Samenvatting van het vak Sociaal Recht aan de Arteveldehogeschool die in de richting Officemanagement - HR Management wordt gegeven.
Vanaf deel 1 tot deel 4 (tem hfst 4) uit het boek Sociaal Recht in Essentie van Intersentia. Is rond de 100 pagina's dus heel uitgebreid.
Met behulp van deze ...
Deel 1 – Inleiding
Hoofdstuk 1 – Wat is ‘sociale wetgeving’ eigenlijk?
Vrij onoverzichtelijk geheel
Verandert voortdurend
Doel sociale wetgeving: het beschermen van de belangen van de werknemers en
de sociaal verzekerden, en het bevorderen van hun welzijn
Vertrekt van het beginsel dat in verhouding de werknemer de zwakste partij is
Wn heeft als enige bron van inkomen zijn loon of wedde dus wn is afhankelijk
van wg
Sw wil dus beschermen tegen de willekeur en mogelijk misbruik van de wg
Sw bestaat dus eigenlijk uit ‘beschermingswetten’
Beschermingswetten:
– De Loonbeschermingswet
– De wet op het arbeidsreglement
– De wet op de arbeidsovereenkomsten
– De arbeidswet
Naast bescherming wn ook paar wetten die wn waarborgen willen geven om een
menswaardig bestaan te verzekeren als hij zijn inkomen verliest omdat hij om
een of andere reden niet kan werken ‘sociale verzekeringswetten’
Sociale verzekeringswetten:
– De wet op de arbeidsongevallen
– De algemene kinderbijslagwet
– De wet inzake ziekte- en invaliditeitsverzekering
– De werkloosheidsreglementering
– De pensioenwet
Arbeidsrecht = het geheel van rechtsregels (= wetten, koninklijke besluiten,
collectieve arbeidsovereenkomsten, enz) dat de verhoudingen regelt tussen
werkgevers en werknemers, zowel individueel als collectief.
De sociale zekerheid = het geheel van sociale voorzieningen dat erop gericht is
aan degene die tijdelijk of definitief niet meer kunnen of mogen werken, een
vervangingsinkomen te verschaffen, waardoor ze een behoorlijke
levensstandaard kunnen behouden, of tegemoet te komen in bijkomende
onkosten aan degenen van wie het beroepsinkomen onvoldoende is om deze te
dragen.
Socialezekerheidsrecht = het geheel van rechtsregels tot organisatie en
uitvoering van de sociale zekerheid
,Sociale wetgeving
1. Individuele relaties tussen werkgever en werknemer
– Algemene regels over de diverse soorten arbeidsovereenkomsten
– Het sluiten van de arbeidsovereenkomst
– De uitvoering van de arbeidsovereenkomst en de mogelijke schorsing
ervan
– Het beëindigen van de overeenkomst
2. Collectieve relaties tussen werkgevers en werknemers
– Vakorganisaties en vakbondsafvaardiging
– Bedrijfsorganisatie en sociale verkiezingen
– Collectieve arbeidsovereenkomsten
– Collectieve geschillen
3. Beschermingsmaatregelen voor werknemers
– Het arbeidsreglement
– Loonregeling en loonbescherming
– Arbeidstijden, feestdagen, jaarlijkse vakanties
– Veiligheid, gezondheid, welzijn van werknemers
– Sociale promotie, educatief verlof etc
– Sluiting van de onderneming
6. Minimumvoorzieningen
– Diverse tegemoetkomingen voor mindervaliden
– Leefloon
– Diverse gewaarborgde minimumregelingen
– OCMW-dienstverlening
7. Geschillen van sociaal recht
– Sociaal procesrecht
– Bijzondere procedures voor beschermde werknemers
,Hoofdstuk 2 – Bronnen van sociale wetgeving
1. Internationale rechtsbronnen
= verdragen die België met andere landen sluit.
België x 1 ander land: bilaterale verdragen
België x meerdere landen: multilaterale verdragen
1.1 Bilaterale verdragen
Voor sociaal recht zijn er heel wat bilaterale verdragen van belang tussen België
e n andere landen vb. regels die van toepassing zijn op burgers afkomstig uit
dat andere land of omgekeerd op Belgen die naar het buitenland vertrekken
1.2 Multilaterale verdragen en instellingen
1.2.1 De Internationale Arbeidsorganisatie
Vredesverdrag van Versailles
– Gesloten na WO1
– In deel XIII: oprichting van de Internationale Arbeidsorganisatie
Eerste conferentie ervan: oktober 1919 in Washington daarna IAO in Genève
gevestigd
Na WO2: IAO wordt gespecialiseerde instelling van de Verenigde Naties
Met verklaring van Philadelphia (1944) worden doeleinden en principes IAO
opnieuw gedefinieerd
IAO bestaat uit:
– Algemene vergadering (de Internationale Arbeidsconferentie)
– Een beheerraad
– Een vast secretariaat (het Internationaal Arbeidsbureau)
IAO huldigt het principe van de drieledigheid:
– Regeringen
– Werkgevers
– En werknemers zijn erin vertegenwoordigd
IAO stelt 2 soorten normen op:
– Conventies
– Aanbevelingen
Uitvaardigen conventie verloopt in 5 fases:
1. De studie
2. De raadpleging van de regeringen
3. De bespreking tijdens de conferentie
4. Een nieuwe raadpleging van de regeringen
5. Uiteindelijke beslissingen
Sinds 1919 al 185 conventies goedgekeurd (voorbeelden p. 10)
In België: belangrijke rol in IAO. Conventies worden hier normaal geratificeerd
(officieel goedkeuren) door regering en dan eventueel goedgekeurd door de
wetgevende macht. Dan worden ze opgenomen in reglementaire teksten.
Conventies van IAO hebben internationale harmonisatie van arbeidsrecht tot
gevolg omdat elk land die de conventie goedkeurt, de minimumnormen ervan
moet naleven.
, 1.2.2 De Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO)
– Zetel: Parijs
– Opgericht: 1961
– Opvolger Europese Organisatie voor Economische Samenwerking
– Tot stand na WO2 om economische hulp van VS voor Europese
reconstructie in goede banen te leiden
De Raad: hoogste orgaan van OESO
– Bestaande uit afgevaardigden van de landen die lid zijn
– OESE houdt zich vooral bezig met economische zaken
– Ook sociale problemen behandelt: door Comité voor de arbeidskrachten en
de sociale aangelegenheden
Beslissingen, aanbevelingen, akkoorden en resoluties van de Raad
Weinig rechtstreekse weerslag op het Belgische sociaal recht
Meer invloed op sociaaleconomisch beleid
Voornaamste akte: het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM)
– Normaal enkel verhoudingen tussen de staat en burgers regelen maar
meer en meer ook toepassing ervan in ondernemingen
– Kan rechtstreeks worden ingeroepen voor Belgische rechtbanken
Andere belangrijke akte (op sociaal vlak): het Europese Sociale Handvest
– 18 oktober 1961
– Duurde tot 11 juli 1990 voordat België deze bij wet goedkeurde
– Omvat 3 delen:
1. De opsomming van de rechten die gewaarborgd moeten worden
2. De verplichting minstens vijf fundamentele rechten te waarborgen (p.12)
3. Het opzetten van een controlemechanisme teneinde de toepassing van het
Handvest te waarborgen
1.2.4 De Internationale Vereniging voor de Sociale Zekerheid
– Association internationale de la sécurité sociale (AISS)
– Opgericht: 1947 na IAO in 1927 het probleem van de ziekteverzekering op
de agenda had gezet leidde in 1936 tot Conférence internationale de la
mutualité et des assurances sociales
– Strekt zich uit in praktisch alle landen
– Omvat: Algemene Vergadering, de Raad, het Bureau en het Secretariaat-
Generaal
– Beperkte rechtstreekse invloed
– Wel invloed op sociaalzekerheidsrecht in de wereld
1.2.5 De Benelux Economische Unie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller juliedegezelle. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.51. You're not tied to anything after your purchase.
