100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Leerdoelen Evolutie en Biodiversiteit + uitwerkingen $4.27
Add to cart

Other

Leerdoelen Evolutie en Biodiversiteit + uitwerkingen

1 review
 157 views  17 purchases
  • Course
  • Institution
  • Book

Alle leerdoelen voor deeltoets 1 op een rijtje met uitwerkingen, begrippen en plaatjes.

Preview 3 out of 18  pages

  • October 7, 2021
  • 18
  • 2021/2022
  • Other
  • Unknown

1  review

review-writer-avatar

By: daphnehoutackers • 2 year ago

avatar-seller
Leerdoelen Evolutie Deeltoets
Hoofdstuk 21: How evolution works
De basisprincipes van de evolutietheorie uitleggen en toepassen
Evolutie is een proces dat resulteert in een verandering in genetische samenstelling van een
populatie in de tijd. Als proces kan evolutie worden bestudeerd bij soorten in een ecologische
context als:
● Individuele organismen in een populatie van een soort fenotypische verschillen in een
kenmerk vertonen,
● Deze verschillen een genetische basis hebben,
● Deze kenmerken verschillen in fitness veroorzaken
Als aan deze voorwaarden is voldaan, dan zal als gevolg van natuurlijke selectie de genetische
samenstelling van die populatie in volgende generaties anders zijn.

De belangrijkste bewijzen voor evolutie beschrijven
De belangrijkste bewijzen voor evolutie zijn:
● Fossielen
● Homologie overeenkomsten tussen karakteristieken door gedeelde voorouders)
● Biogeografie (o.a. Continental Drift)
● Directe observaties van evolutionaire veranderingen
● Nieuwe soortvorming

Begrijpen dat evolutie het centrale samenbindend concept is in de biologische disciplines
Nothing makes sense in biology except in the light of Evolution – Dobzhansky (1973)
Evolutie is belangrijk in disciplines zoals genetica, ontwikkelingsbiologie, ecologie en nog veel
meer. Het helpt ons ook om o.a. ziektes en hun evolutie te begrijpen. Er is geen enkele
‘waarom?’ vraag in de biologie die kan worden beantwoord zonder evolutie erbij te betrekken.

De concepten homologie en convergente evolutie uitleggen
Homologie = overeenkomsten tussen karakteristieken door gedeelde voorouders
Convergentie = de evolutie van dezelfde functie bij verschillende, niet-verwante taxonomische
groepen

Het concept artificiële selectie uitleggen en enkele evolutionaire veranderingen beschrijven die
tijdens domesticatie door de mens hebben plaatsgevonden (bv. van gewassen (maïs) en van
huisdieren (hond)).
Artificiële selectie = het mechanisme waarmee bepaalde eigenschappen of een combinatie van
eigenschappen bewust worden geselecteerd bij het fokken van dieren of veredeling en teelt van
planten.
Voorbeeld honden: door artificiële selectie zijn er wel honderden hondenrassen die allemaal als
voorouder de Canis Lupus Lupus hebben. Honden vertonen meer morfologische verschillen dan
elk ander zoogdier.
Voorbeeld mais: ‘wilde maïs’ heeft meerdere stengels en ‘verstopte’ korrels, gecultiveerde maïs
heeft een enkele stengel en draagt korrels naakt op het oppervlak van de aar.

,Kenmerken van interesse in planten:
● Gelijktijdige rijping van zaden op de plant
● Verlies van natuurlijke zaadverspreiding (geen 'versplintering' - mutatie)
● Grotere zaadgrootte
● Verdichting van zaden tot goed zichtbare 'verpakkingen'
● Verminderde zaadhuiddikte
● Synchroon bloei
● Verminderde vertakking
● Verlies van giftige of onaangename verbindingen (bijv. verminderde bitterheid of andere
verdedigingsmiddelen tegen herbivoren)

Gedomesticeerde organismen zijn vaak slecht aangepast aan leven in het wild, maar ze hebben
evolutionair gezien wel een hoge fitness. Ze produceren namelijk veel nakomelingen.

Het concept ‘selectie’ uitleggen op het niveau van genen, individuen en groepen
Natuurlijke selectie treedt op als aan de volgende voorwaarden voldaan is:
● Variatie
● Overproductie
● Competitie
● Selectie
● Overerving

Als aan deze voorwaarden is voldaan, dan zal in de volgende generatie de genetische
samenstelling van de populatie veranderd zijn.
Variatie in genen zorgen ervoor dat individuen verschillen vertonen in eigenschappen. Door deze
verschillen hebben sommige individuen een hogere overlevingskans. De individuen met een
betere adaptatie hebben een hogere fitness (krijgen meer nakomelingen) dan andere individuen
in een populatie.

, Hoofdstuk 23 Seksuele selectie
Seksuele selectie
Voorwaarde seksuele selectie:
• Individuele variatie
• Genetisch bepaald
• Beste eigenschappen leiden tot meer nakomelingen
Seksuele selectie leidt tot dimorfisme, voorbeeld:
• Mannen kleurrijker
• Mannen hebben ornamenten
• Mannen hebben wapens
• Mannen zijn groot

Asymmetrie in seksuele productie
Verschillende strategieën voor mannen en vrouwen.
Female choice: vrouwen zijn kieskeurig. Ze willen de beste man hebben, omdat vrouwen meer
investeren in de gameten en in hun nageslacht.

Intraseksuele selectie
Voorbeelden van intraseksuele selectie:
• Vechten met anderen van hetzelfde geslacht (zorgt voor selectie op grootte en wapens)
• Imponeren van rivalen van hetzelfde geslacht (uiterlijke kenmerken)
o Selectie op felle kleuren en lichaamsversiering
• Spermacompetitie: selectie tijdens of na de paring
o Meer/sneller sperma, chemische samenstelling anders (vernietigen ander sperma,
blokkeren toekomstig sperma) en sperma op gunstige plek krijgen

Interseksuele selectie
Bij interseksuele selectie gaat het erom dat jij zo aantrekkelijk mogelijk bent voor het andere
geslacht. Kenmerken van kwaliteit waar vrouwen op letten:
• Uiterlijke kenmerken (grootte, wapens, felle kleuren en lichaamsversiering) • Gedrag (balts,
zang)
• Groot territorium, dominant
• Symmetrisch uiterlijk

Good genes hypothese: uitbundigheid ornament is een eerlijk signaal voor kwaliteit
Sexy son hypothese: correlatie tussen vrouwelijke voorkeur en mannelijke ‘extreme’ eigenschap
Handicap hypothese: een ornament is een handicap, maar ondanks dat leeft het mannetje dus
hij moet wel heel goed zijn

Paringssystemen
Monogaam: 1 mannetje, 1 vrouwtje
Polygynie: 1 mannetje, meerdere vrouwtjes
Polyandrie: 1 vrouwtje, meerdere mannetjes
Promiscue: meerdere mannetjes, meerdere vrouwtjes

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller bentez. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $4.27. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

52355 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now

Start selling
$4.27  17x  sold
  • (1)
Add to cart
Added