Vier sferen vormen de basis voor het ontstaan van verschillende landschappen. Een
gedetailleerder systeem zijn de geofactoren: gesteente en reliëf, klimaat en lucht,
bodem, water, flora, fauna, mens en tijd.
Gesteente en reliëf behoren tot de
lithosfeer, Klimaat en lucht bij de
atmosfeer, water bij de hydrosfeer, en
planten en dieren bij de biosfeer.
De bodem bestaat uit dat deel van de
grond waaruit planten het grootste deel
van hun voedingsstoffen halen. Onder
invloed van verschillende geofactoren
kunnen zich verschillende lagen vormen,
ook wel horizonten. Afhankelijk van
bijvoorbeeld de hoeveelheid water, vormt
zich veel of weinig humus.
De geofactoren vormen gedurende korte of langere tijd verschillende landschap
zones.
De tropische zone strekt zich aan weerszijden van de evenaar uit tussen de
keerkringen. Door de grote hoeveelheden neerslag en de hoge temperaturen kunnen
er oerwouden ontstaan. De bodem in de tropische zone heet latsol. Er zitten veel
bacteriën in de grond, die dood platenmateriaal snel omzetten in mineralen. Deze
worden direct door de platenwortels opgenomen, waardoor er niet veel humus in de
bodem achterblijft. Er vindt veel uitspoeling van zouten plaats, en omdat er geen
humuszuren in de bodem voorkomen, lossen de ijzer- en aluminiumoxiden niet op en
hopen ze zich in de bodem op als rode kleilagen. De grond is niet erg vruchtbaar.
In de subtropische zone is het wat koeler dan in de tropen. Licht tropisch woud en
zomergroene loofwouden gedijen goed in de vochtige gebieden. De bodems kennen
wat minder uitspoeling dan de tropische bodems en zijn roodgeel van kleur. Ze zijn
iets vruchtbaarder.
De temperatuur in de gematigde zone heeft, afhankelijk van de invloed van de zee,
een matigende invloed of er zijn juist grote verschillen tussen winter en zomer. In de
warmere gebieden groeien loofbomen, en in de gebieden met strenge winters vind je
gemengde wouden. De bodems hebben verschillende horizonten. De bladeren van
de loofwouden zorgen voor een redelijke humuslaag. De bruine bosbodem is redelijk
vruchtbaar.
De overgang tussen de gematigde zon een de koude gebieden wordt gevormd door
de boreale zone. Door de lage temperaturen verdampt er niet veel van de
vochtigheid. De vegetatie bestaat uit uitgestrekte dennenbossen, ook wel taiga’s. In
deze gebieden vind je podzolbodems. De humuslaag is zuur, en er vindt uitspoeling
plaats van zouten en mineralen. Dit geeft een askleurige laag. Het moedermateriaal
is zand.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller anniquec. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.74. You're not tied to anything after your purchase.