Gezien de vele functies van de Noordzee is het van belang dat er wordt gestuurd via ruimtelijk beleid.
Omdat de Noordzee niet gemeentelijk of provinciaal is ingedeeld valt dit beleid onder de
verantwoordelijkheid van de rijksoverheid die de verbetering van de leefomgeving, het milieu en de
wateren vooropstelt.1 In dit artikel zullen de verschillende maritieme zones van de Noordzee, die op
Nederland van toepassing zijn, uiteen worden gezet. Dit onderdeel zal gevolgd worden door een
toelichting van enkele begrippen. Het gaat hier om de begrippen ‘soevereiniteit’, ‘soevereine
rechten’ en ‘rechtsmacht’. Tot slot zal worden omschreven welke handhavingsbevoegdheden voor
staten worden onderscheden in verschillende situaties. De hoofdvraag van dit onderzoek luidt:
Welke mogelijkheden biedt het Verdrag van de Verenigde Naties inzake het recht op de zee tot het
handhaven van regelgeving met betrekking tot illegale lozingen binnen de exclusieve economische
zone?
Nederland grenst als onder andere België en het Verenigd Koninkrijk aan de Noordzee. Het grootste
gedeelte van het Verdrag van de Verenigde Naties inzake het recht op de zee (hierna het
VN-Zeerechtverdrag) heeft betrekking op de bevoegdheidsverdeling tussen de kuststaat en andere
staten van de verschillende maritieme zones van deze zee. De maritieme zones die in dit verdrag zijn
beschreven én voor Nederland als kuststaat van belang zijn, zijn: de territoriale zee, de aansluitende
zone, de exclusieve economische zone en het continentaal plat. De soevereiniteit van Nederland
strekt zich uit tot maximaal 12 zeemijl vanaf de kustlijn, deze zone wordt de territoriale zone
genoemd. De aansluitende zone grenst zich direct aan de territoriale zone en strekt zich uit tot
maximaal 24 zeemijl uit de kust. Nederland is in deze zone bevoegd toezicht uit te oefenen op de
naleving van regels inzake douane, belastingen, immigratie en volksgezondheid binnen zijn
grondgebied en eveneens een dergelijke inbreuk te bestraffen. De exclusieve economische zone
bestaat uit het zeegebied grenzend aan en voorbij de territoriale zone maar strekt zich niet uit tot de
maximale 200 zeemijl die is toegestaan onder het VN-Zeerechtverdrag in verband met de nabijheid
van de andere Noordzeekuststaten. Deze buitengrens komt overeen met de grens van het
Nederlandse continentaal plat, welke bestaat uit de zeebodem en de ondergrond gelegen buiten de
territoriale zee. 2
In april 2008 is in Nederland de wet met betrekking tot de exclusieve economische zone (EEZ) in
werking getreden. Hierin is vastgesteld dat de EEZ de zeebodem, de ondergrond en de wateren
erboven omvat. 3 In deze zone bezit Nederland soevereine rechten ten behoeve van exploratie en
exploratie, het behoud en beheer van de levende en niet-levende natuurlijke rijkdommen van de
wateren boven de zeebodem en van de zeebodem en de ondergrond daarvan, en met betrekking tot
andere activiteiten voor de economische exploitatie en exploratie van de zone, zoals de opwekking
van energie uit het water, de stromen en de winden. Soevereine rechten dienen niet te worden
verward met soevereiniteit, omdat een Staat die beschikt over soevereiniteit exclusieve bevoegdheid
heeft over zijn grondgebied en niet slechts op bepaalde punten. 4 Naast de soevereine rechten bezit
Nederland rechtsmacht ten aanzien van de bouw en het gebruik van kunstmatige eilanden,
installaties en inrichtingen, het wetenschappelijk zeeonderzoek en de bescherming en het behoud
van het mariene milieu.
Nederland is verantwoordelijk voor de veiligheid binnen en rondom de EEZ maar heeft ook de
verplichting eventuele schade, die veroorzaakt kan worden vanuit een kunstmatig eiland, te
voorkomen. Hierbij gaat het onder andere om de schade die wordt toegebracht aan het zeemilieu
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller samanthamirellaberardi. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.34. You're not tied to anything after your purchase.