (vooral computationeel en
algoritmisch)
▪ Is een algoritmisch niveau nodig?
▪ Algoritmisch niveau heeft een heuristische (samenvattende) en predictieve
(voorspellende) waarde inzake informatieverwerking en dit onafhankelijk van
het onderliggende organisme (mens, machine…i.e. implementatieniveau).
Verschillend op implementatieniveau en wel gelijkenissen op het
algoritmische niveau tussen mens en machine.
Nabeschouwingen
➢ Menselijke cognitie en informatieverwerking hebben we beschouwd als de interactie tussen
representaties (symbolen) en mentale verwerkingen/ operaties.
➢ Cognitie bestaat uit het manipuleren van symbolen volgens bepaalde regels.
o Kennis steunt op een bepaalde syntax en past dit toe op bepaalde elementen/
symbolen. Bijvoorbeeld bij optellen van symbolen (een rekensom dus), volg je een
bepaalde syntax (regeltjes) om toe te passen op de symbolen. → seriële manipulatie
van informatie, i.e. serieel (stap voor stap) alles uitvoeren.
➢ Symbolisme vs connectionisme
o Symbolisme
▪ Serieel manipuleren van symbolische representaties
▪ Lokale representaties
o Connectionisme
▪ Parallelle activatie van knopen in een netwerk
▪ Gedistribueerde representaties
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller IsabelleU. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.10. You're not tied to anything after your purchase.