Epidemiologie en economie van de diergezondheidszorg (G000717A)
Institution
Universiteit Gent (UGent)
Samenvatting van het vak 'epidemiologie en economie van de diergezondheidszorg' gedoceerd door Jeroen Dewulf, inclusief afbeeldingen en notities van in de hoorcolleges
Epidemiologie en economie van de diergezondheidszorg (G000717A)
All documents for this subject (14)
3
reviews
By: peterdreuw • 1 year ago
By: maurannelazard • 1 year ago
By: wardvanduyse • 2 year ago
Seller
Follow
diergeneeskundeGent
Reviews received
Content preview
Epidemiologie en
economie van de
diergezondheidszorg
1e bachelor diergeneeskunde
1
,Epi: wat zich voordoet in
Demos: de populatie
Logos: bestuderen
Beschrijven en verklaren van ziekte (fenomenen) in hun natuurlijke omgeving.
Wat is epidemiologie?
Pathologie = bestuderen van het verloop en effect van ziekte in een dier
Epidemiologie = bestuderen van het verloop en effect van ziekte in een populatie
Studie van de noemer
(als ze zeggen dat er 2000 besmetting zijn, maar de noemer niet is gegeven: 2000 op 50 000,
kunnen we hier niets over afleiden)
Bestuderen van:
- Ethiologie
- Voorkomen
- Determinanten
- Manier van verspreiden
- Werking van therapie
- Mogelijkheden voor preventie
Epidemiologie:
- Infectieuze ziekten: ziekten die worden doorgegeven door een infectie
- Metabole ziekten: een hond die heel vroeg wordt gesteriliseerd (voor de leeftijd van 6
maanden), geeft veel nadelen (gewrichtsproblemen, kanker). Je krijgt dan geen hormonale
ontwikkeling en deze biedt een bescherming voor later in het leven.
- Zoonosen: ziekten die worden doorgegeven van dier op mens
<--> antropozoonosen: ziekten doorgegeven van mens op dier (vb.: corona bij katten, honden)
- Productie karakteristieken: factoren die een zorgen voor een snelle groei, een hoge melkgift bij
melkkoeien, goeie eierleg, sportkarakteristieken bij sportpaarden …
- Welzijn: ziekten worden zelfden beïnvloed door 1 factor: mensen met overgewicht, andere
onderliggende aandoeningen … zijn vatbaarder voor de meeste ziekten.
Multifactoriële ziekten
(De meeste dieren zijn geen corona verspreiders, nertsen daarentegen kunnen dit razendsnel
verspreiden, de gehele nertsenhouderij is dan ook stilgelegd)
- Preventieve diergeneeskunde
- Veterinaire volksgezondheid << one health >>
- Economie van de diergezondheidszorg
- Beleidsondersteunend
Epidemiologie: DATA
- Verzamelen van data
- Nagaan kwaliteit data
- Verwerken data
- Vertalen in interventies
- Bouwen van simulatiemodellen
2
,Epidemiologie ≠ (bio)statistiek
Epidemiologie gaat over het bestuderen van ziekten en fenomenen bij dieren, (bio)statistiek is een
middel dat hierbij gebruikt wordt
< 18de eeuw:
- Behandelen van symptomen + afslachten
- Runderpest in Europa
- 1762: eerste veeartsenijschool in Lyon
- Begin besef belang van hygiëne (cfr verbranden van karkassen)
19de eeuw:
- Opkomst van de microbiologie; de oorzaak van veel ziekten werd duidelijk
- Door: Louis Pasteur en Robert Koch
De postulaten van Koch
- Agens aanwezig bij alle dieren die ziekte hebben
- Agens komt niet voor bij dieren met een ander ziekte of bij niet-zieke dieren
- Agens in reincultuur uit zieke dieren
- Agens isoleren uit ziek dier ander dier infecteren = symptomen
OK voor acute of epidemische ziekten
20ste eeuw:
- Verbetering therapieën en preventie van ziekten
- Belang van metabole ziekten
- Veel ziekten = multifactorieel
Epidemiologie zoekt factoren die invloed hebben op voorkomen, verspreiding, preventie …
Multifactorieel karakter van een ziekte
- Toeval
- Mens
- Management
- Voeding
- Klimaat
- Huisvestiging
- Genetica
- Parasieten
- Virussen
- Bacteriën
Multi- en interdisciplinair onderzoek
= essentieel om de puzzels van de vele complexe ziekten en aandoeningen op te lossen
Beïnvloed door: - Genen
- Gedrag
- Voeding
- Infectieuze agentia
- Omgeving
- Samenleven
3
, Postulaten van Evans
- Proportie dieren met ziekte in groep met RF >> groep niet blootgesteld aan RF (= risicofactoren)
- Groep dieren met ziekte --> sign. Meer blootgesteld aan RF dan groep dieren zonder ziekte
- # nieuwe ziekte gevallen in groep blootgesteld aan de RF >> groep niet blootgesteld aan RF
- Ziekte volgt op blootstelling RF ~ incubatieperiode
- Meetbare gastheerreacties (vb.: AS) --> frequentie bij dieren blootgesteld aan RF; niet bij niet-
blootgestelden
- Onder exponentiële omstandigheden --> ziekte frequenter bij dieren blootgesteld aan RF dan bij
niet blootgestelden
- Wegnemen RF --> # nieuwe gevallen daalt
- Stijgen gastheerreactie (vb. vaccinatie) op blootstelling aan RF --> frequentie ziekte daalt
- Verbanden ziekte – RF --> verklaarbaar
Het verband tussen ziekten en risicofactoren:
Voorbeelden van multifactoriële aandoeningen
Mastitis bij rundvee
- Infectieus: S. aureus bacteriën
- Gastheer: uierconformatie
- Omgeving: bedding
Salmonellose bij varkens
- Infectieus: S. Typhimurium bacteriën
- Gastheer: dragers
- Omgeving: hygiëne, voeder, bioveiligheid
Verhaal van dokter Snow (!)
Hij was de lijfarts van de koning in de 19 de eeuw, tijdens deze periode waren er grote uitbraken van
een ziekte in Londen. Het netwerk van Southwark (een soort pompen om water te halen) zorgde
voor veel meer overlijdens dan het netwerk van Lambeth. De mensen moesten aan deze pompen
water gaan halen deze waren dus de besmettingsbron. De waterbevoorrading van Southwark kwam
van water dat stroomafwaarts ging en dat van Lambeth kwam van stroomopwaarts.
Voorbeelden belang epidemiologie in de diergeneeskunde
- Besmettelijke pleuropneumonie bij rund: uitgeroeid in Noord-Amerika in 1892; 5 jaar voor
oorzaak (mycoplasma) bekend was
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller diergeneeskundeGent. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $16.26. You're not tied to anything after your purchase.