Fytochemicaliën
Bio-actieve nonnutriënt plantebestanddelen in o.a. fruit, groenten, geraffineerde granen, virgin olijfolie
en ander plantaardig voedsel, dat gerelateerd is aan een verminderd vóórkomen van degeneratieve /
welvaartsziekten.
Fytochemicaliën > carotenoïden en fenolen (bijv. virgin olijfolie).
Het Mediterrane voedingspatroon is o.a. rijk aan fytochemicaliën (onderdeel van de eerder genoemde
voedingsmiddelen).
- Anti-oxidatieve effecten
- Vermindering van ontstekingsprocessen
, - Regulatie van genexpressie in celdeling, celdifferentiatie, oncogenen en
tumorsupressorgenen
- Inductie van “cell-cycle arrest” en apoptose
- Stimulering van het immuunsysteem
- Antibacteriële en antivirale effecten
- Verbetering van plasma lipoproteïnen
- Stimulatoren voor het “bruinen” van wit vetweefsel
Voedingsleer W1: UN Natrium (blz. 382)
Natrium, Kalium en Chloor zijn de mineralen die het meest bijdragen aan de balans van vloeistoffen in
het lichaam.
De zoutige smaak zorgt voor een pittige toevoeging van smaak en verbetert de smaak van andere
smaken.
- Extracellulair ion
- Rol in zuur-basebalans
- Zenuwoverdrachten en spiercontracties (nieren geven H+ ionen vrij in ruil voor Na+ ionen)
Absorptie door maagdarmkanaal en beweegt zich vrij door het bloed tot het de nieren bereikt. De
nieren filteren al het Na uit het bloed. Ze keren het bloed terug naar de exacte hoeveelheid Na die het
bloed nodig heeft. Normaal gesproken is de hoeveelheid excretie door de nieren gelijk aan de
hoeveelheid Na die het binnenkrijgt.
Na in het bloed stijgt door het eten van zoutrijke voeding: de prikkel dorst wordt afgegeven. Zo wordt
de Na-waterbalans weer gelijk. Vervolgens vindt excretie van Na en water tegelijkertijd plaats.
Te weinig en teveel natrium zorgt voor een toename op het risico van hartziekten.
Teveel natrium: hypertensie, hartziekten.
Na wordt uitgescheiden via urine en zweet. Een tekort aan Na is zeldzaam.
Zout heeft een groter effect op het verhogen van de bloeddruk dan enkel Na of Cl. Een zoutrijke
maaltijd zorgt direct voor het verminderen van de bloedstroom door de aders. De schade die teveel
zout aanricht aan de bloedvezels is onherstelbaar.
DASH: eetplan gericht op het verlagen van de bloeddruk en voorkomen hypertensie. Meer K, minder
Na. Zorgt ook voor het verlagen van bepaalde soorten kanker, hartziekten en beroertes.
Hoge zoutinname > toename Ca excretie. De invloed op botverlies is nog onduidelijk. K daarentegen
voorkomt de Ca excretie. Voedingsadvies gericht op het voorkomen van botverlies staat gelijk aan
voedingsadvies voor hypertensie.
Bewerkt voedsel bevat het meeste Na. 75% komt hier vandaan. 15% uit toevoegen van zout tijdens
het koken en aan tafel, 10% komt van natuurlijke oorsprong voor in voeding.
Een hoge Na inname leidt ook tot een hogere kcalinname.
Een te lage Na in het lichaam komt niet voort door voeding, maar door het kwijtraken d.m.v. veel
zweten, diarree, overgeven. Zowel Na als water gaan hierbij verloren en moeten worden aangevuld.
Tijdens het sporten verlies je ook Na, maar dit wordt gedurende de dag weer aangevuld.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lottevaneerden. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.27. You're not tied to anything after your purchase.