Hoorcollege 1
Inleiding
Politiek bepaald hoe en welk doel bereikt moet worden. De inhoud va het recht wordt bepaald door de politiek en verschilt per
land.
Technische doel van het recht: ordenen van de samenleving, geven va regels om conflicten te voorkomen.
Het recht zorgt ervoor om meningsverschillen op te lossen.
Recht: het geheel van overheidsregels dat de samenleving ordent. Beperkt in vrijheid.
- Wat is het doel van het recht?
o Het geven van oplossingen voor conflicten (conflicten tussen de overheid en de burger en tussen burgers
onderling).
o Doel van het recht: ordenen van de samenleving.
De overheid: instellingen aan wie het gezag is toevertrouwd. Maken rechtsregels en ordenen.
- Gemeente Amsterdam
- Provincie Groningen
Objectief en subjectief recht?
- Objectief: het geheel van de algemeen geldende rechtsregels. Gaat ons allemaal aan.
- Subjectief: het recht vanuit het eigen (subjectieve) standpunt. Specifiek op jou als individu gericht. Abortus alleen voor
vrouwen en niet voor man.
Wat zijn bronnen van recht?
- Geschreven rechtsbronnen: zwart op wit beschreven
o Wetten:
Wetten gemaakt door de formele wetgever (formele/hogere wetten)
Tweede kamer: wetten worden gemaakt door de tweede kamer. De tweede kamer
wordt gekozen door de burger, bestaande uit 150 leden.
Eerste kamer: wetten worden gekeurd door de eerste kamer. De eerste kamer heeft 75
leden die worden gekozen door de provincies.
Staatshoofd: koning, hij moet de wet tekenen.
Wetten gemaakt door gemeenten, provincies en waterschappen (lagere wetten)
Alleen geldig in NL
Wetten worden getoetst aan verdagen en niet aan de grondwet.
o Verdragen: verdragen worden gesloten tussen landen. In sommige landen zijn de bepalingen uit de
verdragen belangrijker dan de nationale wetten. Net als in NL. De verdragen zijn belangrijker dan de
wetten. Bijv. commerciële televisie, geen geld voor vragen.
Geldig tussen verschillende landen
o Jurisprudentie: uitspraak van de rechter. De uitleg die de rechter geeft aan de inhoud van een wet.
Geschreven rechten (dikke boeken).
- Ongeschreven rechtsbronnen: gemeenschappelijk belang
o Gewoonterecht: over gedragingen zoals het hoort. Niet opgeschreven, het is de gewoonte. Een als recht
aanvaarde praktijk. Die gewoonte wordt ook als bindend voor de gemeenschap ervaren. Mensen spreken
elkaar hier op aan met ‘Dit hoort niet’.
Rechtsgebieden
- Staatsrecht: gemeente, provincies, relatie burger en overheid. Grondwet, Provinciewet, Gemeentewet en Kieswet
o Basisregels voor de organisatie van de overheid. Koning, waterschappen etc. Wij als burger hebben daar
weinig mee te maken.
- Bestuursrecht: regels over bestuurstaak, zorg voor milieu, onderwijs, verkeer, sociale zekerheid. Belangen van
burgers. Algemene wet bestuursrecht, Wet milieu beheer, Vreemdelingenwet, Wet Werk en Bijstand en Wet op de
jeugdzorg
o Geeft regels over de bestuurstaak van de overheid. Bestuurstaak: : de ordenende taak van de overheid
(verkeersregels, veiligheid etc.)
- Strafrecht: beschrijft verboden gedragingen (diefstal, moord). Rechtsorde: rust en veiligheid in samenleving wordt
verstoord
o Beschrijft verboden gedragingen (gedragingen die de rechtsorde schenden) (rechtsorde: de rust en
veiligheid in de samenleving) (mag de vrijheid afpakken)
Schuldigen aan verboden gedragingen bestraffen.
o Boeken: Wetboek Strafrecht (Sr) en Wetboek van Strafvordering (Sv)
- Burgerlijkrecht: rechtsverhoudingen onderling (zakelijk en familie)
o Regelt de rechtsverhoudingen tussen burgers onderling. (alleen boete geven, maar niet de vrijheid
afnemen)
o 3 onderdelen:
Personen- en familierecht
Vermogensrecht
Rechtspersonenrecht (organisatie)
o Boeken: Burgerlijk wetboek (Bw) en Wetboek van Burgerlijke rechtsvordering (Rv)
Jeugdrecht: geheel van rechtsregels dat de positie van jeugdigen regelt. Bestaat uit het burgerlijk-, straf- en bestuursrecht (dus
geen staatsrecht)
- Jeugdigen: jongeren tussen de 0 en 18 jaar, minderjarigen. Is geen juridische term.
- Leeftijd alcohol
- Facebook-moord
- Jeugdigen zijn zwakke mensen dus de rechtszitting is in principe gesloten. Tenzij het voor heftige beroering zorgt in
de maatschappij, dan mag de deur open.
Recht kan ook ingedeeld worden naar onderwerp.
Materieel en formeel recht
- Materieel: rechten en plichten van burgers
- Formeel: proces recht
- (oftewel: het formeel recht regelt de wijze waarop het materieel recht gehandhaafd wordt)
Onderscheid materieel en formeel recht bij
- Strafrecht
- Burgerlijk recht
- Bestuursrecht
Nationaal recht: regels die gelden op het grondgebied van de staat. Alleen NL.
Internationaal recht: regelt de rechtsverhoudingen tussen verschillende staten. Kan alleen als er gezamenlijke verdragen zijn.
- Vastgesteld in verdragen: bijv. Europese Unie
Hoorcollege 2
De ouders van de jeugdige
Personen- en familierecht onderdeel van burgerlijkrecht.
Afstamming: familie rechtelijke relatie tussen een jeugdige en zijn ouders.
De ouders van de jeugdige: de familierechtelijke relatie tussen de jeugdige en zijn ouders (= afstamming)
- Juridische moeder: De vrouw uit wie het kind geboren is.
o Ook een draagmoeder is juridisch de moeder van het kind.
o De wensmoeder is (slechts) genetisch de moeder van het kind.
- Juridische vader: De man die is getrouwd met de juridische moeder.
o De man die is getrouwd met de juridische moeder. Kan deze man het vaderschap ontkennen? Ja, mits hij
niet de biologische vader is.
Juridische vader
- Bij geboorte gehuwd met moeder
- Jeugdige erkent (alleen als er nog geen vader is)
- Rechter stelt vaderschap vast
- Heeft jeugdige geadopteerd
Erkenning
- Erkenning is het vrijwillig scheppen van een familierechtelijke relatie.
- Erkenning impliceert niet noodzakelijk een biologische relatie.
- Erkenning is alleen mogelijk als de jeugdige geen juridische vader heeft.
Kan een kind dat nog niet is geboren erkend worden?
- Ja, ook een ongeboren kind kan worden erkend.
De procedure van de erkenning
- Bij de burgerlijke stand verklaren dat hij de juridische vader wil zijn. Van deze verklaring wordt een akte opgemaakt.
Zonder akte geen juridische vader.
Als de juridische vader van de jeugdige overlijdt, blijft hij dan de juridische vader?
, - Ja, deze overleden man blijft de juridische vader. Je kan ook een juridische vader worden als het kind al is overleden.
Kan een vrouw ook een kind erkennen?
- Ja, sinds 1 april 2014. (blz. 34 wetsvoorstel lesbisch ouderschap)
- Binnen een huwelijk is er geen erkenning nodig.
Kan een man pas na zijn overlijden het kind erkennen?
- Ja, door erkenning bij notariële akte.
Kan een man een kind erkennen dat al meerderjarig is?
- Ja, erkenning blijft mogelijk. Je moet biologisch ouder zijn en kind geeft toestemming.
Gerechtelijk vaststelling van het vaderschap
- Opleggen van het vaderschap door de rechter. Niet hetzelfde als de vaderschapsactie (= dat is een
onderhoudsplicht: kosten voor opvoeding en onderwijs).
Kan een man zelf gerechtelijk vaststelling van het vaderschap?
- Nee, alleen een moeder en kind.
Verschil vaderschap en vaderschapsactie
Juridische vader: verantwoordelijk voor het kind
Vaderschapsactie: bijdrage leveren in kosten (studie en onderhoud)
Adoptie procedures
- Gezinsonderzoek door de Raad voor de Kinderbescherming
- Voorlichtingscursus
- Beginseltoestemming
- Bemiddeling
Voorwaarde adoptie
- Algemene voorwaarde
o In belang van de jeugdige
o Jeugdige heeft niet meer te verwachten van eigen ouders
- Voorwaarde adoptie kind
o Minderjarig < 18 jaar
o > 12 jaar: mening jeugdige over adoptie
o Grootouders kunnen kind niet adopteren
- Voorwaarde biologische ouders
o Biologische ouders: geen bezwaar (met uitzondering van mishandeling etc.)
o Biologische moeder > 16 jaar
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Melanie07. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.74. You're not tied to anything after your purchase.