Guyton and Hall – Textbook of Medical Physiology
Week 5 – p. 951-963
Schildklier: endocriene klier, scheidt hormonen uit > T3 (trijodothyronine, ongeveer 7%) en
T4 (thyroxine, ongeveer 93%). T3 is het direct werkzame hormoon, T4 is eigenlijk een soort
voorloper-hormoon, dat onder andere in de lever wordt omgezet in het actieve T3. De
uitscheiding van deze hormonen wordt voornamelijk gereguleerd door TSH (thyroid
stimulating hormone) die wordt uitgescheiden door de hypofyse. De C-cellen van de
schildklier scheiden calcitonine uit: reguleert de plasma calciumionen concentratie.
De schildklier bestaat uit twee kwabben. De kwabben zijn opgebouwd uit follikels
(celophopingen) waartussen zogenaamde C-cellen liggen.
Thyrosine, een bouwstof voor eiwitten, wordt net als jodium niet aangemaakt in het
lichaam, maar uit voedingsmiddelen gehaald en via het bloed naar de schildklier vervoerd.
De opgenomen stoffen thyrosine en jodium vormen via het eiwit TG (thyreoglobuline) twee
stoffen: MIT (monojodotyrosine) en DIT (dijodotyrosine). Als deze twee stoffen gevormd zijn,
kunnen ze zich koppelen tot T4 of T3. De koppeling DIT+DIT zorgt voor T4 en de koppeling
MIT+DIT zorgt voor T3. Deze aaneensluiting van stoffen gebeurt onder invloed van een
peroxidase-enzym, dat ervoor zorgt dat het schildklierhormoon zijn vaste vorm krijgt. Zodra
het schildklierhormoon ‘af’ is, wordt het opgeslagen in de halfvloeibare cellen in en rondom
de schildklierfollikels. Deze ruimte wordt colloïd genoemd. Vanuit deze opslagplaats wordt
het hormoon weer uitgescheiden via het bloed, en weer afgebroken tot MIT en DIT en
ontdoet het zich weer van jodium. De vrijgekomen jodium wordt dan weer gebruikt voor de
aanmaak van het schildklierhormoon.
Op het moment dat er te veel schildklierhormonen zijn vrijgekomen in het lichaam, zal de
schildklier minder gaan produceren. Dit wordt ook wel negatieve terugkoppeling genoemd.
Als jodium het lichaam binnenkomt, moet het eerst getransporteerd worden naar de
schildkliercellen. De membranen van deze cellen kunnen jodide actief de cel inpompen door
middel van de natrium-jodide symporter (NIS). Deze symporter transporteert één jodide ion
samen met twee natriumionen langs het membraan de epitheelcel in, waarna het over het
basale membraan wordt verdeeld. De energie die hiervoor nodig is, komt van de natrium-
kalium ATP-pomp. Deze pompt natrium uit de cel, waardoor er een lage intracellulaire
natriumconcentratie ontstaat. Hierdoor ontstaat er een gradient die het makkelijk maakt
natrium de cel in te pompen. Dit heet jodide trapping.
Jodide wordt weer uit de cel getransporteerd langs het apicale membraan in het follikel door
een chloride-jodide transporter pendrine.
Thyreoglobuline (TG) is een groot glycoproteïne dat wordt geproduceerd in de schildklier.
Het wordt opgeslagen in het colloid van de follikels van de schildklier. Thyrosineresiduen van
het thyreoglobuline worden gejodineerd en hieruit worden T4 en T3, de
schildklierhormonen, gemaakt.
Vorming van schildklierhormonen:
1. Oxidatie van jodide-ionen
Jodide wordt geoxideerd door thyroideperoxidase. Dit gebeurt op het apicale
membraan van de follikelcellen. Door de oxidatie kan het molecuul meteen binden
met thyreoglobuline.
2. Jodering van Tyrosine en vorming van schildklierhormonen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller femkescholte1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.