Dit document bevat de uitwerking van de zesde tutorial, met aantekeningen van de les. Het bevat eveneens samenvattingen van de voorgeschreven literatuur.
Bijeenkomst 6 – De aanbodzijde; georganiseerde criminaliteit en
ondermijning
De belangstelling voor het fenomeen van de georganiseerde criminaliteit is in Europa van betrekkelijk
recente datum. Pas in de loop van de jaren ’80 werd in de politiek, media en wetenschap steeds meer
over de aard en omvang van dit fenomeen gediscussieerd, of beter gezegd, gespeculeerd. Bij gebrek
aan empirische gegevens was organized crime namelijk een thema waarvan de aard, ernst en schade
tot mythische proporties werd opgeblazen. Boeken en klassieke speelfilms als “The Godfather”-
trilogie en “The French Connection” droegen zonder twijfel aan deze mythevorming bij.
Begin jaren negentig raakte in Nederland het wetenschappelijke onderzoek naar georganiseerde
criminaliteit in een stroomversnelling. De belangrijkste katalysator werd gevormd door het onderzoek
dat vier hoogleraren criminologie – Fijnaut, Bovenkerk, Bruinsma en van de Bunt – in opdracht van de
Enquêtecommissie Opsporingsmethoden deden naar de aard, ernst en omvang van georganiseerde
criminaliteit in Nederland. Het rapport van deze onderzoeksgroep verscheen in 1996. Nadien is er,
conform de door de onderzoeksgroep–Fijnaut gehanteerde werkwijze, in het kader van de Monitor
Georganiseerde Criminaliteit nog vijfmaal over de stand van zaken op dit gebied gerapporteerd.
De belangrijkste verdienste van de hierboven genoemde rapportages is dat het beeld van organized
crime Dutch style is gedemystificeerd en genuanceerd. Dat is iets anders dan gerelativeerd, want
verschillende onderzoeken hebben laten zien dat we niet te lichtzinnig moeten denken over de dreiging
van georganiseerde criminaliteit. Over de vraag wat die dreiging precies behelst lopen de meningen
overigens weer behoorlijk uiteen. Zeker sinds de term ondermijnende criminaliteit werd
geïntroduceerd. Cruciaal bij de beantwoording van die vraag is welke definitie moet worden
aangehouden van georganiseerde en ondermijnende criminaliteit.
Thuisopdracht
Lees de tekst van Kruisbergen et al. en raadpleeg de weblecture op Canvas voor een overzicht van
de ontwikkelingen van georganiseerde criminaliteit in Nederland. Beredeneer of de term
‘organized’ vooral betrekking heeft op de organisatiegraad van de criminele
samenwerkingsverbanden of op de wijze waarop de criminele activiteiten worden voorbereid en
gepleegd.
Er bestaat een driedeling wat betreft het beeld van georganiseerde criminaliteit:
1. In het begin van de jaren ’90 bestond het ‘Maffia-idee’. Een dreiging van buitenaf zou ‘het
land overnemen’.
2. Het beeld van ‘the Godfather’. Het beeld heerst van veel geweld, met een piramidestelsel.
Door dit beeld werd het beleid lang gericht op het verkeerde. In 1995 vond de IRT-affaire
plaats, en bij het parlement heerste het beeld dat er drie grote leiders waren binnen de
drugswereld. Het beleid zag dan ook op het aanpakken van de “kleine jongens” om
uiteindelijk bij de “grote” terecht te komen. Tot dat bleek dat er helemaal geen sprake was van
een piramide..
Racketeering Transitcriminaliteit
Piramidale misdaadorganisatie Criminele netwerken
3) Situatie in Nederland steekt anders in elkaar
• Brede variëteit aan samenwerkingsverbanden (breed perspectief);
• De logistiek van de criminele activiteiten (wat moet er allemaal worden geregeld?) is
van grote invloed op de manier waarop de samenwerking gestalte krijgt;
1
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller robinUM. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.88. You're not tied to anything after your purchase.
