Summary
Samenvatting Moresprudentie Jaap Buitink h1-10
- Course
- Institution
- Book
Zeer uitgebreide samenvatting
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
19 reviews
By: siegervdakker • 2 year ago
By: rebeccareker • 2 year ago
By: lisethorsselenberg • 3 year ago
By: sophiekant • 3 year ago
By: meikek11 • 4 year ago
By: Henneke • 4 year ago
By: kuiperjolijn2000 • 4 year ago
Seller
Follow
0864044
Reviews received
Content preview
Moresprudentie samenvattingH1 Herkennen van morele keuzes
Sociaal werkers kunnen op verschillende manieren naar een probleem kijken:
- Methodisch perspectief: welke methodiek is hier het beste?
- Empirisch perspectief: hoe valt de beslissing feitelijk uit
- Ethisch perspectief: welke morele normen en waarden spelen in deze kwestie een
- rol?
Normatieve professionaliteit veronderstelt dat we in staat zijn moreel relevante situaties te
herkennen en ervan te leren.
Moreel beraad: discussie over morele situaties.
Moresprudentie: het vastleggen van de uitkomsten van die discussie – een zich voortdurend
verversend en aangroeiend bestand - .
1.1 Drie perspectieven: normatieve, cognitieve en subjectieve aspecten in het werk
Driewereldenmodel
Perspectief (wereld) Onderwerp soort bewering geldigheidsclaim
Cognitief Feiten Feitelijke bewering Waarheid
Normatief Normen en waarden Normatieve bewering Juistheid
Subjectief Gevoelens Expressieve bewering Waarachtigheid
Cognitief perspectief
- Alleen toegang tot de zintuiglijk waarneembare wereld: wat zie, ruil, hoor, voel je?
- Gebaseerd op feiten
- Beschrijvend, geen oordeel of beleving
- Rol als observator
- Het kan gedeeld worden met anderen: we zien horen en ruiken hetzelfde.
- Een eenduidige beschrijving is niet gemakkelijk en vereist soms wat correctiewerk
Subjectief perspectief
- Dit is de beleving van het geobserveerde
- Verschuiving van het uiterlijk observeerbare naar het innerlijke
- Je kunt het met niemand delen, want niemand heeft toegang tot jouw innerlijk,
niemand kan voelen wat jij precies voelt
- De uitingen van jouw gevoelsleven voor anderen zijn niet toetsbaar of corrigeerbaar.
- Anderen kunnen zich slechts proberen in te leven in jouw situatie: op grond van
analogie al dan niet bewust leggen wij voortdurend verbanden tussen onze
bewustzijnstoestand en de toestand van onze fysieke omgeving, incl ons gedrag.
Normatief perspectief
- Onze waardeoordelen over de werkelijkheid
- Je kunt het delen met anderen, maar niet iedereen zal hetzelfde morele perspectief
hebben.
Beschrijvende ethiek inventariseert uiteenlopende normen en waarden van verschillende
culturen.
Expressieve beweringen: kun je niet toetsen
Normatieve ethiek is ook wel prescriptieve ethiek.
Waardeoordelen moeten onderscheiden worden van functieoordelen, waarbij het gaat
om bijvoorbeeld de effectiviteit van een bepaalde methode.
, Samenhang tussen de drie perspectieven
Ten eerste veronderstelt het normatieve perspectief het cognitieve perspectief: morele
oordelen zijn altijd oordelen over de werkelijkheid. Een zorgvuldige morele weging
veronderstelt dus allereerst een zorgvuldige analyse van de feitelijke gebeurtenissen.
Ten tweede veronderstelt het subjectieve perspectief zowel het normatieve als het
cognitieve perspectief: het gevoelsleven veronderstelt zowel een blik op de werkelijkheid
als een moreel oordeel hierover.
Onderscheid tussen de drie perspectieven
De subjectieve en de normatieve bril moeten soms worden afgezet ten gunste van een
eenduidige beschrijving van de feiten.
Er is een filosofisch debat over de vraag of het wel mogelijk is de subjectieve of
normatieve bril af te zetten. Sommigen stellen dat kennis altijd gekleurd wordt.
De positie wordt ingenomen waarbij een moreel oordeel kan en moet worden
voorafgegaan door een zo concreet mogelijke verschrijving van de gebeurtenis.
Verwevenheid van de drie perspectieven
Met iedere taalhandeling doen we drie dingen: we zeggen niet alleen iets over de
werkelijkheid, maar geven ook aan wat we willen én uiten we onze gevoelens. Je
gebruikt dus alledrie de brillen.
In de praktijk komt het zelden voor dat een bepaalde bewering uitsluitend vanuit een van
de drie perspectieven wordt geuit.
Pas nadat van alle relevante betrokkenen de definitie van de situatie in kaart is gebracht,
kunnen we constateren of hiertussen verschillen bestaan, en als dit het geval is, op welke
van de drie niveaus dat verschil in de probleemsituatie zich afspeelt. Het betrekken van
alle relevante betrokkenen verhoogt ook de democratische legitimiteit van de uiteindelijke
weging.
De benadering van een morele kwestie vindt altijd plaats tegen de achtergrond van wat
we de leefwereld noemen. Deze ius niet zichtbaar, maar kan wel onder woorden worden
gebracht. Per situatie vormt de leefwereld als het ware de horizon waartegen wij onze
situatie interpreteren. Per situatie verschuift de horizon van de leefwereld.
Kennis van de onproblematische achtergrond i.c. de leefwereld is nodig om de
taalhandelingen van de betrokkenen op het gebied van morele kwesties verder te
beoordelen.
Inzicht in verschillen in de leefwereld draagt niet alleen bij aan een juiste beoordeling van
de betekenis van taalhandelingen, maar kan ook de eerste stap zijn in het creëren van
een meer gedeelde leefwereld en het hierdoor vergroten van wederzijds begrip.
De leefwereld kan ingedeeld worden in cultuur (cognitief perspectief), instituties
(normatief) en persoonlijkheid (subjectief).
1.2 Drie soorten vergissingen: emotivisme, naturalisme en moralisme
Cognitief Feiten Naturalisme
Normatief Normen/waarden Moralisme
Subjectief Gevoelens Emotivisme
, Emotivisme
- De morele, normatieve aspecten worden teruggebracht tot een positief of negatief
gevoel. Wat goed voelt is goed en wat niet goed voelt is moreel verwerpelijk.
- Kritiek: Binnen het moreel subjectivisme is men het altijd met elkaar eens: jij voelt dat
nu eenmaal zo, en ik voel dit nu eenmaal anders.
- Kritiek: het onderschat de emoties
Naturalisme:
- Het feitelijke wordt voor moreel juist aangenomen
Moralisme
- Dit ontstaat als het morele domein het cognitieve domein gaat verdringen.
- Feiten worden helemaal toegeschreven aan de wil van mensen, een god of
voorwerpen.
1.3 een moreel relevante situatie
Een moreel relevante situatie is te herkennen aan wilsvrijheid en de aanwezigheid van
normen en waarden waaraan wij ons gebonden achten.
Waarden functioneren als criteria bij de beoordeling van situaties. Zij zijn een soort ideaal
waaraan we de werkelijkheid spiegelen.
Normen zijn regels die van waarden zijn afgeleid. Ze realiseren de waarden. Het is
belangrijk bij een meningsverschil te kijken of het gaan om een meningsverschil op hebied
van waarden, of dat het een verschil van mening is over normen bij een gedeelde waarde.
Het benadrukken van de gemeenschappelijkheid van de waarde kan de angel uit het conflict
halen.
Moraal bestaat uit het geheel van normen en waarden waar wij ons aan gebonden achten.
Ethiek is het bestuderen van situaties aan de hand van normen en waarden waar we ons
aan gebonden achten. De moraal maakt in dit verband deel uit van de leefwereld waarvan
we drager zijn. De ethiek houdt deze moraal tegen het licht bij het onderzoek van veelal
nieuw optredende problematische situaties. Ethiek is moraal in wording en moraal is een
kant en klare ethiek.
Normen en waarden maken we ons eigen in onze socialisatie en ze nemen een vorm aan
van het geweten.
Globaal verloopt de ontwikkeling van het geweten in drie fasen:
1. Preconventionele stadium: straf en beloning staan centraal. In dit stadium realiseert
een kind zich niet waarom iets wel of niet mag, maar gevoelens van angst om straf te
krijgen en een verlangen naar beloning zijn bepalend voor het gedrag. Later in dit
stadium komt bij de keuzes steeds meer het eigen gewin voorop te staan.
2. Conventionele stadium: de groep staat centraal. De uitspraak ‘iedereen doet het’ en
het groeiende belang van regels en afspraken zijn kenmerken voor het tweede
stadium. In deze periode staan bij het maken van morele keuzes de waarden en
normen van de groep centraal. Kinderen leren zich hier in te leven in anderen. De
motivatie om iets wel of niet te doen ligt hier nog wel buiten de persoon zelf.
3. Postconventionele stadium: keuze van eigen waarden. Hier is de ontwikkeling van het
geweten voltooid. De regel is nu niet meer heilig en er kunnen uitzonderingen worden
gemaakt. De tweede fase kenmerkt zich door de vorming van eigen waarden over
wat belangrijk is en wat richting geeft aan je leven. Je kunt het niet eens zijn met
regels en wetten.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller 0864044. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.22. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
71184 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now