Stijlfiguren:
Chiasme (= kruisstelling) -> regel 1 en 2. Dit wordt gebruikt om extra nadruk te leggen
op deze regels. Ook kan de tekst zo makkelijker onthouden worden. J.C. Bloem heeft
van deze kruisstelling een vicieuze cirkel gemaakt. Want omdat de desbetreffende
persoon niet kan slapen, moet hij aan de dood denken – maar doordat hij aan de dood
denkt, kan hij niet slapen. Deze cirkel verklaart ook de titel van het gedicht (insomnia is
een slaapstoornis).
Anafoor (= het herhalen van een woord aan het begin van opeenvolgende zinnen) -> in
de laatste drie regels van de eerste strofe (regel 2 t/m 4) wordt het woord ‘en’ telkens
opnieuw gebruikt.
Paradox -> regel 4 “En elk zijn is tot niet zijn geschapen.” is een paradox. Er is namelijk
een schijnbare tegenstelling.
Antithese (= het verbinden van tegengestelde begrippen) -> regel 4, 8 en 12.
o Regel 8 -> “Die de grijsaards oproept met de knapen.” verbindt jong “de knapen”
en oud “de grijsaards” met elkaar.
o Regel 12 -> “Is elk wezen zwanger van de dood,” staat een speciale antithese,
namelijk een oxymoron (= het verbinden van woorden die elkaar betekenis
tegenspreken). In regel 12 is dat het geval bij ‘zwanger’ en ‘dood’. Want zwanger
zijn staat voor nieuw leven, terwijl de dood het einde van een leven betekent.
Ook regel 14 bevat een oxymoron, namelijk ‘de wieg’ en ‘het graf’, wat wederom
staat voor nieuw leven en de dood.
Retorische vragen -> regel 5 en 12
Inversie (= als een zin niet met onderwerp + persoonsvorm begint, maar met een ander
zinsdeel eerst, dan de persoonsvorm en dan pas het onderwerp) -> regel 5
Repetitio (= het herhalen van één of meerdere woorden) -> regel 8
Elisie (= het weglaten van een of meerdere klanken) -> regel 13
Het complete gedicht is een hyperbool, overdrijving. We leven namelijk niet om dood
te gaan, maar om het leven te leven.
, Beeldspraak:
Regel 3 “het leven vliedt”, vlieden (= stromen) staat voor 'het gaat zijn gangetje'.
De complete tweede strofe is een vergelijking met de oorlog.
De, in regel 11 besproken ‘schoot’, staat voor de buik waarin het kindje groeit.
In regel 14 staan twee metaforen, namelijk ‘de wieg’, wat staat voor het leven, en ‘het
graf’, wat staat voor de dood.
Metrum (= ritme):
Het metrum van Insomnia is Trochee (afwisselend sterk – zwak)
Denkend | aan de | dood kan | ik niet | slapen |
Strofe 1:
"Denkend aan de dood kan ik niet slapen,
En niet slapend denk ik aan de dood," -> de persoon kan niet slapen, omdat hij aan de dood
denkt en omdat hij aan de dood denkt, kan hij niet in slaap vallen. Tevens de verklaring van
de titel.
"En het leven vliedt gelijk het vlood," -> het leven gaat zijn gangetje, maar de dood zal er,
hoe dan ook, op volgen.
"En elk zijn is tot niet zijn geschapen." -> en iedereen is geboren om uiteindelijk te sterven.
Strofe 2:
"Hoe onmachtig klinkt het schriel 'te wapen'," -> hoe machteloos ben je als je de pijn van de
oorlog hoort.
"Waar de levenswil ten strijd mee noodt," -> Waar de wil, om verder te leven, strijdt.
"Naast der doodsklaroenen schrille stoot," -> de trompetten luiden het gevecht met de dood
in.
"Die de grijsaards oproept met de knapen." ->jong of oud, iedereen zal sterven.
Strofe 3:
"Evenals een vrouw, die eens zich gaf,
Baren moet, of ze al dan niet wil baren,
Want het kind is groeiende in haar schoot," -> Een vrouw moet geboorte geven aan het kind,
wat in haar buik groeit.
Strofe 4:
"Is elk wezen zwanger van de dood," -> ieder wezen wat tot leven komt, zal sterven.
"En het voorbestemde doel van 't paren
Is niet minder dan de wieg het graf." -> het doel van paren is om iemand, die zal sterven, op
aarde te zetten.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller juliavandruten. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.32. You're not tied to anything after your purchase.