Class notes
College aantekeningen Stromingen in de orthopedagogiek
- Course
- Institution
Alle colleges met aantekeningen zijn in dit document opgenomen.
[Show more]
Seller
Follow
earends
Reviews received
Content preview
Colleges stromingen in de orthopedagogiekCollege 1 Gedrags- en opvoedingsproblemen
Waar gaat de cursus over
Psychoanalyse (Freud). Freud wist alles te herleiden naar seks.
Systeemtheorie en systeem therapie. Je kijkt niet alleen naar individu dat je voor je hebt,
maar naar hele systeem om iemand heen.
Hoe verhoudt de cursus zich
Orthopedagogiek
Classificeren, diagnosticeren en interveniëren vanuit een orthopedagogische invalshoek met
gebruikmaking van verschillende hedendaagse invloedrijke wetenschappelijk-theoretische
stromingen binnen werkvelden van de orthopedagogiek.
Werkvelden:
Jeugdzorg
Leer- en onderwijsproblematiek
Zorg voor personen met verstandelijke, zintuiglijke en/of motorische beperkingen
Classificeren, diagnosticeren en interveniëren:
Diagnostiek & Behandeling 1 (1e jaar)
Diagnostiek en behandeling 2 (2e jaar)
Stromingen:
Biologische invalshoek
(Cognitieve) gedragstheorie
Systeemtheorie
Psychodynamica
Stromingen:
Biologische invalshoek: gedrag is een uitkomst van aanleg
(Psychopathologie 2e jaar, Neuropsychologie 3e jaar)
Pathologie binnen individu veroorzaakt problemen.
(Cognitieve) gedragstheorie: gedrag is een uitkomst van leren
(Gedrags- en opvoedingsproblemen II, 3e jaar)
Systeemtheorie: gedrag is een uitkomst van interactie en transactie
Kreeg weinig aandacht in andere vakken. Maar is wel belangrijk.
Psychodynamica: gedrag is een uitkomst van intrapsychische conflicten uit het
verleden
Kwam ook weinig aan bod, is ook wel beetje achterhaald.
Vandaag: inleiding systeemtheorie
Aanleiding systeemdenken
Stromingen (komen terug in het boek)
Systeemtheoretisch model Steven Pont
,Aanleiding systeemtheorie
Jaren 50; individueel georiënteerde therapeuten liepen tegen probleemverschuiving
aan:
Je behandelde het een succesvol, maar er kwam iets anders voor terug.
Vrouw succesvol behandeld voor frigiditeit -> vervolgens wordt echtgenoot
impotent
Driftbuien ene kind behandeld, ander kind gaat ze vertonen
Focus hulpverlening van individu naar interacties en patronen binnen gezinnen
Stromingen systeemtheorie
De algemene systeemtheorie
De structurele theorie
De communicatietheorie
De intergenerationele systeemtheorie
De algemene systeemtheorie
Metatheorie, het is erg abstract.
Von Bertalanffy (jaren 50 vorige eeuw). Zijn doel was om een taal te creëren
waarmee verschillende disciplines konden communiceren zodat ze dezelfde
denkwijze hadden. Dat is mislukt. Hij kwam op dit idee omdat hij tekortkomingen zag
op lineair reductionistisch denken.
Reactie op lineair reductionistisch oorzaak-gevolg denken [oorzaak -> symptomen ->
diagnose -> therapie]. Dit zien we nog steeds veel (oorzaak-gevolg denken). Maar
vaak is deze manier van denken te simpel en zit er nog meer achter. (denk aan ADHD
oorzaken)
Circulaire causaliteit. Betekent dat er geen oorzaak gevolg is, maar onderdelen
beïnvloeden elkaar continu. Factoren versterken elkaar bijvoorbeeld.
O.a. bioloog ; open systemen, voortdurende wisselwerking met omgeving
Lineair denken komt veel voor; in gedragstherapie en in medische model
Reductionistisch: probleem zo klein mogelijk kaken
-> geheel wordt uit het oog verloren
Circulair denken: veranderingen bij 1 subsysteem beinvloedt het hele systeem
Gedrag tegelijk oorzaak en gevolg
Kritiek op circulair denken; bij bijv incest slachtoffer medeverantwoordelijk houden; dat kan
niet.
Circulaire causaliteit: verandering in 1 subsysteem beïnvloedt het hele systeem:
Operation CATDROP in Borneo.
Verhaal is wel wat verfraaid; katten kregen gif niet binnen door eten van hagedissen
maar door vacht te likken waar gif op was gekomen. Rattenuitbruik en gevaar tyfes
was maar in klein deel van Borneo
,De structurele theorie
Salvador Minuchin (jaren 70). Psychiater uit Argentinië. Werkte in VS met jongeren
uit getto's.
Hij werkte met delinquente jongeren. Die kon je behandelen met gedrag. Maar zodra
je ze terugzet in gezin, komt slechte gedrag weer terug. Dus hij kwam erachter dat je
hele systeem moet behandelen.
Pathogene gezinsstructuren in het hier en nu zijn uitgangspunt
Gedragsstoornissen, eetstoornissen, psychosomatische stoornissen (functie). Als kind
anorexia vertoont, kan dit een functie hebben? Kan het zijn dat functie van anorexia
is dat kind naar ouders wil communiceren dat het meer autonomie wil?
Kluwen en los zand. Kluwen -> hechte gezinnen, weinig contact met buitenwereld,
dicht op elkaar. Los zand -> contacten buitenshuis zijn belangrijker dan met andere
gezinsleden, minder hecht. Hiertussen allemaal gradaties.
Hiërarchie: Coalities (bijv perverse triade) en Triangulatie. Coalitie: 2 gezinsleden
trekken veel op met elkaar en maken dan ander gezinslid zwart. Aliantie: hier is het
niet gericht tegen derde gezinslid. Triade: 1 van ouders met 1 van kinderen spant
samen tegen andere ouder. Moeder en dochter kraken vader samen altijd af. Dit is
ongezond voor de ontwikkeling voor de kinderen. Triangulatie: beide ouders
proberen coalitie aan te gaan met kind tegen ander. Ze dwingen kind om keuze te
maken.
Joining: mimicry en tracking. Je moet volgens Minuchin proberen onderdeel te
worden van gezin. Aanpassen aan tal van gezin en doorvragen over persoonlijke
kwesties.
“Wat gebeurt is belangrijker dan wat gezegd wordt”. Dit geldt nog steeds wel. Je wil
hele gezin zien, bijv. kijken hoe hele gezin is als ze samen aan tafel eten. Als ouders
communiceren over problemen is dat mss nog belangrijker dan wat ze zeggen.
In principe geen groter sociaal netwerk bij therapie betrekken. Alleen gezin is
genoeg.
De communicatietheoretische stroming
Paul Watzlawick (jaren 70). Heeft zich toegelegd op verbale en non-verbale
communicatie tussen mensen.
Palo Alto groep: problematisch gedrag komt voort uit disfunctionele
communicatiepatronen in het gezin. Hier gaat deze stroming vanuit. Patronen ->
terugkerende interacties. Op moment dat je hier inzicht in krijgt, dan lukt het soms
om ze te doorbreken.
Therapeut legt deze patronen bloot en doorbreekt ze
Double bind: inconsistente communicatie
Double blind als een mogelijke oorzaak voor schizofrenie
Inconsistente communicatie zoals:
• Moeder zegt dat ze van zoon houdt, maar keert zich terwijl ze dat zegt van hem af
(tegenstrijdig verbaal – nonverbaal)
• “Wees nou eens spontaan!” (paradoxale boodschap)
• Kind heeft 2 nieuwe truien. “Welke wil je aan?”. Kind kiest de blauwe. Moeder
(teleurgesteld): “Vind je de rode niet mooi?”
, Bij double bind heeft het kind de tegenstrijdigheden van de boodschappen niet in de
gaten.
De contextuele intergenerationele systeemtheorie
Ivan Boszormenyi-Nagy.
Combineerde systeemdenken met psychodynamische aspecten. Hij keek zowel naar
interacties binnen systeem als ook naar intrapsychische conflicten. Het is niet handig
om alleen naar 1 persoon of 1 gezin te kijken, maar je moet de generaties daarvoor
ook in je analyse betrekken. Zij vormen deze generatie. Als je bijvoorbeeld oma hebt
met veel intrapsychische problemen, dan is de kans groot dat je daar in jouw
opvoeding ook veel van merkt. Oma heeft sporen nagelaten op jouw ouders, heeft
weer invloed op jou.
Tenminste 3 generaties bij analyse probleem
Balans van geven en nemen. Het is logisch dat je graag wil dat die balans ongeveer
gelijk is. Maar wat je soms ziet is dat ouders in hun opvoeding heel veel tekort zijn
gekomen, gaan verhalen in de opvoeding bij hun eigen kinderen. Niet bewust, maar
ze vragen veel meer dan ze geven. Ze zijn zelf namelijk ook zoveel tekortgekomen.
Invisible loyality. Als kind veel gedragsproblemen vertoont, is dat stiekem een
functie. Namelijk om ellendige huwelijk van ouders te verhullen. Ouders focussen
zich dan op kind ipv op elkaar. Van kind manier op ruzie tussen ouders te laten
stoppen. Hiermee ouders helpen -> invisible loyalty.
Split loyality -> kinderen zijn zowel loyaal naar vader als moeder.
Parentificatie -> wanneer kinderen voor ouders gaan zorgen, omdat zij te veel
aandacht nodig hebben.
Houding therapeut; meerzijdige partijdigheid. Je moet afwisselend partijdig zijn, je
kant niet 1 kant kiezen.
Kritiek systeemtheorie: alleen hier en nu is beperkt
Stromingen systeemtheorie
De algemene systeemtheorie
De structurele theorie
De strategische of communicatietheorie
De intergenerationele systeemtheorie
Even kritisch
p13: systeemtheorie vult kindspecifieke orthopedagogische theorieën aan
En p16: de bron van gedrag dient zowel kind-specifiek als systemisch te worden onderzocht
Maar:
Dat IS Orthopedagogiek bij uitstek! Je moet juist kind in context plaatsen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller earends. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.88. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now