Summary
Minor Medische Psychologie - Samenvatting probleem 7
- Course
- Institution
Een samenvatting van probleem 7 (alle literatuurbronnen zijn opgenomen)
[Show more]
Seller
Follow
509133a20
Reviews received
Content preview
PSYCHOLOGY– PROBLEMS------------------------------------------------------------
Minor Medische Psychologie
Probleem 7
SORENSEN 2012: HEALTHY LITERACY AND PUBLIC HEALTH
Doel: definities en modellen van gezondheidsgeletterdheid te herzien om een geïntegreerde definitie en conceptueel
model te ontwikkelen dat de meest uitgebreide evidence-based dimensies van gezondheidsgeletterdheid vastlegt.
Literatuurstudie.
Resultaten: er is een integraal model ontwikkeld dat 12 dimensies bevat die verwijzen naar de kennis, motivatie en
competenties van het toegang krijgen tot, begrijpen, beoordelen en toepassen van gezondheidgerelateerde informatie
binnen respectievelijk de gezondheidszorg, ziektepreventie en gezondheidsvebordering.
Conclusie: het model integreert medische en volksgezondheidvisies op gezondheidsgeletterdheid.
Gezondheidsgeletterdheid: kennis en competenties van personen om te voldoen aan de compleze gezondheidseisen in
de moderne samenleving. Je kan je eigen gezondheid en die van familie en de gemeenschap in een cotext kan
plaatsen, begrijpen welke factoren deze beïnvloeden en weten hoe deze aan te pakken. Als je een voldoende niveau
hebt kan je de verantwoordelijkheid nemen voor je iegen gezondheid, maar ook voor die van het gezin en de
gemeenschap.
- Vroeger werd het gezien als het vermogen om met woorden en getallen in een medische context om te gaan.
De laatste jaren wordt het uitgebreid naar het begrip van gezondheidswetenschap als het gebruik van een
meer complexe en onderling verbonden vaardigheden (lezen van en handelen naar schriftelijke
gezondheidsinformatie, communiceren van behoeften aan werkers en begrijpen van instructies).
- Amerikaanse studie: er is een verband tussen laaggeletterdheid en verminderde therapietrouw, kennis van
ziekten en zelfzorgmanagement.
- Gezondheidsgeletterdheidepidemie: de helft van de Amerikaanse bevolking heeft moeite om op basis van
gezondheidsinformatie te handelen.
Resultaten
o Gemeenschappelijk kenmerk van de defintiies: focus op individuele vaardigheden om gezondheidsinformatie
en diensten te verkrijgen, verwerken en begrijpen die nodig zijn om de juiste gezondheidsbeslissingen te
nemen.
o Gezondheidsgeletterdheid is gekoppeld aan geletterdheid en omvat de kennis, motivatie en competenties van
mensen om toegang te krijgen tot gezondheidsinformatie, deze te begrijpen, te beoordelen en toe te passen
om oordelen te vellen en beslissingen te nemen in het dagelijks leven met betrekking tot gezondheidszorg,
ziektepreventie en gezondheidsbevordering de kwaliteit van leven gedurende de levensloop te behouden of te
verbeteren.
o De inhoudelijke analyse van de definities leverde zes clusters op: (1) competentie, vaardigheden, capaciteiten;
(2) acties; (3) informatie en middelen; (4) doelstelling; (5) context; en (6) tijd.
o Gezondheidsgeletterdheid is een multidimensionaal concept en bestaat uit verschillende componenten. Ze
hebben allemaal betrekking op cognitieve capaciteiten, vaardigheden en gedragingen die het vermogen van
een individu weerspiegelen om te functioneren in de rol van patiënt binnen de gezondheidszorg.
Prototypisch model Nutbeam: maakt onderscheid tussen 3 typologieën van gezondheidsgeletterdheid:
1. Functionele gezondheidsgeletterdheid verwijst naar de basisvaardigheden in lezen en schrijven die nodig
zijn om effectief te functioneren in alledaagse situaties.
2. Interactieve gezondheidsgeletterdheid verwijst naar meer geavanceerde cognitieve en
alfabetiseringsvaardigheden die, samen met sociale vaardigheden, kunnen worden gebruikt om actief deel te
nemen aan alledaagse situaties, informatie te extraheren en betekenis te ontlenen aan verschillende vormen
van communicatie, en dit toe te passen op veranderende omstandigheden.
3. Kritische gezondheidsgeletterdheid verwijst naar meer geavanceerde cognitieve vaardigheden die, samen
met sociale vaardigheden, kunnen worden toegepast om informatie kritisch te analyseren en deze te
gebruiken om meer controle uit te oefenen over gebeurtenissen en situaties in het leven.
Fundamentele geletterdheid (vaardigheden en strategieën voor het lezen, spreken, schrijven en tolken van cijfers);
wetenschapsgeletterdheid (de competentieniveaus met wetenschap en technologie); burgervaardigheid
(vaardigheden die de burger in staat stellen zich bewust te worden van publieke kwesties en betrokken te raken bij
het besluitvormingsproces); en culturele geletterdheid (het vermogen om collectieve overtuigingen, gebruiken,
wereldbeeld en sociale identiteit te herkennen en te gebruiken om gezondheidsinformatie te interpreteren en ernaar
te handelen).
Concluderend: de reeks factoren die worden beschouwd als sleutelcomponenten van gezondheidsgeletterdheid is
uitgebreid en er is een grote variatie tussen conceptuele modellen. Deze diversiteit aan opvattingen kan echter
grotendeels worden teruggebracht tot twee dimensies, met name de kernkwaliteiten van gezondheidsgeletterdheid
(bijv. Basis- of functionele, interactieve en kritische gezondheidsgeletterdheid), en de reikwijdte en het gebied van
1
, toepassing (bijvoorbeeld als patiënt in de zorg, als consument op de markt, als burger in de politieke arena of als
toehoorder in relatie tot de media).
Factoren die invloed hebben op gezondheidsgeletterdheid:
- Demogarfische factoren: SESm beroep, werkgelegenheid en inkomen.
- Sociale factoren: sociale steun, cultuur, taal, milieu- en politieke krachten en mediagebruik. Sociale
vaardigheden.
- Invloeden van leeftijdgenoten/ ouders.
- Het wordt voorspeld door leeftijd, ras, geslacht en culturele achtergrond.
- Competenties als zien, horen, verbaal vermogen, geheugen en redeneren, fysieke vermogens.
- Resultaat van gezondheidsvebevorderende acties zoals onderwijs, sociale mobilisatie en belangenbehartiging.
Gevolgen van gezondheidsgeletterdheid:
- Verbeterde zelfgerapporteerde gezondheidstoestand, lagere zorgkosten, meer gezondheidskennis, kortere
ziekenhuisopnames en minder frequent gebruik van gezondheidsdiensten.
o Dit komt door de verwerving van nieuwe kennis, positievere attitudes, grotere zelfeffectiviteit en
positief gezondheidsgedrag dat samengaat met een hogere gezondheidsgeletterdheid.
- Het beïnvloedt 3 hoofdfactoren
1. Navigatievaardigheden: zelfredzaamheid, waargenomen barrieres beïnvloeden toegang tot en gebruik
GHzorg
2. Kennis, overtuigingen en deelname aan de besluitvorming: beïnvloed interactie tussen patiënt &
zorgverlener
3. Motivatie, probleemoplossing, zelfeffectiviteit, kennis en vaardigheden beïnvloeden zelfzorg.
- Individuele voordelen -→ verbeterde kennis van risico’s en gezondheidsdiensten, naleving van voorgeschreven
maatregelen, interactieve gezondheidsgeletterdheid naar een verbeterd vermogen om zelfstandig te
handelen, een verbeterde motivatie en meer zelfvertrouwen; en kritische gezondheidsgeletterdheid om de
individuele veerkracht bij sociale en economische tegenspoed te verbeteren.
- Maatschappelijke en sociale voordelen -→ functionele gezondheidsgeletterdheid verhoogt de deelname aan
volksgezondheidsprogramma's; interactieve gezondheidsgeletterdheid vergroot het vermogen om sociale
normen te beïnvloeden en om te gaan met sociale groepen; en kritische gezondheidsgeletterdheid verbetert
de empowerment van de gemeenschap en vergroot het vermogen om te handelen op basis van sociale en
economische gezondheidsdeterminanten.
- Sociaal kapitaal: gezondheidsgeletterde mensen leven langer en hebben neigingen om te investeren in het
ontwkkelen van hun eigen kennis en vaardigheden en die van hun kinderen.
Geïntegreerd conceptueel model van gezondheidsgeletterdheid
De kern toont de competenties die
verband houden met het proces
van toegang, begrip, beoordeling
en toepassing van
gezondheidsgerelateerde
informatie. Het proces vereist 4
soorten competenties:
Toegang = vermogen om
informatie te zoeken, te vinden en
te krijgen. Begrijpen = info
waartoe toegang wordt verkregen
begrjipen. Beoordeling = info
kunnen interpreteren. Toepassing
= communiceren en info gebruiken
om een besluit te nemen,
gezondheid te behouden en te
verbeteren.
Het verkrijgen en openen van
gezondheidsinformatie hangt af van begrip, timing en betrouwbaarheid; het begrijpen van de informatie hangt af van
verwachtingen, waargenomen bruikbaarheid, individualisering van uitkomsten en interpretatie van causaliteiten; de
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller 509133a20. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64438 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now