Summary
Staat en Recht samenvatting leerdoelen
- Course
- Institution
Goede samenvatting (leerdoelen) voor het vak Staat en Recht
[Show more]
Seller
Followcasaouii10
Reviews received
Content preview
Staat en Recht: LeerdoelenWeek 1
- De vredestichtende en vredebewarende rol van het recht in de samenleving heeft twee
functies.
Het ordenen van het menselijk gedrag door het stellen van rechtsregels.
Het handhaven van die rechtsregels.
-Rechtsregels zijn regels afkomstig van een wetgevend orgaan van de overheid..
Sociale normen zijn ongeschreven regels daarentegen zijn rechtsregels wel geschreven.
Rechtsregels zijn afdwingbaar voor en sociale regels niet.
- Een staat bestaat uit drie kenmerken:
Grondgebied
bevolking
gezag.
We spreken van een staat als er een gemeenschap is van mensen op een bepaald
grondgebied, waarover een organisatie de hoogst gezag uitoefent.
-Een (gecentraliseerde) eenheidstaat is een staat waarvan de macht uitsluitend bij de
centrale overheid ligt.
Als bepaalde eenheden binnen die staat zelfstandige bevoegdheden hebben, dan spreken
we van een gedecentraliseerde eenheidsstaat. (Gedecentraliseerd = niet alles centraal).
Denk aan de provincies en aan de gemeenten.
Bij een confederatie heb je onafhankelijke (losse) staten die op basis van een verdrag
samenwerken met elkaar. Bij een federatie is groep staten die samenwerken op basis van
een federale grondwet.
Bij een federatie hebben de deelstaten een groot gedeelte van hun macht (regels maken
etc.) hebben overgedragen aan een federale overheid en bij een confederatie is dat niet.
Bij een federatie is de bevoegdheidsverdeling in Grondwet vastgelegd en bij een
confederatie in een verdrag. Bij een confederatie word er geen macht overgedragen maar
meer een samenwerking van losse staten.
- Het Koninkrijk der Nederlanden is een soevereine staat bestaande uit vier landen:
Nederland, Aruba, Curaçao en Sint Maarten. De wetgever van het Koninkrijk bestaat uit de
(Nederlandse) Staten-Generaal en de Koninkrijksregering tezamen
Week 2
-In een directe democratie worden beslissingen rechtstreeks door de burgers genomen en in
een indirecte democratie niet rechtstreeks maar via een aantal volksvertegenwoordigers.
- Bij een stelsel van evenredige vertegenwoordiging worden zetels aan een politieke partij
toebedeeld in evenredigheid met het aantal op die partij uitgebrachte stemmen. Aantal
percentage stemmen is aantal percentage zetels. % stemmen = % zetels =evenredig
De Kamerzetels verdeeld worden naar het aantal stemmen dat een partij haalt.
En bij een meerderheidsstelsel met kiesdistrict word er per ‘district’ een zetel in
beschikbaarheid gesteld voor het parlement zodat de kandidaat (kiesman) met de meeste
stemmen word afgevaardigd in het parlement
,- Een rechtsstaat is een beginsel dat bestaat uit vier beginselen de ons beschermd tegen de
macht van de overheid.. Een rechtstaat bestaat uit vier beginselen:
Legaliteitsbeginsel: elke overheidsoptreden moeten gebaseerd zijn op een
voorafgaande wettelijke grondslag.
Machtenscheiding: oftewel Trias Politica word staatsmacht verdeeld over
verschillende staatsorganen die elkaar controleren en in evenwicht houden (checks
and balances).
Onafhankelijke rechter: geen enkel overheidsorgaan beïnvloedt de rechter bij het
nemen van zijn beslissing.
Grondrechten: de meest fundamentele rechten en vrijheden van burgers.
-Herkennen van de beginselen van de rechtsstaat in een casus. Zie boven beginselen.
-De staatsmacht is verdeeld over drie machten:
De wetgevende macht: bestaat uit de regering en de Staten-Generaal (Eerste en
Tweede Kamer). Zij samen zijn bevoegd tot het maken van wetten, dat zijn algemeen
verbindende voorschriften. Daarnaast bezit de regering een zelfstandige
bevoegdheid om algemeen verbindende voorschriften te maken. Daarbij heeft de
Staten-Generaal niet meer dan een controlerende rol.
De uitvoerende macht: word opgedragen aan de regering (koning en alle ministers).
De regering is verantwoordelijk voor de uitvoering van wetgeving (bestuur).
De rechtsprekende macht: oftewel de rechtspraak word opgedragen aan de
rechtelijke macht en aan gerechten (rechters) die niet tot de rechterlijke macht
behoren. De taak van de rechtsprekende macht is het beslechten van geschillen op
basis van algemene regels.
Week 3
-Totstandkoming van een wet in formele zin.
Er word een wetsvoorstel ingediend door de regering. Art.82 Gw
Het voorstel gaat naar de RvS, die voorziet het van openbaar advies(niet bindend)
art.73 Gw
Dan word het ingediend bij de Tweede Kamer, verder word een Memorie van
toelichting toegevoegd. Dan word het besproken in een vaste commissie art. 83 Gw.
Zodra het is aangenomen gaat het naar de Eerste Kamer, die kan het wetsvoorstel
aannemen of verwerpen. Art 85 Gw
Tenslotte word een voorstel een wet als het door de Staten-Generaal is aangenomen
en door de koning is bekrachtigd. Verder is de minister van veiligheid en Justitie een
vaste ondertekenaar bij elke wet art. 87 Gw. De wet treed pas in werking zodra deze
is bekend gemaakt.
, -Procedure wijziging Grondwet zie blz. 58
De wijziging van de grondwet is expres extra moeilijk gemaakt, om te voorkomen dat de
grondrechten worden gewijzigd
Eerste lezing
Tweede Kamer naar huis gestuurd
Komen verkiezingen
Nieuwe Tweede Kamer Tweede lezing
Tweede Kamer word toegekend als 2/3 meerderheid akkoord is
Wijziging
- De Tweede Kamer neemt deel aan de totstandkoming van
wetten in formele zin (art. 81 Gw). In dat kader beschikt de
Tweede Kamer over de volgende rechten:
Recht van initiatief (art. 82 Gw)
Recht van amendement (art. 84 Gw)
Budgetrecht (art. 105 Gw
De Eerste Kamer neemt deel aan de totstandkoming van wetten
in formele zin (art. 81 Gw). In dat kader beschikt de Eerste
Kamer alleen over het recht om een wetsvoorstel aan te nemen
of te verwerpen:
geen recht van initiatief
geen recht van amendement
De regering neemt deel aan de totstandkoming van wetten in formele zin. De regering kan
wetsvoorstellen indienen (art. 82 Gw) en wetten bekrachtigen (art. 87 lid 1 Gw), na aanname
door de Staten-Generaal. Zelfstandige regelgevende bevoegdheid (art. 89 Gw): De regering
kan AMvB’s maken. De ministers kunnen ministeriële regelingen maken
-Hiërarchie van wet- en regelgeving
Verdragen
Statuut
Grondwet
Wetten in formele zin
AMvB ’s
Ministeriële regelingen
Provinciale verordeningen
Gemeentelijke verordeningen
Waterschapsverordeningen
Beleidsregels
- Constitutionele toetsing houd in dat de rechter de grondwettigheid van wetten en
verdragen niet mag beoordelen. Het verbod is opgenomen in de grondwet omdat anders
krijgt de rechter te veel macht en dat is in strijd met de Trias Politica.
- Attributie is het creëren van een bevoegdheid om regels te maken en het vervolgens
toekennen van een bevoegdheid aan een orgaan. Een voorbeeld is art 81 Gw:
‘’De vaststelling van wetten geschiedt door de regering en de Staten-Generaal gezamenlijk.’’
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller casaouii10. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
56326 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now