Leesverslag 4
1. Meinderts, Koos, De zee zien, 2015
2. Samenvatting
Het verhaal beslaat 113 pagina’s en begint met een proloog waarin de bijna jarige
Kees - de ik-figuur, die zeventig wordt over een week - vertelt over hoe zijn vriend, de
zestienjarige Jan, zingend tegen een schoorsteenpijp omhoog klimt. Hij hoort hem
nog iets roepen, maar kon niet verstaan wat. Hij vraagt zich af of hij riep: “Ik heb de
zee gezien!” Vervolgens is Jan uit de pijp gevallen. Hij was op slag dood. Kees rent
naar huis en doet alsof hij van niets weet. Als zijn vader hem vertelt dat Jan dood is,
reageert hij verbaasd. Op dat moment beseft hij pas echt dat Jan er niet meer is.
Kees heeft gedurende zijn leven nooit iemand vertelt dat hij getuige was van de val
van Jan. Als hij jarig is geeft hij een feest, omdat zijn kinderen dat willen, maar hij zal
ze nooit vertellen over Jan.
Hierna begint het eigenlijke verhaal, dat wordt aangegeven met het jaartal 1959. Het
deel dat over 1959 gaat, bestaat uit 39 korte hoofdstukjes. Op een gewone dag gaat
de vijftienjarige Kees vissen onder aan de Witbrug. Jan komt op dat moment met
veel geweld in zijn leven. Hij eist ‘zijn’ visplek op en geeft Kees een pak slaag. Aan
deze eerste ontmoeting met Jan houdt Kees een bloedneus en een blauw oog over.
Dan blijkt Kees beet te hebben. Samen halen ze de vis binnen; het blijkt een snoek
te zijn.
Jan is anders dan alle andere jongens die Kees kent. ‘Ik wilde weten wie hij was en
om die reden wilde ik zijn vriend zijn en niet omdat hij aardig was, want dat was hij
niet, niet altijd.’(p. 46) Kees, die opgroeit in een groot katholiek gezin, moet maar wat
wennen aan de eigenzinnige trekjes van Jan, maar hij sluit hem ook direct in zijn
hart. En niet alleen Jan, want hij wordt ook nog smoorverliefd op Jans tweelingzus
Marijke. Zij vergezelt Jan als deze naar de Witbrug komt om samen met Kees de
snoek vrij te laten. Marijke fotografeert de jongens en de snoek. Dat Jan er ook een
bijzondere relatie met Marijke op na houdt, wordt later in het verhaal steeds
duidelijker. Beide jongens zien elkaar op een gegeven moment bijna dagelijks: Kees
praat over het leven en Jan luistert en ondertussen roken ze sigaretten.
De gezinnen van beide jongens verschillen erg: Kees' ouders zijn Rooms-
katholiek. De moeder van Jan is ook katholiek maar niet erg fanatiek en de vader van
Jan gelooft niet. Ze runnen een bloeiende fotografiezaak. Als Kees een keer op een
vrijdag bij Jan eet, wil hij het stukje vlees niet aannemen, omdat hij dat als katholiek
op vrijdag niet mag eten. De vader van Jan dringt er bij hem op aan om het toch op
te eten, omdat hij het wel kan gebruiken en merkt vervolgens op: "Het geloof is mooi
maar je moet er geen last van hebben." (p. 33) Dat heeft Kees duidelijk wel, hij zit vol
schuldgevoelens, iets waarvan Jan helemaal geen last schijnt te hebben.
Jan weet van Kees gevoelens voor Marijke en vindt het prima: "Dan zijn wij nu niet
alleen vrienden, maar ook broertjes.” (p.77) Maar vervolgens merkt Jan tot Kees zijn
verbazing op:”Mooi, heb ik niet voor niks met haar geoefend" (p. 78). Later wil Jan
hem leren hoe hij een bh los moet maken, maar dat vindt Kees maar niks.
In de tuin van Piet van Vliet – de tuinder waar Kees een bijbaantje heeft - staat een
verlaten fabrieksschoorsteen. Jan vraagt zich af of je van daarboven de zee zou
kunnen zien. Kees moet zweren dat hij er mee op zal klimmen "op een nader te
bepalen datum". Kees hoopt dat die nooit komt, maar dat doet hij wel. Natuurlijk
sleurt Jan Kees mee, die daar helemaal geen zin in heeft. Dat is toch veel te
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller juliavandruten. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.28. You're not tied to anything after your purchase.