Summary
Samenvatting Hoorcollege en artikelen Jeugdhulp en Jeugdbescherming
- Course
- Institution
samenvatting van de hoorcollege en artikelen jeugdbescherming en jeugdhulp, cijfer: 8
[Show more]
Seller
Followmanonmeeusen
Reviews received
Content preview
Week 1Hoorcollege 1
Historisch overzicht, organisaties jeugdhulp/jeugdbescherming, stelsels, Jeugdwet.
Actualiteiten
Savannah – vermoord door haar ouders in een kofferbak gevonden. Bureau jeugdzorg OTS
over Savannah. Gezinsvoogd heeft onvoldoende kunnen bewaken dat Savannah is vermoord
en slachtoffer van kindermishandeling. Ouders waren al strafrechtelijk vervolgd. Hulpverlener
is toen vrijgesproken.
--> tuchthulp in de jeugdzorg. Personen in de jeugdzorg moeten zich registreren. Jeugdhulp
wilde nooit meer een strafzaak tegen een jeugdhulpverlener.
Sharlena (linksboven)– meisje van balkon gevallen/gegooid. Leven voor kindermishandeling.
Alle hulp was in vrijwillig kader. Er was ook nog een scheiding in het spel en vader en
moeder tegenover elkaar stonden. Vader heeft meerdere malen aan de bel getrokken.
Hulpverleners hebben dit toen gezien als een vechtscheiding waardoor te laat hulp is
gekomen. Moeder is wel verdacht.
--> artikel 12 procedure, burgers vroegen om vervolging echter geen vervolging.
Alisia (linksonder)
Meisje vrij jong uit huis geplaatst. Ze zit in een instelling en hoop in een gezin te komen te
wonen, maar door haar problematiek kan ze niet worden geplaatst. Ze komt uiteindelijk in de
gesloten jeugdhulp terecht.
(bovenin) Purein: sluiting hoenderloo groep: Hoederloo groep; deel gesloten en deel open
plaatsingen. Hoorde bij een koepel bij meerdere organisaties. Omdat de koepel financieel
overeind wilde blijven hebben ze hoenderloo gesloten, want de grond is heel veel geld waard.
Rapport van de kinderombutsman: belang van het kind stond niet voorop bij de sluiting. Alle
kinderen werden overgeplaatst waar soms kinderen geen rust konden vinden. Er wordt
duidelijk dat het ook in de jeugdzorg soms alleen om het geld gaat.
(rechtsboven) mensen van de jeugdbescherming die demonstreren: was de eerste demonstratie
ooit in de geschiedenis van hulpverleners.
(rechtsonder): proefschrift van Kartika van der Zon: pleegrechten voor kinderen:
Pleegkinderen kunnen te weinig voor hun rechten op komen en zouden deze rechten zelf
moeten kunnen realiseren en de rechten van de kinderen moeten meer centraler komen te
staan.
(midden onder): onderzoek geweld in de jeugdzorg: Op elke plek (binnen de jeugdzorg)
hebben kinderen te maken gehad met geweld. Alle slachtoffers hebben recht op een
schadevergoeding.
Historisch perspectief. Hoofdstuk 1 Handboek.
- Kinderwetten (1905): civielrechtelijk kinderwetten, strafrechtelijk, administratiefrechtelijk
--> Basis voor de Jeugdwet.
In de civielrechtelijke kinderwet: als ouders hun gezag misbruikte konden zij ontzet worden
uit het gezag. In die tijd was het vaderlijk gezag (moeders hadden geen gezag)
--> Dit was voor het eerst dat de overheid zich kon gaan bemoeien met het ouderlijk gezag
wanneer kinderen ernstig bedreigd werden en dat het vaderlijk gezag ontnomen kon worden
,en de voogdijraad (nu RvdK) ging dan bepalen waar de kinderen gingen wonen, het was dan
ook gelijk een UHP.
In de strafrechtelijke kinderwet werd bepaald dat kinderen strafrechtelijk kunnen worden
vervolgd, minimumleeftijd.
In de administratieve kinderwet werd bepaald (wat er nu in de Jeugdwet wordt bepaald) wie
waar verantwoordelijk voor is/ welke instellingen enz.
- ontheffing, ontzetting, voorlopige toevertrouwing
Ontheffing en ontzetting zijn in 2015 samengevoegd als gezagsbeëindiging.
Spoedmaatregelen: direct kinderen uit huis
In de huidige wet: voorlopige ondertoezichtstelling met spoedmachtiging uithuisplaatsing
(gezag blijft bij ouders) en de schorsing uit gezag en voorlopige voogdij (tijdelijk wordt het
gezag weggehaald)
Civiel recht en strafrecht communicerende vaten.
Het was een te alles of niet wet (of gezag weghalen of niets)
1921 – ondertoezichtstelling: doelstelling: kind en ouder bleven bij elkaar. Er kon een
tijdelijke uithuisplaatsing plaatsvinden, maar het doel was terugplaatsing. Ging samen met de
invoering van de kinderrechter.
Juegdzaken konden zijn: kinderbeschermingsmaatregelen (OTS/UHP) of jeugdstrafzaken.
--> kon zowel binnen het civielrecht als het strafrecht
Het waren communicerende vaten: binnen het strafrecht kon ook de strafrechtelijke OTS
worden verzocht (OvJ). Als een minderjarige een strafbaar feit had gepleegd en de OvJ
onderzoek ging doen en het bleek het gedrag van de jongere voortkwam uit problemen thuis
kon de kinderrechter (actieve taak) ook kijken voor een OTS.
- De kinderrechter was dus actief betrokken bij het proces.
Na WO II – accent van het kind naar het gezin.
--> begint een professionalisering en versterking maatschappelijk werk.
Vanaf jaren ’70 van welzijnsdenken naar rechtsdenken (mensenrechten worden belangrijker)
(MARX arrest: staten hebben positieve verplichtingen)
- 1971 rapport commissie Wiarda, aanbeveling minderjarige 18 jaar (ipv 21) en minderjarige
als zelfstandig rechtssubject
--> inmenging om het kind te beschermen
Jaren ‘70
- belangengroeperingen pleiten voor rechtspositie minderjarigen en andere belanghebbende
(ouders, pleegouders);
--> start invloed EVRM, internationalisering jeugdrecht
--> steeds meer tegenzin tegen het feit dat de overheid zich zomaar bemoeid. Er dient
vrijwillige hulp te worden aangeboden en niet alleen maar maatregelen die inbreuk maken in
het gezin, want ouders hebben ook rechten.
Politiek blijft behoudend t.a.v. rechtspositie minderjarige:
--> politiek heeft altijd gezegd: minderjarige worden vertegenwoordigd door hun ouders,
ouders zijn daar prima toe in staat als er een conflict is hebben we ook een bijzonder curator.
Notie rechtspositie minderjarigen 1989: geen versterking processuele bekwaamheid.
,Jaren 90’
- rapporten cie. Gijsbers, Vliegenthart: belang van rechtswaarborden, externe controle en
verbetering rechtspositie betrokken kinderbescherming;
(Rapporten om de rechtswaarborgen centraal te stellen; ouders zouden meer rechten moeten
hebben, overheid terughoudender, meer controle. Er ontstaat hierdoor een systeem waarbij de
Raad van de Kinderbescherming steeds meer controlerende taken krijgt. Om toe te zien op
wat er nou eigenlijk gebeurd als hulpverlening start.
- uitbouw rechten minderjarige en ouders (WGBO, informele rechtsingang, OTS-wijzigingen
1995)
- IVRK en toenemende invloed kinderrechten
2005 – wet op de jeugdzorg: voorloper van de jeugdwet.
2008 – beëindiging samenplaatsing (kinderen die via de wet op de jeugdzorg gesloten zijn
geplaatst niet meer in een jeugddetentie komen, was niet goed voor de kinderen gezien ze met
delinquenten zaten. Was geregeld in boek 1 BW en was dus eigenlijk een
kinderbeschermingsmaatregel.)
--:> tegenstanders zeggen: beide jongeren hebben dezelfde problematiek, dus zet ze bij elkaar.
2008 – wet bevordering voortgezet ouderschap
2010 – verwijsindex risicojongeren (wet op de jeugdzorg)
2011 – verplichte nazorg jeugdstrafrecht (na PIJ), kinderombudsman (wet nationale
ombudsman).
2013: Versterking positie pleegouders (wijziging Wjz) en verplichte meldcode
kindermishandeling (1 juli)
2014: lesbisch ouderschap (1 april) en wet adolescentenstrafrecht (1 april)
1 januari 2015 – jeugdwet en herziening kinderbeschermingsmaatregelen (wijziging boek 1
BW vanaf de OTS)
--> die twee wetten hadden verschillende bedoelingen.
De jeugdwet heeft als uitgangspunt: zoveel mogelijk normaliseren, zo min mogelijk kinderen
in de gedwongen zorg, terughoudendheid, zoveel mogelijk eigen kracht en netwerk. Als je het
als gezin het zelf kan moet je als overheid niet bemoeien. Je moet van gezinnen veel meer
verwachten. Zoveel mogelijk terughoudendheid betreft kinderbeschermingsmaatregelen
(gedwongen zorg)
Herziening kinderbeschermingsmaatregelen: belang van het kind centraal en als je moet
doorpakken in de gedwongen zorg, dan moet je dat doen als het goed is voor het kind. Je moet
ouders niet te veel kansen geven als het niet goed is voor dat kind. (dus van OTS naar UHP)
Doorpakken waar het moet, zwaardere maatregelen als dat in het belang van het kind is.
--> wetten zijn tegelijk in gevoerd en je ziet dat de filosofie van de Jeugdwet (dus zo min
mogelijk ingrijpen) de overhand heeft, eigen kracht/eigen netwerk. Het vrijwillig kader is veel
grotere geworden. Maar sommige onderdelen van de kinderbeschermingsmaatregelen
(gezagsbeëindinging) zie je wel meer
2018: actieprogramma zorg voor de jeugd
Daarnaast:
- geweld hoort nergens thuis
- scheiden … en de kinderen dan
- verbetering feitenonderzoek in de jeugdbeschermingsketen
, Rol kinderrechter toen en nu (rol van de kinderrechter is steeds passiever geworden)
Vroeger was er een actieve rechter die zich ook actief bemoeide met de OTS.
Kinderrechter van regisseur naar scheidsrechter:
- 1921: kinderrechter spil OTS (rechtspraak en uitvoering)
- 1995: kinderrechter beslist op verzoek, BJZ (nu GI) voert uit (scheiding rechtspraak –
uitvoering)
--> rol van de kinderrechter teruggedraaid (door de opkomende kritiek), rechter is niet meer
onpartijdig als hij zich met de uitvoering bemoeid, dus de rechter mag alleen beslissen.
DUS: tot 1995: moet er na een jaar een verlenging van de OTS komen? Ja of nee? NA 1995:
rechter mag alleen beslissen of er een verlenging nodig is wanneer er een verzoek is gedaan
door een ander (de GI). Is er dus geen verzoek gedaan, dan loopt de
kinderbeschermingsmaatregel af en kan de kinderrechter dus niets doen. Daarnaast kan de
rechter niet bepalen waar het kind komt te wonen, dit is ook afhankelijk van het verzoek dat is
gedaan.
- 2005: verdere beperking ruimte kinderrechter Wet op de jeugdzorg: categorieën jeugdhulp,
verblijf residentieel (gesloten/open) of pleegzorg, observatie
- 2015: herziening KB-maatregelen: geschillenregeling OTS, ambtshalve beslissen over
‘brusjes’
- Vanaf jaren ’70 zoektocht naar meer rechtsbescherming betrokkenen
- 1995: herziening OTS (aanwijzing, pleegouders/minderjarigen 12+ meer
bevoegdheden)
- 2008: gesloten jeugdzorg (met rechtswaarborgen)
- 2013: versterking positie pleegouders (wijziging Wjz)
- 2015: herziening kb-maatregelen
- Geschillenregeling (maar met advocaat)
- Rechterlijke toets verplaatsing pleegkind na 1 jaar
Van wet op de jeugdzorg naar Jeugdwet
Voor de Jeugdwet waren meerdere partijen verantwoordelijk voor verschillende delen van
jeugdhulp. Zo had je de gemeente, provincie, rijk, algemene wet bijzondere ziektekosten. Een
deel zit dus in het medische circuit (dus alle jeugd ggz zaten daarin). Om versnipperingen in
verantwoordelijkheid tegen te gaan werd gedacht dat er nog maar één eindverantwoordelijke
diende te komen. De regie moest terug naar ouders, eigen verantwoordelijkheid, eigen
netwerk, zelf doen en terugbrengen van het aantal hulpverlening toekomen.
Als dit enkel bij de gemeente kwam te liggen was er een prikkel voor zoveel mogelijk
preventie en zo snel mogelijk investeren, zo voorkom je zwaardere vormen van jeugdhulp.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller manonmeeusen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.42. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75759 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now