Hoofdstuk 13 Indirecte kosten
§1 Gevaren van onjuiste kostentoerekening
Om de kostprijs van een product te kunnen berekenen, zal eerst moeten worden nagegaan
hoeveel kosten in een bepaalde periode zullen worden gemaakt en wat de omvang van de
productie zal zijn. Indien slechts 1 soort product in een standaarduitvoering wordt gemaakt
(homogene productie), is de berekening eenvoudig en kan de kostprijs worden berekend
door deelcalculatie. Bij ondernemingen waar verschillende productsoorten worden
voortgebracht (heterogene productie), doet zich het probleem voor van
kostenverbijzondering. Hierbij gaat het om de vraag hoe de totale kosten aan de diverse
productsoorten moeten worden toegerekend. In dat verband is het onderscheid tussen
directe kosten en indirecte kosten van belang.
Directe kosten zijn kosten die zodanig oorzakelijk en meetbaar verband houden met
bepaalde producten, dat ze rechtstreeks aan die producten toewijsbaar zijn. Voorbeelden
zijn kosten voor grondstof, materialen, onderdelen en arbeid. Voor de kostprijscalculatie
geven de directe kosten dan ook weinig problemen. Bij de indirecte kosten ligt dat anders.
Indien meer dan 1 productsoort wordt vervaardigd, ontstaan er kosten die ten behoeve van
alle producten worden gemaakt en waarbij een duidelijke relatie tussen deze kosten en de
afzonderlijke productsoorten ontbreekt. Voorbeelden zijn de loonkosten van een
productiechef, onderhoudskosten, kosten van verwarming en de afschrijvingskosten van een
productiehal. Indirecte kosten zijn dus kosten die niet rechtstreeks aan producten
toegerekend kunnen worden, omdat er geen duidelijke relatie aanwezig is.
Om een integrale kostprijs te verkrijgen, zullen de indirecte kosten toch ingecalculeerd
moeten worden. De verbijzonderingsmethoden kunnen hierbij gebruikt worden.
Vanwege het ontbreken van een duidelijke relatie met de productie bevat het doorberekenen
(verbijzonderen) van de indirecte kosten aan de producten om tot een kostprijs te komen
een subjectief element. Verschillende keuzes voor de doorberekening leiden tot verschillen
in kostprijs.
Omdat de integrale kostprijs van een product een belangrijke basis is voor de vaststelling
van de verkoopprijs is de kostenverbijzondering van groot belang.
Indien op grond van onjuist berekende kostprijzen te hoge of te lage verkoopprijzen worden
vastgesteld, kan dit directe invloed hebben op de winstgevendheid van de onderneming.
Ook dreigt het gevaar van verkeerde managementbeslissingen. Uiteraard kan het
management er bewust om voor bepaalde producten een verkoopprijs vast te stellen die
lager is dan de integrale kostprijs. Dit speelt met name als de onderneming voor een deel
van het productassortiment een zodanige marktdominantie heeft dat men in staat is een
hoge verkoopprijs te vragen, terwijl men voor andere producten marktaandeel wil winnen
door middel van een lage verkoopprijs. Het mogelijk maken van lage prijzen voor producten
in een concurrerende markt via hoge prijzen in een niet-concurrerende markt wordt
kruissubsidiëring genoemd. De onderneming subsidieert als het ware 1 of meer producten
uit de hoge opbrengsten van andere producten.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller xninaxx. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.77. You're not tied to anything after your purchase.
