1. Welke psychologische processen kunnen een rol spelen bij de totstandkoming van valse bekentenissen?
R.A. Leo & D. Davis, ‘From false confession to wrongful conviction. Seven psychological processes’
Er zijn zeven psychologische processen die ervoor kunnen zorgen dat een valse bekentenis uiteindelijk leidt tot een
onrechtvaardige uitspraak:
1. Vertekende effecten van de bekentenis zelf, met opgenomen ’misleidende gespecialiseerde kennis’
Vaak komt een valse bekentenis tot stand door ‘misleasing specialized knowlegde (MSK)’. Dit is informatie over
het misdrijf, wat in eerste instantie alleen de dader zou weten, wat verteld wordt aan de verdachte om de
bekentenis kloppend te maken. Dit Over het algemeen worden bekentenissen gezien als bewijs van schuld. Een
bekentenis wordt namelijk gezien als het meest belastend voor de verdachte. Wanneer een valse bekentenis
verder komt in het proces zal deze steeds moeilijker worden om terug te draaien, het is erg zeldzaam dat een
valse bekentenis serieus wordt genomen. Dit geeft een grotere kans op onrechtvaardige vonnissen.
Vaak begint dit bij de politie. Zij laten de verdachte een valse bekentenis afleggen door het voeden van
informatie. Wanneer zij een bekentenis hebben zijn zij geneigd hun onderzoek te sluiten en niet verder te kijken
naar ander bewijsmateriaal. Wanneer bewijs opduikt dat wijst op de onschuldigheid van de verdachte zal dit vaak
genegeerd of verkeerd geïnterpreteerd worden.
Ook aanklagers zien zelden een kans dat een onschuldige een valse bekentenis heeft afgelegd. Zij zullen vaak de
hoogste straffen eisen.
Verder denken advocaten ook vaak dat de persoon schuldig is omdat de verdachte over speciale informatie bezit,
en behandelen hem daarom extra hard. Hierdoor wordt vaak een overeenkomst met de aanklager geaccepteerd
om een hogere straf te voorkomen.
Ook rechters zullen ervan uitgaan dat de onschuldige schuldig is door de informatie die hen gegeven is, en zullen
hem meer straffen dan anders het geval zou zijn.
2. Bevestigingen van vooroordelen en tunnelvisie
Tunnelvisie is het selectief focussen op een bepaald doel en al het andere negeren. Mensen in een tunnelvisie
zullen tegenbewijs negeren of verwerpen.
In het strafrecht zal er dan door de politie gefocust worden op een verdachte en het bewijs gefilterd worden om
een zaak te bouwen die uiteindelijk leidt tot veroordeling van die verdachte. Hierbij wordt al het tegenbewijs
genegeerd. Vaak is tunnelvisie een gevolg van een valse bekentenis en de verkeerde classificatie van de
verdachte. Verkeerde classificatie komt vaak tot stand door buikgevoelens en aannames over daders. Ook weet
de politie vaak niet hoe zij gedrag van verdachten moeten analyseren, waardoor angstig gedrag bijvoorbeeld als
verdacht aangemerkt wordt. Na de bekentenis van de verdachte zal de tunnelvisie verdergaan.
Tunnelvisie kan ook voorkomen bij aanklagers door de institutionele en politieke cultuur, de druk om te presteren
en ‘overtuigingspsychologie’.
Wanneer bekend is kan de advocaat ook in een tunnelvisie raken door het uitsluiten op een kans op vrijspraak.
3. Gemotiveerde vooroordelen
De doelen van een instantie kunnen ervoor zorgen dat tunnelvisie ontstaat en dus invloed hebben op het proces
van de verdachte. Het doel van elke instantie zou eigenlijk precisie moeten zijn. Echter, persoonlijke competitie,
institutionele bronnen en externe bronnen kunnen bijdragen aan het snel en efficiënt willen oplossen van een
zaak.
Een expliciet doel van de politie is het controleren van doelen van de verdachte. De verdachte wil namelijk zijn
onschuld bewijzen, maar de politie wil dit omzetten in een bekentenis. De politie kan de verdachte zo
beïnvloeden dat deze geen hoop meer heeft om zijn onschuld te bewijzen en wil nu juist zijn straf verminderen,
waardoor deze eerder bereid is te bekennen. De verdachte is namelijk onder de veronderstelling dat de politie
meer kennis en ervaring heeft met zulke zaken.
, De aanklager heeft vaak als doel de tunnelvisie voort te zetten.
Verder kan de advocaat zich hopeloos voelen en zijn doelen voor het bewijzen van onschuld omzetten in het
minimaliseren van de straf. Hierdoor kan bewijs dat wijst op de onschuld van de verdachte opnieuw aan de kant
worden gelegd.
4. Emotionele invloeden op denken en gedrag
Veel acties een oordelen die leiden tot een valse bekentenis worden beïnvloed door sterke emoties.
De politie is getraind om emoties van verdachten naar eigen hand te draaien. Zij maken de verdachte
bijvoorbeeld zo bang of moe dat hij bereid wordt een valse verklaring af te leggen om van de ondervraging af te
zijn. Emotie kan namelijk gebruikt worden om bepaalde doelen te bereiken. Wanneer een verdachte zo gestrest is
kan er namelijk tunnelvisie optreden, waardoor hij minder rationeel na kan denken. Maar ook de politie zelf kan
beïnvloed worden door emoties, bijvoorbeeld wanneer een ernstig delict heeft plaatsgevonden. Dit kan zich uiten
in tunnelvisie en boosheid tegenover de mogelijke verdachten.
Emoties kunnen ook de doelen van advocaten veranderen. Zij kunnen bijvoorbeeld bang zijn een klant te
verliezen aan de doodstraf (in Amerika), wat kan leiden tot het ondertekenen van een deal met justitie.
Ook rechters kunnen beïnvloed worden door emoties, daarom adviseren veel advocaten verdachten om rechters
te overtuigen om aan hun kant te staan.
5. Institutionele invloeden op de productie en besluitvorming van bewijsmateriaal
Institutionele invloeden hebben effect op het proces. Het verminderen van het budget voor onderzoek kan leiden
tot minder kwaliteit van onderzoek door de politie en aanklager en de kwaliteit van advocaten verminderen.
Voor advocaten kan de werkdruk de motivatie in sommige zaken verlagen, advocaten gaan zaken dan filteren op
de tijd die zij vereisen en de kans op slagen in een zaak. Wanneer een vast bedrag wordt aangeboden wanneer de
zaak slaagt zal de advocaat meer gemotiveerd zijn.
Ook kunnen financiën de beslissingen van rechters moeilijker maken omdat zij rekening moeten houden met de
kosten voor het onderzoek en de advocaat. Het gericht denken op de schuld van de verdachte kan onopgemerkt
invloed hebben op deze financiële beslissingen.
6. Onvoldoende of onjuiste relevante kennis
Het is belangrijk om te weten hoe valse bekentenissen tot stand komen om ze uiteindelijk te kunnen voorkomen.
Ook moet meer aandacht besteed worden aan wat in een valse bekentenis kan staan.
Vaak veroorzaakt de politie (onopgemerkt) valse bekentenissen door hun gedrag. Omdat zij onder de
veronderstelling zijn dat normale mensen geen valse bekentenis afleggen. De politie krijgt gebrekkige training
over de risico’s van psychologische ondervragingen en valse verklaringen. Zo zien zij sommige onschuldige
gedragingen van verdachten onjuist aan als verdacht gedrag. Hierdoor zullen zij de bekentenis niet verder
onderzoeken.
Verder geloven advocaten hun cliënten niet als zij vertellen dat zij een valse bekentenis hebben afgelegd. Ook
krijgen advocaten geen trainingen in het herkennen van een valse bekentenis of het verdedigen van iemand die
een valse bekentenis heeft afgelegd.
Dit probleem komt ook voor bij rechters, die onder de veronderstelling zijn dat normale mensen geen valse
bekentenis afleggen. Echter, uit onderzoek blijkt dat valse bekentenissen afgelegd worden door normale,
intelligente mensen.
7. Progressief beperkende relevantiebewijs
Naarmate het proces verder gaat wordt er steeds meer bewijs gefilterd. Informatie dat erg belangrijk is in een
zaak met een valse bekentenis is de interacties met de politie en het verhoor zelf. De technieken, de timing en de
toestand van de verdachte zijn belangrijke punten uit het verhoor.
Aanklagers en advocaten zijn erg afhankelijk van informatie van de politie. Wanneer dit onderzoek dus al gefilterd
is door de politie, zullen aanklagers en advocaten nooit beschikken over die informatie.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller bodriesen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.26. You're not tied to anything after your purchase.